De Psychologie van de Thai, waarden en gedragspatronen

(Cat Box / Shutterstock.com)

Een Thaise man staat trots midden in de samenleving waarin hij als gelijke en in vrijheid met anderen wil omgaan. Hij trekt zich het lot van de natie aan, maar zijn gedachten gaan ook vaak uit naar zijn eigen status en succes in het leven waar hij zijn zelfrespect aan ontleent. Hij kijkt meer naar buiten. Hij moet daarvoor beheerst zijn, vergevingsgezind en creatief maar soms ook gehoorzaam.

Een Thaise vrouw is het meest betrokken bij haar familie, vooral daaraan ontleent zij haar zelfrespect en gevoel van voldoening. Dat, en vriendschap, bepalen haar geluk en innerlijke rust. Ze houdt van mooie dingen. Zij ziet meer de innerlijke kant van het leven. Zorgzaamheid, verantwoordelijkheid, liefde en begrip vindt ze daarvoor nodig, naast onderwijs.

Inleiding

Tussen 1978 en 1981 deed Sunaree Komin een groots opgezet onderzoek naar de waarden en gedragspatronen van Thais. Zij legde vragenlijsten voor aan 2469 Thais uit alle delen van de samenleving. De onderzochten moesten een twintigtal eindwaarden (dat zijn de waarden waarnaar we streven in ons leven, maar nooit in zijn perfectie kunnen bereiken) in volgorde van belangrijkheid voor henzelf, rangschikken.

Daarnaast werd gevraagd of ze met een twintigtal instrumentele waarden (dat zijn waarden die we gebruiken om de eindwaarden te verwerkelijken) hetzelfde wilden doen. Eindwaarden zijn bij voorbeeld Wijsheid-Kennis, Ware Vrienschap en Schoonheid. Als instrumentele waarden komen voor: Dankbaarheid, Bekwaamheid en Dapperheid.

Ze heeft op een aantal manieren vastgesteld dat de resultaten heel stabiel waren voor dezelfde persoon en dat er weinig invloed was van de sociale wenselijkheid van het antwoord. Waarden zijn nooit geheel stabiel in iemands levensloop of in het tijdsverloop van een bepaalde cultuur, waarden worden tot op zekere hoogte aangepast aan veranderende omstandigheden, maar er is voldoende samenhang in de tijd om algemene conclusies te kunnen trekken.

Ik heb helaas geen recenter onderzoek op deze schaal en met deze kwaliteit kunnen vinden.

We praten over gemiddelden, de spreiding over de Thaise bevolking is groot. De gemiddelde Thai, ‘de’ Thai bestaat niet. Als we voor een Thai staan is het onzin hem of haar waarden of gedragspatronen toe te dichten die hier als gemiddelden worden beschreven, hij/zij kan daar hemelsbreed van verschillen.  Anders gezegd: heel veel Thais lijken, wat hun waarden en gedragspatonen betreft, heel erg op heel veel Nederlanders en andersom, en slechts een kleiner gedeelte verschilt heel erg van elkaar. We zijn tenslotte allemaal mensen.

Resultaten van het onderzoek

De eindwaarden voor Thaise mannen en vrouwen.

Het getal geeft de rangorde aan en en het plusje dat er een duidelijk statistisch verschil is.

(Nationale veiligheid staat zo hoog omdat het onderzoek plaatsvond in een tijd met ernstige binnenlandse en buitenlandse conflicten).

Korte samenvatting

Eindwaarden belangrijker voor Thaise vrouwen: Familiegeluk; Zelfrespect; Succes in het leven; Ware vriendschap; Schoonheid.

Eindwaarden belangrijker voor Thaise mannen: Nationale veiligheid; Gelijkheid, Vrijheid-Onafhankelijkheid; Religieus leven; Sociale erkenning; Status-Rijkdom.

Instrumentele waarden belangrijker voor Thaise vrouwen: Onafhankelijkheid; Verantwoordelijkheid; Ontvankelijk in situaties en gelegenheden; Zorgzaam-Attent; Opgeleid; Grappig-Humoristisch; Schoon-Netjes.

Instrumentele waarden belangrijker voor Thaise mannen: Beheerst-Tolerant; Vergevingsgezind; Onderling afhankelijk- Behulpzaam; Gehoorzaam-Respectvol; Fantasierijk-creatief.

