Lezersvraag: Wat is Palaa?
23 september 2019
Beste lezers,
Mijn vriendin is helemaal gek van Palaa. Volgens haar wordt het van vis gemaakt. Het stink nogal. ik heb het wel eens geprobeerd maar de smaak is wat zoutig. Niet echt bijzonder. Kan iemand mij uitleggen wat het is en hoe het gemaakt wordt?
Volgens mijn vriendin is Nederlandse kaas ook een soort Palaa, zij vind dat net zo stinken. Klopt dat?
Groet,
Johan
Over deze blogger
-
Bekend als Khun Peter (62), woont afwisselend in Apeldoorn en Pattaya. Al 14 jaar een relatie met Kanchana. Nog niet gepensioneerd, heb een eigen bedrijf, iets met verzekeringen. Gek op dieren, vooral honden en muziek.
Genoeg hobby's, maar helaas weinig tijd: schrijven voor Thailandblog, fitness, gezondheid en voeding, schietsport, ouwehoeren met vrienden en nog wat eigenaardigheden.
Lees hier de laatste artikelen
Gezondheid28 december 2024Supplement met alledaagse voedingsmiddelen vertraagt prostaatkanker
Nieuws uit Thailand28 december 2024Nieuw jaar, nieuwe kansen: Thailand zet koers richting groei en veiligheid
Vliegtickets28 december 2024Hoge vliegtarieven in Nederland maken buitenlandse luchthavens steeds populairder
Reizen28 december 2024Een uitstapje van Thailand naar mooie plekken in Vietnam (foto’s)
ปลาร้า, plaa-ráa, gefermenteerde vis. Vooral populair in de Isaan. Vergelijk het maar met de Zweedse Surströmming.
http://thai-language.com/id/204864
Gespeld: pla ra, is het een trefwoord bij Google.
Als garum eveneens, in de eetcultuur in het Romeinse rijk.
Wat pla ra is heeft Rob al uitgelegd.
Ik zou mij meer zorgen maken over de gezondheids risico’s die het eten ervan met zich meebrengt.
De vis die gebruikt wordt voor pla ra heeft een parasiet bij zich die het fermenteren overleeft.
Het aantal gevallen van leverkanker is in de isaan 6 x zo groot als in Nederland.
Wordt het ook in een versie van Som Tam gebruikt?
Ik eet weleens som tam plara of zo iets.
Het zou voldoende zijn om het Plaraa mengsel 1X te laten koken voor enkele minuten en nadien voor minstens 18 maanden te laten fermenteren om de eventuele parasieten uit te schakelen. Groter risico dan de Pla Raa vormt de Koi Plaa (rauwe en in stukjes gehakte visjes met de nodige kruiden erbij) wat idd wetenschappelijk gelinkt is aan leverkanker. Volgens mijn (Thaise) vrouw is dit gerecht echter wel degelijk (en terecht) in onbruik geraakt.
leverkanker verwekkende gefermenteerde vispasta
Rotte vis saus ruikt naar diarree best lekker bij de somtan wel een heel klein mespuntje dan
Gemiste kans voor een tikfoutje: een klein mestpuntje.
Ik heb even gekeken naar de gezondheidsrisico’s van pla ra.
We weten dat het frequent eten van rauwe vis, maar ook van Koi Pla, Pla Som en Laab Pla het risico met zich brengt van galwegkanker door de aanwezigheid van een parasiet. 25% van alle Isaners draagt die parasiet bij zich, de ontlasting besmet vervolgens het water en de vissen. (Vroeger hing het toilet vaak boven een visvijver). Pas bij veel parasieten en veel jaren kan er kanker optreden, 6 maal zo vaak in de Isaan als elders.
Echter, goed gefermenteerde pla ra, dat wil zeggen langer dan 3 maanden, blijkt bij onderzoek de parasiet niet meer te bevatten. Er is echter ook minder goed gefermenteerde en vrij verse, pla ra die de parasiet wel kan hebben. Navragen dus.
Is er nog wel het zoutgehalte en de bloeddruk:
– https://www.bangkokpost.com/life/social-and-lifestyle/1641728/desalting-som-tum-the-silent-killer
Ik dacht een paar maanden geleden iets gelezen te hebben over een betere, gezondere bereidingswijze mbt de parasieten maar kan dat niet meer vinden. Mogelijk ben ik abuis.
Somtam Plara met kleine krabbetjes garnaaltjes en stukjes pinda. Is net zo populair in Th als ach met en drie zonder+ een broodje bapao en bounty erbij van de snackbar
De Indonesische trassie ?
Trassi is volgens mijgemaakt van garnalen.
Er is veel melding gemaakt van de gevaren van westerse innovaties zoals transvetten en maïssiroop, maar er is veel minder geschreven over het gevaar dat op de loer ligt in enkele van de populairste gerechten van In Azië, met name in Thailand, wat een van de hoogste incidenten van kanker aan de galwegen heeft in de wereld.
De dader? Parasieten bekend als ‘leverbotjes’ die leven in de zoetwatervis die wordt gebruikt om rauwe Isaan gerechten te maken zoals plaa som (gefermenteerde vis bedekt met geroosterde rijstpitten, knoflook en zout) en larb plaa dib (pittige rauwe vissalade ) of Som tam (met rauwe zoetwater krab en/of garnalen). Ondanks lokale “heropvoeding” -programma’s die de lokale bevolking aansporen om hun visachtige schatten te bakken of te koken, vinden velen het vreselijk om oude gewoonten op te geven, redenerend dat als ze het zo lang hebben volgehouden, ze in orde moeten zijn. Helaas, zoals de New York Times meldt, is het de opeenhoping van deze parasieten die leidt tot galweg kanker, dat 70 mensen levens per dag in Thailand kost.
Ik neem aan dat er een fout is gemaakt met de 70 levens per dag. Dat zou neerkomen op ruim 25.000 doden per jaar, hetgeen ongeveer evenveel is als het aantal verkeersdoden in Thailand.
Die lokale heropvoeding lijkt niet erg doeltreffend te worden uitgevoerd.
Een tijdje terug had ik het in het dorp nog met een Thai over het gevaar van rauwe vis, maar daar had hij nog nooit iets over gehoord.
Een man van zo’n jaar of 40 met een redelijke opleiding.
Ik heb hem ook aan zijn verstand gebracht, dat zijn slaappillen (onregelmatig wisselende diensten) net zo verslavend zijn, als de drugs die hij bestrijdt.
Met de slaappillen is hij inmiddels gestopt, de rauwe vis weet ik niet zeker.
Goeie vergelijking , de Thai hun pla raa en wij onze kaas. Klopt inderdaad.
Iedere falang die zeurt over stinkende pla raa moet beseffen dat hij zelf stinkt als hij kaas eet, Niet voor een andere Westerling, maar wel voor een Aziaat.
Mijn vrouw maakt het zelf hier in Nederland van de witvis die ik vang. Na ongeveer 8 maanden fermenteren wordt het met rijst zemelen vermengd en krijgt nog 3 maanden de tijd. En inderdaad het wordt dan gekruid en gekookt. Zij is goed op de hoogte van de risico’s bij ongekookte Pa laa. Is trouwens heel veel (stink)werk om dat te maken.