Sam: het dagboek van een herdershond (deel 2)

Sam in de tuin

Sam, de Catalaanse herdershond van Lung Jan is een bijzonder dier. Ik weet dat de meeste hondeneigenaren hun hond als de meest bijzondere beschouwen, maar Sam is dat ook daadwerkelijk.

De Catalaanse herder of Gos d’Atura Català staat wijd en zijn bekend als sociaal, moedig, loyaal, intelligent en zelfstandig. Hij is bij uitstek sociaalvoelend en zeker naar z’n soortgenoten. Het probleem is echter dat deze laatste dat heel wat minder naar hem toe zijn. In al zijn naïviteit meende Sam, die z’n eerste levensmaanden als pup in het beschermde nest van Lung Jan had doorgebracht dat alle andere hondjes met hem zouden willen spelen.

De eerste keer dat hij vrolijk kwispelstaartend, op eigen initiatief de poort uitliep op zoek naar speelkameraadjes was hij nog rotsvast overtuigd van deze idee. Nog geen vijf minuten later kwam hij met een rotvaart, verwilderde blik in de ogen, oren plat op de kop en met een dozijn wild schuimbekkende en vervaarlijk met hun tanden blikkerende ellendelingen op de hielen, terug naar huis gespurt. Ook naar de mens vertoont hij uitermate sociaal gedrag. Eens hij in de mot heeft dat je geen slechte bedoelingen hebt, accepteert hij je meteen en beschouwt hij je als een volwaardig lid van zijn roedel of kudde. Er is echter één klein minpuntje: Hij is een herdershond en het zit waarschijnlijk in z’n genen ingebakken om afgedwaalde schapen met een zacht beetje in de poten te corrigeren en terug naar de kudde te drijven. Wanneer hij merkt dat iemand een richting uitstapt die hij niet wil, gaat hij ze pijlsnel achterna en zet z’n kaken – gelukkig – zonder bijten om hun enkel….

Moedig is ie zeker ook. De veel voorkomende slangen in alle maten en gewichten zijn z’n gezworen vijanden. Gelukkig heeft hij geleerd door blaffen Lung Jan te alarmeren zodat die tijdig kan ingrijpen voor Sam zelf wordt gebeten. Idem dito voor de vaak erg grote schorpioenen die de omgeving onveilig maken en de ratten die vanuit de Mun op zoek gaan naar te verorberen restjes in ons gehucht. En dan zwijg ik nog over de katten die hem bewust in de tuin komen uitdagen en natuurlijk ook die éne idioot die, wellicht gestimuleerd door overmatige Lao Khao degustatie, het nodig vond om in het holst van de nacht over het hek tussen de tuin en het jaagpad langs de Mun te klauteren. Die kreeg waarschijnlijk de schrik van z’n leven toen plots, als uit het niets, Sam geruisloos tot vlak voor z’n voeten was geslopen en met een grauw hem op andere gedachten bracht. De flarden van zijn T-shirt in het prikkeldraad waren een visuele waarschuwing voor al wie ook de aandrang zou voelen om de confrontatie met Sam de Onvervaarde aan te gaan… De Mechelse herder van Trump is er niets bij…

Alleen de flink uit z’n kluiten gewassen Dobberman uit het dorp, de énige andere hond die net als Sam aan de leiband uit wandelen gaat, boezemt hem ontzag in. Lung Jan heeft hem Mad Max genoemd en uit de blikken van Sam blijkt dat hij het wat deze naamkeuze betreft, volmondig eens is met z’n baasje. Als Mad Max op het jaagpad aan de Mun verschijnt gaan zowel Lung Jan als Sam even, voor alle zekerheid, wachten in het struweel. Mad Max draagt dan al een muilkorf, maar je weet maar nooit want de grauw waarmee hij Sam steevast begroet voorspelt weinig goeds.  De tientallen koeien uit de stallen in de straat vormen telkens eenbron van vermaak voor Sam.  Zeker de kalfjes intrigeren hem mateloos en dat is wederzijds want hij kan steevast op hun onverdeelde aandacht rekenen. Lung Jan kan zich natuurlijk vergissen maar volgens hem is Sam er van overtuigd dat kalveren in feite ietwat groot uitgevallen honden zijn die kunnen loeien….

Sam leerde als pup ‘Doodliggen’

De buffels die in de uiterwaarden bij Lung Jan’s huis een modderbad plegen te nemen zijn een heel ander verhaal. Sam gaat hen terecht, met het nodige respect, uit de weg. Idem dito voor de olifanten. Het gebeurt vaak dat de mahouts, de olifantendrijvers van een paar dorpen verder hun dieren naar de jungle aan de overkant van de Mun brengen om er een paar dagen in de vrije natuur te grazen. Sam, die zoals de meeste honden, niet échtgoed ziet, merkt ze gewoonlijk niet op tussen al het groen maar als de wind goed zit, en Sam ruikt ze, dan gaan de haren in z’n nek steil rechtop staan en gromt hij onophoudelijk. Lung Jan en z’n eega zullen nooit vergeten hoe Sam bijna een hartaanval van opwinding kreeg toen op het einde van juni jongstleden een overmoedige dikhuid door de erg laag staande Mun was gewaad en Lung Jan’s bananenbomen meende te moeten plunderen…

Sam is uiterst loyaal. Zelfs wanneer hij op een onbewaakt moment de benen neemt, keert ie steevast terug naar huis.  Maar soms verdenkt Lung Jan hem er van dat zijn loyauteit te meten is aan en afhankelijk is van de grootte van de portie Kai Yang – kip op een stokje- de lievelingskost van Sam, die hij in zijn eetbak krijgt… Sam is, zoals de meeste van zijn soortgenoten buitengewoon intelligent. Sam heeft zonder problemen als pup een kleine zestig bevelen leren uitvoeren, alhoewel Lung Jan eerlijk moet toegeven dat sommige van deze orders zoals ‘Doodliggen !’, waarbij hij op z’n rug ploft en pootjes in de lucht en tong uit de bek, geen sjoege meer geeft, niet écht noodzakelijk waren.

Mevrouw Lung jan heeft hem dan weer ‘Wadee Wai’ geleerd waarbij hij iedere gast spontaan, balancerend op z’n achterpoten, met voor zijn borst geheven voorpoten begroet…. Ongevaarlijk bij mensen, maar Sammie doet dit ook bij vrijwel elke hond die hij tegenkomt en Lung Jan heeft hem al driemaal moeten redden van een vliegensvlugge opponent die van de gelegenheid misbruik wou maken door Sam in zijn buik bijten… Het was in elk geval niet zo intelligent van ons om hem dit aan te leren. En om het stukje over z’n schranderheid af te sluiten nog dit: Sam is wellicht de enige zestalige hond in Isaan: Hij volgt bevelen op in het Thais, Engels, Lao, Nederlands en Lung Jan’s Kempische dialect. Bovendien gaat hij in de houding staan wanneer hij het Catalaanse volkslied ‘Els Segadors’ hoort….

En om te eindigen nog iets over Sam’s zelfstandigheid. Het verhaal gaat dat de Catalaanse herdershonden, volledig zelfstandig en dus zonder herder, dagenlang een kudde kunnen leiden en Lung Jan gelooft dit zonder enig voorbehoud. Alhoewel Sam in de ogen van Lung Jan en Mevrouw Lung Jan soms zelfstandigheid lijkt te verwarren met eigengereidheid… Zou hij toch ook Thaise genen hebben misschien….?