Lezersinzending: De crematie van Cue

Zoals het in het leven gebruikelijk is zijn er leuke zaken en minder leuke zaken die er gedurende de jaren de revue passeren. Vroeg of laat hoort daar ook het overlijden van familie, vrienden of kennissen bij en vorige week was het onze beurt om de laatste eer te betonen voor iemand die het leven heeft achtergelaten.

In mijn omgeving waren de meeste overledenen de 80 jaar ruim gepasseerd en degene die dat niet haalden hadden kanker waarvan de oorzaak toch wel bij het overmatig gebruik van de diverse legale genotsmiddelen gezocht kon worden. In die gevallen vind ik het treurig, maar ik kan accepteren dat het zo eenmaal gaat. Meer moeite heb ik als het een overlijden betreft van een minderjarig kind.

Wereldwijd sterven er dagelijks vele kinderen wat uiteraard erg is voor de familieleden, maar in feite is dat dan een ver van je bed gebeuren. Je kan je namelijk moeilijk over ieder persoon op de aardkloot als zijnde een naaste bekommeren al zijn er hele volksstammen die er anders over denken, prediken en dergelijke maar die mensen vertrouw ik niet.

In mijn ideale wereld (hier wordt er vaak gesproken over de “roze bril”) sterven er geen kinderen in mijn directe omgeving, maar helaas had dit jongetje grote pech en werden wij er mee geconfronteerd.

Dit jongetje heet Cue en was net geen 10 jaar oud. Samen met zijn ouders woonde hij in een kleinschalig appartementencomplex van 2 hoog en had zoals dat met kinderen gaat een nieuwe speeloefening ontdekt. Samen met andere vriendjes was het leuk om via de trapleuning van de buitentrap achterwaarts naar beneden te glijden. Je bent jong dus wat kan er gebeuren? Cue kan het niet meer navertellen, maar toen hij in zijn eentje even een pak ijs op verzoek van zijn moeder naar de bovenburen bracht, vond hij het een goed idee om al glijdend snel naar beneden te gaan. Schijnbaar heeft hij op de amper 10 cm brede leuning zijn evenwicht verloren en is hij 3 meter lager op het beton gevallen. Ik zal de details besparen maar zijn schedel was er niet op berekend.

Naast zwaar hersenletsel was hij ook een te lange tijd in coma en was het al vanaf het begin duidelijk dat het een moeilijk verhaal zou gaan worden. Na een aantal dagen kwamen de specialisten tot de conclusie dat er niets meer te redden viel en vanaf die dag heeft het Siriraj ziekenhuis in Bangkok hem nog 8 dagen aan de beademing gehouden. Puur en alleen om de ouders, zijn broertjes en de rest van de familie in de gelegenheid te stellen om hem nog “levend” te bezoeken en langzaam afscheid te nemen. Levend in de zin dat zodra de beademing eraf zou worden gehaald hij direct zou overlijden.

Er wordt vaak gezegd dat veel Thai alleen aan zichzelf of geld denken, maar het is mij wel vaker opgevallen dat dit bij cruciale momenten zoals dit, niet opgaat en men zeer respectvol met de gevoelens van de naasten omgaat.

Van de week was er dan de crematie in een tempel in Bangkok en aangezien Cue een ouder vriendje van ons zoontje is, was het voor hem ook wel best spannend om ernaartoe te gaan. In het ziekenhuis had hij niet zoveel zin om te dichtbij het bed te komen, want het is uiteraard geen fraai gezicht met al die slangen om dan zo je vriendje te zien liggen.

Aangekomen bij de tempel hadden zich zo’n 200 mensen verzameld die van heinde en verre waren gekomen zoals het schoolhoofd, de leraar, de werkgever van de vader, het dorpshoofd van het dorp waar de ouders vandaan komen en natuurlijk familie en vrienden. De speciale genodigden werden een voor een opgeroepen om hun laatste eer aan de gesloten kist met Cue te brengen, waarna er voor de duidelijkheid een laatste aankondiging werd gedaan over wie de persoon is en de reden met details van het overlijden.

Het is wel een timing, want op dat moment komt het allemaal goed door en met de woorden dat (het lichaam van) de zoon nu definitief weg zal gaan en nooit meer terugkeert geeft bij velen toch wel een kippenvel en meer momentje.

Daarna was het tijd om voor de bezoekers in papier gewikkeld muntgeld te strooien en afscheid van Cue te nemen middels een bezoek aan de kist en het neerleggen van papieren bloemen waarna de ouders de bezoekers bedankten en een klein aandenken in de vorm van een boeddha amulet gaven. Voor velen was dit het einde van de crematie terwijl het echte werk nog moest gaan beginnen.

De kist werd geopend en was er een allerlaatste gelegenheid om de overleden onopgemaakt te zien om definitief afscheid te nemen en een symbolische donatie voor de reis te geven. In dit geval met de zwellingen vanwege de hersenschade is het de rauwe werkelijkheid zoals het is en zowaar vond mijn zoontje het niet eens heel eng.

Zodra de laatste persoon de eer had betoond ging de kist, waarschijnlijk zonder de donaties, dicht en direct de oven in.  De zinderende hitte deed de deurtjes wapperen en niet snel daarna kwamen de rookpluimen uit de schoorsteen als bewijs dat de Cue de weg naar de hemel had gevonden.

Voor de ouders is het hierbij nog niet gedaan, want zij zullen de beenderen meenemen naar de tempel van hun geboortedorp zodat daar een graf geplaatst kan worden en ik zou zeggen vergezeld met de tekst “het gaat je goed, jongen”.

Wat betreft het afglijden van de trapleuning heeft Cue een voorbeeldfunctie voor zijn vriendjes gehad en zijn zij zich bewust van de mogelijke consequenties. Liever heb ik dat kinderen van fouten leren en daarom lekker van alles en nog wat moeten uitproberen in plaats van uren op een telefoon te spelen, maar dan kan het weleens verkeerd uitpakken en is er door dit alles gelijk weer een dilemma bijgekomen.