Thailand in beeld (12): Militairen en staatsgrepen
Eén beeld zegt meer dan duizend woorden. Dat geldt zeker voor Thailand, een bijzonder land met een interessante cultuur en veel goedlachse mensen, maar ook een duistere schaduwkant van staatsgrepen, armoede, uitbuiting, dierenleed, geweld en vele verkeersdoden.
In iedere aflevering kiezen we een thema die een inkijk geeft in de Thaise maatschappij. In deze serie geen gelikte plaatjes van wuivende palmen en witte stranden, maar van mensen. Soms hard, soms schokkend, maar ook verrassend. Vandaag een fotoserie over staatsgrepen en militairen.
Thailand is niet alleen de thuisbasis van zon, zee en strand. Het land kent meer militaire staatsgrepen in de moderne geschiedenis, dan enig ander land. Thailand heeft in iets meer dan een eeuw maar liefst 13 succesvolle en negen mislukte staatsgrepen gehad. De meest recente dateert van 2014.
Velen hebben de recente verdeeldheid in het land toegeschreven aan de opkomst van Thaksin Shinawatra en zijn familie. De telecommiljardair werd in 2001 premier, maar zijn regering werd in 2006 omvergeworpen door een militaire staatsgreep. Sommige politicologen zeggen dat de onrust over meer gaat dan alleen Thaksin. Onderzoek toont aan dat als landen al een staatsgreep hebben meegemaakt, ze kwetsbaarder zijn voor een nieuwe staatsgreep.
Thailand heeft iets ontwikkeld wat experts een ‘staatsgreepcultuur’ noemen. Dat betekent niet dat de Thaise cultuur zelf vatbaar is voor staatsgrepen. Wat het wel betekent, is dat er sprake is van een normalisering van militaire staatsgrepen. Ze worden gezien als een acceptabele manier om een politieke crisis op te lossen, en vaak roept het publiek en de elite het leger op, om in te grijpen.
Pogingen tot een staatsgreep vinden zelden plaats in landen die volledig dictatoriaal of volledig democratisch zijn. Maar landen met systemen die een beetje van beide bevatten, zoals Thailand, zijn daarvoor vatbaarder.
In 2014 onderging Yingluck Shinawatra, de toenmalige Thaise premier en de zus van Thaksin hetzelfde lot als haar broer, en ze werd weggestuurd door het leger. Die staatsgreep werd geleid door generaal Prayut Chan-ocha, die premier van het land werd.
In maart 2019 hield Thailand echter zijn eerste nationale verkiezingen in vijf jaar. Hoewel Thaksin Shinawatra nog steeds in ballingschap was, won de derde incarnatie van zijn politieke partij – nu de Pheu Thai – partij genoemd, de meeste zetels. De partij slaagde er niet in een algehele meerderheid te krijgen en de pogingen van de partij om een coalitieregering te vormen waren niet succesvol. In plaats daarvan koos het parlement Prayut voor het hoogste ambt, waardoor hij als premier kon blijven zitten, ondanks beweringen van oppositieleiders dat de stemming was gemanipuleerd.
Tijdlijn politieke gebeurtenissen en staatsgrepen
- 1932 – De Siamese revolutie maakt een einde aan eeuwen van absolute koninklijke heerschappij en vestigt officieel een constitutionele monarchie en democratie in Siam, later Thailand genoemd.
- 1933 – De Boworadet-opstand, gericht op het herstel van een absolute monarchie, wordt neergeslagen door de regerende Volkspartij, een militair-bureaucratische alliantie.
- 1946 – Koning Bhumibol Adulyadej wordt monarch op 18-jarige leeftijd. Tijdens zijn 70-jarige regering ziet Thailand 10 staatsgrepen en 17 grondwetten.
- 1947 – Een staatsgreep door royalistisch-militaire troepen maakt een einde aan de politieke rol van de Volkspartij.
- 1957 – “Majesteitsschennis”-wetten tegen het beledigen van de koning, die dateren uit de tijd van de absolute monarchie, worden overgenomen in een nieuw Wetboek van Strafrecht.
- 1973 – Pro-democratieprotesten van studenten eindigen volgens officiële schattingen in een zeer bloedig en hardhandig optreden van politie en leger, waarbij 77 mensen omkomen. Op 14 oktober komt koning Bhumibol tussenbeide en kondigt het aftreden van de militaire regering aan. Een periode van democratie volgt.
- 1976 – Twee militaire leiders, afgezet in 1973, keren terug naar Thailand. Protesten volgen en tientallen worden gedood op 6 oktober. Later die dag is er een militaire staatsgreep. De koning benoemt een nieuwe premier. De maximumstraf voor belediging van de monarchie wordt verhoogd van 7 naar 15 jaar.
