Oh moeder, wat is het heet

Nu februari ten einde loopt, komt de heetste tijd van het jaar in het vizier; de maanden maart, april en mei. Daarna komen de regens en daarna de overstromingen, tenminste als alles gaat zoals het vorig jaar ging.

Op dit moment is het 35 graden. Buiten. Ik zit dit in mijn baas zijn tijd te tikken in de lerarenkamer, die, dankzij die Uitvinding der Uitvindingen, de airconditioner, kunstmatig op een constante temperatuur van 25 graden gehouden wordt. Tegenover mijn bureau zit mijn Filippijnse collega Carla. Carla heeft een sjaal omgeslagen en zit met verkleumde vingers iets te typen.

Tien jaar geleden werkte ik op een school waar helemaal geen airconditioning was. Razendsnel draaiende plafondventilatoren brachten nauwelijks verkoeling. Ze joegen de hete lucht alleen maar allerlei richtingen uit. In Hollywoodfilms draaien die ‘ceiling fans’ altijd idioot traag. Geloof me beste lezer, in de echte wereld draaien die dingen bijna net zo snel als de rotorbladen van een helikopter, anders zouden ze natuurlijk geen nut hebben.

Op die school, waar ik klassen had met soms wel 50 leerlingen, was ik na een les helemaal doorweekt. Alsof ik, in plaats van Engels, zwemles had gegeven met mijn kleren aan. Mijn Thaise collega’s gaven me het advies om zittend les te geven en zo weinig mogelijk te bewegen. Het beste was om helemaal niet te bewegen en, gezeten onder een fan, voor te lezen uit het tekstboek. Dat deden zij ook.

Ik heb dat toen een minuut geprobeerd, maar concludeerde dat dat het meest zinloze werk was dat er bestaat. Die leerlingen kunnen immers zelf ook wel lezen wat er in dat tekstboek staat. Ik nam die enorme transpiratie tijdens mijn energieverslindende manier van lesgeven, gewoon voor lief. Want 50 op hol geslagen leerlingen in bedwang houden bij een temperatuur van 40 graden is niet iets om lichtzinnig over te doen. De meeste leerlingen kwamen uit de kansarme lagen van de Thaise maatschappij en waren… hoe zal ik het zeggen… enigszins verwilderd(?). Vooral de jongens natuurlijk.

Het feit dat de school gebouwd was naast een achtbaansweg waar het razende verkeer een apocalyptische pokkeherrie produceerde die door de wijdopenstaande ramen het klaslokaal binnendrong en er voor zorgde dat ik mezelf niet eens kon verstaan, maakte het lesgeven en het orde houden er bepaald niet eenvoudiger op. Mijn Thaise collega’s dachten dat probleem opgelost te hebben door gebruik te maken van een microfoon met een klein versterkertje. Probleem was dat het wattage van die versterkertjes niet voldoende was om boven het door het verkeer en de leerlingen geproduceerde lawaai uit te komen. Veel van mijn collega’s schreeuwden dan in hun microfoon waardoor er ineens sprake was van drie bronnen van teringherrie; het verkeer, de leerlingen en de leraar.

Op een dag liep ik een lokaal binnen en daar bleek dat alle jongens op het idee waren gekomen om een soort menselijke piramide te bouwen. Ze lagen in zeven lagen bovenop elkaar en lieten zich, vanaf hun halfverotte lessenaars met gespreide armen in vrije val bovenop hun mede-leerlingen vallen, wat nogal wat kneuzingen en botbreuken veroorzaakte bij sommige ongelukkigen die wat teerder gebouwd waren.

In plaats van les te geven, bracht ik die middag met de gewonde leerlingen door op de Eerste Hulp. Je kunt dan natuurlijk kwaad worden op die leerlingen maar, geloof me lieve lezer, dat helpt allemaal geen zier.

Ik heb het drie jaar volgehouden op die school. Toen ik ontslag nam, waren mijn collega’s van het Departement Buitenlandse Talen verbijsterd. “Hoe kunt U nu weg gaan?”. Het was ook geen gemakkelijke beslissing, maar ik voelde dat er iets cruciaal ontbrak in mijn leraarschap op die school. Waarschijnlijk was dat “lesgeven”, iets waar ik eigenlijk zelden of nooit aan toekwam, doordat er altijd zo idioot veel gebeurde. En wanneer de omstandigheden eindelijk ideaal leken voor een echte les, was het krijtje weer zoek.

Het was een leerzame tijd, dat wel. Ik kwam er later ook achter waarom mijn collega’s zo ontzet waren toen ik mijn vertrek aankondigde. Geen van mijn Westerse voorgangers had het langer dan 6 weken volgehouden. Sinds mijn vertrek heeft de school meer dan zestig buitenlandse leraren versleten.

Mijn record van drie jaar zal nooit meer verbroken worden… Althans niet in dit leven.