Suntaree probeert ook te ontdekken waar al die Thaise waarden nu hun oorsprong vinden. Niet zozeer het boeddhisme maar het agrarische karakter van de Thaise  samenleving, met zijn nadruk op interpersoonlijke relaties, is daar volgens haar het meest verantwoordelijk voor.

(2p2play / Shutterstock.com)

Diverse groepen binnen de Thais samenleving

De resultaten van de enquête zijn ook uitgesplitst naar omschreven groepen wat betreft, leeftijd, inkomen, opleiding, en het stedelijk-landelijk verschil (Suntaree splitste ook uit naar conservatief-liberaal, religieus en niet-religieus, boeddhist en moslim, en beroepen, daar ga ik verder niet op in). Hoewel ik een cijfer-fetisjist ben zal ik de verschillen, soms klein maar vaak behoorlijk groot, alleen kort beschrijven.

Leeftijd. Heel voorspelbaar: bij 15-19 jarigen scoren hoog: Zelfrespect, Onafhankelijkheid, Ware vriendschap.
Bij 22-29 jaar: Succes in het leven, Rijpe liefde, Ambitieus-Hardwerkend, Ruimdenkend en Dapper maar Nationale veiligheid, Gehoorzaamheid en Religieus leven daarentegen staan laag genoteerd.
Bij 30-39 jarigen zien we dat Gelijkheid, Beheersing en Kalmte belangrijk zijn, op latere leeftijd staat Gehoorzaamheid, Nationale veligheid, Wereldvrede, Religieus leven en Wijsheid-Kennis op de voorgrond.

Inkomen.  Hier zijn misschien wel de grootste verschillen. Terwijl de rijke groep streeft naar Succes, Wijsheid-Kennis, Verantwoordelijkheid, Eerlijkheid en Bekwaamheid kiezen de armeren, en speciaal de allerarmsten voor Religieus leven, Vergevingsgezindheid, Behulpzaamheid, Zorgzaam-Attent, Liefdevol-Teder en Gehoorzaam-respectvol.

Opleiding. Ook hier zijn grote verschillen. De minst opgeleiden kiezen voor Religieus leven, Broederschap en Wereldvrede terwijl de hoger opgeleiden meer zien zitten in Succes in het leven, Zelfrespect, Gelijkheid en Wijsheid-Kennis. De instrumentele waarden bij de laag-opgeleiden zijn als die bij de armeren: Zorgzaam, Aardig-Behulpzaam, Vergezingsgezind, Onderling Afhankelijk en de hoog-opgeleiden streven hun eindwaarden na door Opleiding, Bekwaamheid, Dapperheid en Ruimdenkendheid.

Stedelijk-landelijk. Dit heeft veel te maken met inkomen en opleiding. De stedelingen streven naar Familiegeluk en zekerheid, Succes, Zelfrespect, een Aangenaam leven, Gelijkheid, Schoonheid, Rijpe liefde en een Opwindend leven maar de plattelanders doen het rustiger aan en voelen meer voor Nationale veiligheid, een Religieus leven, Broederschap en Familie zekerheid.

Instrumenteel gezien doen de stedelingen, zeg maar Bangkok, dat door Onafhankelijkheid, Verantwoordelijkheid, Bekwaamheid, Dapperheid, Ruimdenkendheid, Creativiteit en Hard werken.
De plattelanders doen meer met de intermenselijke waarden als Dankbaarheid, Gehoorzaamheid en Vergevingsgezindheid.
Echter, waarin de stedelingen niet verschilden met  de plattelanders waren de waarden Vrijheid en Gelijkheid. Bovendien waren deze twee groepen gelijk wat betreft de sociale ‘glijmiddel’ gedragspatronen: Ontvankelijk voor situaties, Aardig-Behulpzaam, Zorgzaam, Kalm-Voorzichtig en Tevreden.

Plezier, ‘sanoek’ staat bij alle groepen op de laatste plaats. Misschien is ‘sanoek’ wel hetzelfde als onze ‘gezelligheid’, prettig en noodzakelijk maar geen waarde om speciaal naar op jacht te gaan.

Je kunt uit al deze gegevens ook nagaan bij welke Thais je moet aankloppen als je een bepaalde waarde zoekt. Wil je Ware Vriendschap, dan vind je die het best bij een jonge vrouwelijke medische studente (of verpleegkundige). Ben je Religieus geïnteresseerd ga dan om met een oudere arme, laag-opgeleide boer. Een ambitieuze, hardwerkende man moet logischerwijs zijn heil zoeken bij een hoog-opgeleide, rijkere stedeling. Maar ben je een persoon met goede sociale en intermensenselijke kwaliteiten dan kun je overal terecht.