- 1976-1991 – Een periode van militair-royalistische regering volgt, met enkele rollen voor gekozen politici.
- 1992 – Meer dan 50 demonstranten worden gedood bij het extreem harde optreden bij “Black May” demonstraties tegen een nieuwe staatsgreep. Koning Bhumibol grijpt vervolgens in; een periode van democratie volgt.
- 2001 – Miljardair zakenman Thaksin Shinawatra wordt verkozen tot premier. Binnen een paar jaar wordt Thailand verscheurd door rivaliserende demonstraties tussen Thaksin’s roodhemd-aanhangers en geelhemd-tegenstanders, die Thaksin corrupt en ontrouw aan de monarchie noemen.
- 2006 – Het leger zet Thaksin af na maanden van geelhemdprotesten.
- 2007 – Een aan Thaksin gelieerde partij wint de verkiezingen na de staatsgreep.
- 2008 – Geelhemden bezetten de twee internationale luchthavens van Bangkok gedurende 10 dagen en beëindigen hun bezetting nadat een rechtbank de regerende pro-Thaksin-partij heeft ontbonden. Er wordt een nieuwe regering gevormd onder leiding van een andere partij.
- 2010 – Roodhemden bezetten het centrum van Bangkok gedurende 10 weken. Met als dieptepunt: politie en militairen schieten op ongewapende demonstranten. Er vallen tenminste 90 doden.
- 2011 – Een aan Thaksin gelieerde partij wint de verkiezingen. Er volgen nog meer anti-Thaksin-protesten.
- 2014 – Legerleider Prayut Chan-ocha grijpt de macht.
- 2016 – De populaire Koning Bhumibol sterft, opgevolgd door zijn zoon koning Maha Vajiralongkorn.
- 2019 – Er worden nieuwe verkiezingen gehouden. De nieuwe pro-legerpartij van Prayut wordt tot winnaar uitgeroepen. Oppositiepartijen klagen dat het proces is gemanipuleerd, wat Prayut ontkent.
- 2020 – Rechtbank ontbindt oppositiepartij Future Forward Party. De oprichter Thanathorn Juangroongruangkit zegt dat dit te maken heeft met zijn kritiek op het leger.
- Door studenten geleide anti-regering protesten beginnen.
Staatsgrepen
(PKittiwongsakul / Shutterstock.com)
****
1000 Words / Shutterstock.com
*****
****
PhotosGeniques / Shutterstock.com
****
(Chatchai Somwat / Shutterstock.com)
****
(SPhotograph / Shutterstock.com0
****
(kan Sangtong / Shutterstock.com)
****
Mr. Witoon Boonchoo / Shutterstock.com
*****
(Travelpixs / Shutterstock.com)
****
Over deze blogger
-
Bekend als Khun Peter (62), woont afwisselend in Apeldoorn en Pattaya. Al 14 jaar een relatie met Kanchana. Nog niet gepensioneerd, heb een eigen bedrijf, iets met verzekeringen. Gek op dieren, vooral honden en muziek.
Genoeg hobby's, maar helaas weinig tijd: schrijven voor Thailandblog, fitness, gezondheid en voeding, schietsport, ouwehoeren met vrienden en nog wat eigenaardigheden.
Lees hier de laatste artikelen
Thailand algemeen19 november 2024Minister van Volksgezondheid kondigt maatregelen aan tegen alcoholgebruik tijdens Nieuwjaar 2025
Thailand algemeen19 november 2024Goudkoorts: stijgende baht-prijzen trekken investeerders aan
Thailand met kinderen19 november 2024Bangkok tip: SEA LIFE Bangkok Ocean World (video)
Bezienswaardigheden19 november 2024Siriraj Medical Museum in Bangkok (video)
Thaksin in ballingschap?
Een balling is, zegt Van Dale, ‘iemand wie bij vonnis verboden is binnen een bepaald gebied te verblijven’. Thaksin is niet verbannen maar gevlucht voor een vonnis, net zo goed als die rijke jongeman die een agent van politie doodreed en vluchtte voor vervolging. Beiden worden echt hartelijk welkom geheten als ze de Thaise grens weer oversteken en krijgen een kamertje met een groot hangslot er voor…..
Bemoei mij eigenlijk het liefst niet echt met de Thaise politiek volg die in mijn thuisland wel met belangstelling.
Ook daar gaan de wenkbrauwen van mij regelmatig omhoog hoe men dat ‘democratisch’ ziet.
Thailand de politiek vanaf 2000 tot 2008 meestal stil zwijgend als toerist gevolgd.
Eind 2008 zat ik samen met mijn Thaise vrouw in het vliegtuig richting Bangkok [emigratie] op elf kilometer hoogte werd dat Chiang Mai vanwege een probleem in Bangkok.
