‘De boog kan niet altijd ontspannen zijn’ (deel 1)

John Wittenberg geeft een aantal persoonlijke bespiegelingen van zijn reis door Thailand die eerder verschenen zijn in de verhalenbundel ‘De boog kan niet altijd ontspannen zijn’ (2007). Wat voor John begon als een vlucht, weg van pijn en verdriet is gegroeid tot een zoektocht naar zingeving. Het Boeddhisme bleek hierbij een begaanbare weg te zijn. Op Thailandblog verschijnen vanaf nu met enige regelmaat zijn verhalen.

Zinderend Bangkok I

De branding aan mijn voeten nu. Starend naar de Thaise golf, onder een parasol, op het strand van het Sofitel hotel, het voormalige railway station. Ik ben zes dagen geleden in Bangkok aangekomen, en in Hua Hin nu, een badplaats drie uur rijden ten zuiden van de hoofdstad. 

Vorig jaar viel me het eerst op hoeveel Aziaten hier wel niet rond lopen. Nu meer opmerkelijk de herkenning van geuren. Een overmatige mengeling van basilicum, citroengras, gember, knoflook, bosuitjes en talrijke andere kruiden. Geur blijft waarschijnlijk het sterkst in de herinnering kleven.

Vanuit het vliegtuig met een taxi voor drie euro naar mijn hotel gereden. Een douche genomen en meteen de straat op. Bangkok is zinderend, altijd bruisend en overal stalletjes op straat om te eten en te drinken. Het is een prachtconcept. Haal je oude rimpelige grootmoeder uit de mottenballen, adopteer een schurftige hond, gebruik een morsige afwasteil en zet een pan met rijst op het vuur, neem een schaal met ongekoeld verstorven vlees, strooi een lading scherpe kruiden erover, een handje vol verse groenten erbij en laat je bloedmooie nicht (ik spreek uit ervaring) de klant serveren wat oma net heeft gebakken. En je hebt de heerlijkste nasi ter wereld voor minder dan één euro. Ik eet dit drie keer per dag en ik kan er maar geen genoeg van krijgen. Allemaal gewoon op straat en al etend kijk ik naar alle mensen om me heen. Veel water erbij en veel vers geperst fruit. Ze hebben hier heel kleine groene sinaasappels en mierzoet.

Er is altijd wel iemand die een praatje met je wil maken als je alleen rondloopt; een monnik in een tempel om Engels te oefenen, een beeldschoon hoertje nu op zoek naar een niet getatoeëerde klant, een straathandelaar of een andere toerist om wat ervaring uit te wisselen. Soms breek ik het gesprek gewoon maar af omdat er geen touw aan vast valt te knopen of het gesprek nergens toe leidt. Maar die stralende glimlach, oh zo verleidelijk, maakt het afscheid soms ongemakkelijk. Ach, zinderend Bangkok barst uit zijn voegen van al deze wonderschone glimlachen, een onuitputtelijke bron waar ik me rijkelijk aan laaf. Waar zijn alle zestigplussers? Behalve de oude grootmoeder zie ik bijna alleen maar jonge mensen. Of is dat zelfbedrog?

Zinderend Bangkok II

In sociëteit De Witte actief lid te zijn van de jongerentafel op mijn leeftijd geeft me een jong gevoel. En hier te midden van zoveel jonge mensen ook. Ik neem me maar voor om mezelf flink in de maling te blijven nemen. Het doet me goed.

En dan de avonden! Met de skytrain (een razendsnelle bovengrondse metro) naar Patpong. Een beruchte wijk vol bars met de mooiste meisjes van Bangkok, wulps dansend rond een gladde paal in een minuscuul slipje met een nummer erop. Je zit te midden van volgevroten Duitsers en Engelsen met gouden kettingen om hun hals en grof getatoeëerde schreeuwerige landgenoten. Jeetje, wat voel ik me dan toch superieur. Is dat misplaatste arrogantie van me? Waarom valt de glimlach van deze meisjes zo anders dan gewoon op straat? Ben ik jaloers omdat ze ook glimlachen tegen iedereen in de zaak? Waarom kan ik nu mezelf niet in de maling blijven nemen?

Voor nog geen duizend baht (twintig euro) heb je zo een meisje voor de hele dag en nacht. Voor drieduizend baht kan haar familie op het platteland een hele maand bescheiden rondkomen. Mochten deze meisjes (en ook jongens overigens) een vrije keuze hebben, kunnen ze ook kiezen voor een reguliere baan voor vier a vijfduizend baht per maand. Wie ben ik dan om deze keuze te veroordelen? Ondanks dit, voel ik me niet om mijn gemak en na een klein half uurtje glipt deze held met de staart tussen de benen weg. Intussen wel weer zo hypocriet om de mooiste nummers te hebben geselecteerd (ik weet de nummers nog steeds: twaalf en achttien).

Zinderend Bangkok III

En ineens sta je weer buiten te midden van de night market. Weer zoveel indrukken. Polo’s, broeken, horloges, koffers en zijden shawls. Van
Louis Vuitton, Gucci, Ralph Lauren tot Rolex. En prachtige pennen van Mont Blanc. Allemaal nep natuurlijk. Uren kijkplezier. Ik ben nu op zoek
naar een handzame koffer voor de korte trips die ik wil gaan maken.

Wat, vijfentwintighonderd bath voor deze koffer? Ik loop weg en de steeds lagere prijs echoot me na. Tweeduizend? Vijftienhonderd? Duizend? Ik hou van dit spel. Ik ben twee keer teruggekomen en kies uiteindelijk een heel mooie koffer uit voor vijfentwintig euro. Aan de andere kant denk ik wel eens, waarom maak ik me nu druk om een paar euro’s?

Ik geef al mijn muntgeld aan degenen die bedelen op straat, meestal hebben ze een handicap. Een blinde muziek spelende man kwam naar me toe, ondersteund door een jongetje. Toen ik de jongen wat geld wilde geven, was de blinde man mij voor om het aan te pakken.

Als tiener verkocht ik limonade op de kermis in Den Haag. Naast mij zat een man zonder benen accordeon te spelen. Op het eind van de dag pakte hij glimlachend zijn royaal gevulde bak met geld, stapte uit de gegraven kuil waar hij zijn benen had verstopt en had een geweldige Koninginnedag. Mundus vult decipi. Ach, is mijn zogenaamde derde ijsbolletje gratis niet precies hetzelfde?

Wat betreft mijn zoektocht naar Boeddha? Wel, alle betoverende materiële indrukken verdringen hem even. Maar het komt vanzelf wel. Boeddha zei: ”The flickering, fickle mind, difficult to guard. Difficult to control. The wise man straightens, as a fletcher straightens an arrow.”

Wordt vervolgd