Een vergelijking van Thaise met Amerikaanse waarden

De eindwaarden die bij de Amerikanen het hoogst staan zijn : Wereldvrede, Vrijheid, Gelijkheid, Wijsheid-Kennis, en al deze waarden staan bij de Thais in de middenmoot. Bij de Thais staan als belangrijke eindwaarden Nationale veiligheid, Religieus leven en Broederschap, de laatste twee komen bij de Amerikanen niet eens voor of we moeten ‘Salvation’, ‘verlossing, redding’ noemen, dat staat ergens middenin.

Wat instrumentele waarden betreft: Amerikanen geven hoog op over Ambitieus, Ruimdenkend en Dapper, bij de Thais zijn dat meer waarden als Onafhankelijk, Dankbaar, Zorgzaam, Vriendelijk, Beheerst en Ontvankelijk in situaties. Bij de Amerikanen komt Dankbaar en Beheerst in het geheel niet voor bij die eerste twintig. De andere waarden liggen ongeveer gelijk. Onafhankelijk komt bij alle Thaise bevolkingsgroepen steeds hoog uit de bus en staat bij de Amerikanen nogal laag.

Conclusie

1 De Thaise waarden en gedragspatronen lijken behoorlijk versplinterd en verbrokkeld tussen de verschillende bevolkingsgroepen (arm-rijk, stad-platteland etc.), vooral wat de eindwaarden betreft. De instrumentele en intermenselijke waarden, als Dankbaar, Zorgzaam, Aardig, Behulpzaam en Beheerst komen bij alle groepen goed naar voren en zijn misschien wel de kern van de Thaise cultuur. Thailand heeft geen homogene samenleving, terwijl ik speculeer dat de westerse culturen veel gelijkmatiger zijn met minder verschillen tussen diverse groepen. Misschien heeft Thailand daarom minder saamhorigheid en meer conflicten.

2 Thailand groeit toe naar de westerse samenleving. Het profiel van stedelijk, hoog-opgeleid en rijk in Thailand ligt dichter aan tegen het gemiddelde van de westerse landen.

3 Juist omdat er zoveel duidelijke verschillen, naast overeenkomsten, zijn in waarden en gedragspatronen tussen diverse bevolkingsgroepen in Thailand, is het maar de vraag of je van een ‘Thaise cultuur’ kunt spreken, je moet minstens erg voorzichtig met dat begrip omspringen. Volgens mij zijn er verschillende ‘Thaise culturen’. Trouwens, geen enkele cultuur is een eenheidsworst maar kan beter worden vergeleken met een veelkleurig-schitterende diamant.

Bron: Suntaree Komin, Ph.D., Psychology of the Thai People, Values and Behavioral Patterns, Bangkok, 1990.

– Herplaats bericht –

Over deze blogger

Tino Kuis

Geboren in 1944 in Delfzijl als zoon van een eenvoudige winkelier. Gestudeerd in Groningen en Curaçao. Drie jaar als arts gewerkt in Tanzania, daarna als huisarts in Vlaardingen. Een paar jaar vóór mijn pensioen getrouwd met een Thaise dame, we kregen een zoon die drie talen goed spreekt.
Bijna 20 jaar in Thailand gewoond, eerst in Chiang Kham (provincie Phayao) daarna in Chiang Mai waar ik graag allerhande Thai lastigviel met allerlei vragen. Volgde het Thaise buitenschoolse onderwijs waarna een diploma lagere school en drie jaar middelbare school. Deed veel vrijwilligerswerk. Geïnteresseerd in de Thaise taal, geschiedenis en cultuur. Woon nu alweer 5 jaar in Nederland samen met mijn zoon en vaak met zijn Thaise vriendin.

Lees hier de laatste artikelen

Oudere postings van deze blogger

• Geschiedenis19 december 2024Op zijn verjaardag in 1995 gaf koning Bhumibol aan dat alle mannen een gratis sterilisatie konden ondergaan
• Geschiedenis14 december 2024Hoe een Nederlandse krant schreef over de studentenopstand van 14 oktober 1973
• Geschiedenis12 december 2024Hoe schreef de Nederlandse pers in 1960 over de geschiedenis en de huidige situatie in Thailand
• Cultuur17 november 2024Schemering op de waterweg