Na ruim acht uur in de taxi kon ik de familie thuis uit elkaar houden.
Twee jaar daarna idem.
De Thai heeft in het algemeen moeite met vreedzame ‘Democratie’ is mijn idee.
Alle feiten daarna variëren van goed zo, wat erg, slechte mensen en opmerkingen die ik hier, maar niet vermeldt.
Vermoed dat deze man op plaatje een meer voor Thailand betekend in de vaart der volkeren als dat menig mens begrijpt ongeacht de fouten die er natuurlijk zijn.
Ik denk dat het vooral de mensen aan de top zijn die moeite hebben met democratie. Daar is een verstrengeling van politici, militaire en zakenlui uit succesvolle families (er zijn diverse kampen, wie met wie samenspeelt tegen wie is aan verandering onderhevig).
Het plebs heeft maar te werken, die zijn te “stom” om iets van besluitvorming en inspraak te snappen, deze succesvolle mensen met volle zakken weten wat goed is voor zichzelf, pardon, het land. En die staan liever geen invloed af aan het plebs, dat zou ze nog eens fijne posities en financiële belangen kosten. Daarom slaan het leger enzo zo door de afgelopen eeuw heen met regelmaat hard neer. Meermaals met vele doden tot gevolg, maar allemaal stomme boeren en andere minderwaardige burgers met dwaze ideeën over inspraak, democratie en rechtvaardigheid. Dat haast elk decennium die roep van het plebs weer opnieuw klinkt en het leger dan genoodzaakt is hard in te grijpen… zo is het nu eenmaal. Het Thaise plebs zou de hoge politic, zakenlui en militairen, deze succesvolle rijke families juist dankbaar moeten zijn, zij hebben immers zoveel voor Thailand betekend… /s
Dat hoef je niet zo voorzichtig te vermelden Rob V.
Dat is iets wat je wel als een voldongen feit weg kan zetten dat mensen aan de top met macht het minder vinden,een volwaardige democratie.
De rest van je verhaal klink een beetje nou zeg maar stevig als of er nooit wat veranderd met het volk door jouw als ‘plebs’ omschreven.
Ik denk dat de grote middenklasse van de bevolking wel degelijk meer opgeleid aan het worden is en een grotere welvaart krijgt en zich de les niet meer laat lezen.
De ‘jeugd’ krijg je ook nooit meer terug op de plek van de ‘plebs’
Doen ze zelf uiteraard, maar de betrekkelijke rust in het land al jaren door overheid is daar ook verantwoordelijk voor.
‘Geel’ en ‘Rood’ de burger zeg maar vliegen elkaar niet meer naar de keel.
Vele zaken worden beheersbaar opgelost en toegestaan soms ook niet.
Dat de haviken en de conservatieven burgers niet altijd krijgen wat ze willen is helaas niet anders.
Waar het tempo volgens vele in het land niet correct is, heeft in mijn gedachte ook grensoverschrijdende problematiek richting Thailand.
Laten wij eerlijk zijn de vier buren zijn nou ook niet bepaalt zo als het moet zijn.
Maar goed misschien snap ik het wel helemaal niet. [wink]
Beste William, Rob V vindt het Thaise volk geen plebs. Hij geeft aan hoe er door velen van de machthebbers ( het grote geld) gekeken wordt naar de bevolking en met name de 80 % die wel tot de arme groep gerekend mag worden. Minderwaardig (lees plebs) dus. U heeft gelijk dat het in vele landen een zooitje is en hoe zou dat nou toch komen.
Dat was inderdaad mijn insteek Jacques, hoe degene hoog op de apenrots neerkijken op gewone burgers. Het zichzelf op de schouders kloppen dat de hiërarchie nu eenmaal zo is en dit op vele wijze meer dan duidelijk maken dat iedereen “zijn plek” moet kennen, met fantasievolle verhalen over vroeger, maakt het er allemaal niet beter op. In elke maatschappij houden machtshebbers (een combinatie van veelal politici en bedrijfstop) graag invloed op het bestuur maar de maten waarin en de manier waarop dat in Thailand gebeurd acht ik meer dan ongezond, onmenselijk en ronduit droevig voor de gewone burger. Niet alleen de vele coups en dergelijk terugkerend geweld is daar een teken van maar denk ook aan andere ernstige misstanden binnen leger, politie enzovoort (activisten die op de bodem van een rivier belanden, mishandeling van dienstplichtigen, ernstige bedreigingen van ambtenaren die wel voor gerechtigheid en verantwoordelijkheid vechten, …).
Ik ben dan ook een sterke voorstander van democratie/inspraak op zoveel mogelijk fronten, transparantie, afleggen van verantwoording enzovoort. Al die coupplegers, degene die burgerprotesten met dodelijk geweld neersloegen, en ja ook degene die burgers mogelijk aanspoorden tot gewelddadigheden, die dienen allemaal ter verantwoording te worden geroepen en gehouden. Ik zou al die generaals, premiers, ministers en andere hotemetoten voor een rechtbank brengen die werkelijk zo goed mogelijk een oordeel zal vellen over wat er de afgelopen decennia allemaal is voorgevallen. Orde op zaken stellen en daarmee een goed fundament liggen voor een maatschappij waar inspraak, democratie, transparantie en verantwoording belangrijke pijlers worden. Dat is een gewoon menselijk iets. De exacte vormgeving en details zullen per maatschappij uiteraard wat verschillen.
Ik lees dit blog al een tijdje regelmatig beste Jacques en weet in welk vakje ik Rob V kan plaatsen.
Het mijne is het niet hoewel ik uiteraard er geen problemen mee heb.
Een plaagstootje moeten wij maar kunnen hebben.
Jij of moet ik u zeggen maakt ook een opmerking die mij ongeacht dat de welvaartskloof in Thailand stevig is vreemd overkomt, maar toch graag door vele uitgelegd wil worden zoals het hun het beste uitkomt.[de 80%]
De wereldbank zit het anders toch geen kleine jongens.
Een van de puntjes dat ik probeerde te onderstrepen in een eerder bericht met een iedere zijn eigen invalshoek.
Beste Rob,
Zoals je uiteraard weet zijn er zondag verkiezingen in Bangkok en ben reuze benieuwd of het SP geluid wat je verkondigt ook aanwezig is bij de lokale Bangkok politiek en zo ja wat voor waanzinnige overwinning dat zal opleveren. Het plebs kan niet anders dan ontevreden zijn toch?
spoiler:
De winnaar zal een ex rooie zijn trouwens dankzij het toelaten van verkiezingen door die “illegale bende” zoals bepaalde personen het noemen. Op weg naar een nieuwe periode van weer een nieuwe oefening.
Hier een goed opiniestuk over de verkiezingen in Bangkok: de conservatieve tegen de meer vernieuwende kandidaten.
https://www.bangkokpost.com/opinion/opinion/2312790/capital-poll-portends-thailands-rule
Chadchart gaat winnen! Hoop ik.
Er is geen opiniestuk voor nodig om te weten wat er gaande is want anders schreef ik mijn reactie niet op de 19e terwijl de opinie van de 20e is. 😉
De verkiezingen zijn een experiment om te zien hoe het in Bangkok geregeld gaat worden met een gematigde ex rooie en als dat de komende jaren goed gaat dan zullen er meer veranderingen komen.
Het is bij voorbaat al bekend dat Chadchart de meeste stemmen zal krijgen (30-35%) dus dat is zondag ook al geen verrassing. Het klinkt haast als fraude als je bij voorbaat weet wie er gaat winnen maar de linkse NL kerk op dit blog zal hier totaal geen vraagtekens bij zetten. Hoe anders is het als een gele rakker al dagen van te voren als winnaar kon worden aangekodigd?
De wereld te klein, corruptie, plebs onwaardig, zo ga je niet met elkaar om en vul maar aan.
Hoe of waarom die beste man ook zondag uitgeroepen wordt als winnaar is niet zo spannend maar wel of hoe het experiment gaat zodat iedereen er mee kan leven.
De Thaise Strafwet heeft de doodstraf als maximale straf voor staatsgrepen.
Op een staatsgreep staat in Thailand als straf levenslange opsluiting OF de doodstraf, meer smaken zijn er niet. Deze daad is per definitie illegaal. Tevens riep menig couppleger de landelijke staat van beleg (martial law) uit maar dat mag volgens zowel de Martial Law wet als de meeste grondwetten echt alleen de koning doen. (zie o.a. artikel 188 van de grondwet van 2007) Legerleiders mogen wel lokaal dit afkondigen maar dienen dan de regering op de hoogte te stellen. Militairen die een coup plegen overtreden dus op meerdere fronten de grondwet. Dat zou ze juridisch met de hoogste mogelijke gevolgen afgestraft dienen te worden. Maar gelukkig zijn de militairen zo slim de grondwet te versnipperen, een nieuwe te schrijven en tussendoor zichzelf gratie te verlenen zodat ze niet verantwoordelijk zijn voor hun daad van hoogverraad. Fijn toch? Zand er over en de burgers moeten maar vergeten wat een grove misstanden er gepleegd zijn…
In dit verband is het volgende artikel lezenswaardig.
“The King’s Soldiers: when monarchism undermines democratisation”
https://prachatai.com/english/node/9831