Je maakt van alles mee in Thailand (70)

Als je je hele leven lang een amateurtuinman bent geweest en nu als gepensioneerde in een appartement (condo) woont is het wat je hobby betreft maar behelpen.

Je kunt misschien wat met bloemen en planten doen op een balkonnetje, maar dat is toch niet het echte werk. Een bloglezer, die zich Hendrik Jan de Tuinman noemt, had er vrede mee, maar kon het niet nalaten in te grijpen toen hij de rampzalige toestand van de tuin rondom het zwembad bij zijn condocomplex in ogenschouw nam. Hij schreef er een prachtig verhaal over in 2017 en we nemen het met plezier op in onze serie.

Dit is het verhaal van Hendrik Jan de Tuinman

Het bloemenperk

Toen ik in 2008 permanent ging wonen in Viewtalay 5c in Jomtien maakte ik als enthousiast zwemmer dagelijks gebruik van het zwembad. Zoals het hoort: douchen voor het zwemmen om de transpiratie te verwijderen en na het zwemmen om de chloorresten weg te spoelen.

Bij het zwembad ligt een smalle strook tuingrond van ongeveer 27 meter. Om de inkijk en wind te blokkeren stond er over de totale lengte een ligusterhaag. De aanplant van allerlei wild groeiende struiken vlak bij de douche was zo overvloedig dat de bladeren in mijn nek kriebelden. De volgende dag bracht ik alles tot normale proporties terug. Dat was een hele verbetering. Vanuit het zwembad gezien leek het mij een kleine moeite om de volgende 5 meter ook onder handen te nemen. Uiteindelijk heb ik de hele strook gereorganiseerd en van vele nieuwe planten voorzien.

Destijds was ik nog een jonge God van 70 jaar met een 50-jarige ervaring als enthousiast amateur tuinman. Omdat ik 7 jaar geleden mijn lieve Thaise vrouw heb ontmoet is Nederland weer ons hoofdkwartier geworden. Dit in verband met het inburgeren en omdat ze zich er echt thuis voelt. We vertrokken dus uit Viewtalay. In de koude wintermaanden gaan we gezellig naar moeders tussen de rijstvelden en voor de afwisseling ook naar andere locaties. Maar het rustig gelegen Viewtalay vlak bij de zee en de gezellige met palmen versierde boulevard bleef in onze gedachten.

Vandaar dat we na 4 jaar afwezigheid er ’s winters weer zijn teruggekeerd. Ik kreeg echter de schrik van mijn leven bij het zien van de zwembadtuin. Deze is uitgegroeid tot een grote wildernis. Er zijn zaden aangewaaid en planten ingezet, die overal doorheen woekeren. Klimplanten slingeren zich tientallen meters door de haag en de bestaande beplanting heen. Het is een grote chaos en een gevecht op leven en dood. Vele mooie en daardoor vaak kwetsbare planten zijn in de strijd gesneuveld. De oude tuinlieden zijn vervangen door twee aardige jonge dames die gespecialiseerd zijn om alles, met een grote heggenschaar, een kopje kleiner te maken. Gezien mijn leeftijd ben ik niet van plan om weer in de tuin te gaan werken en alles gewoon te accepteren zoals het is.

Levens redden

Totdat het mij opvalt dat een prachtige plant, verscholen in de wildernis, toch nog een krampachtige poging doet met een paar felrode bloemen in top, een duidelijk SOS uit te zenden. Hij wordt vrijwel overwoekert en gewurgd door geniepige rakkers rondom hem. Dit is het moment dat ik overstag ga en besluit om zijn leven te redden. De volgende dag ga ik, tot aan de tanden gewapend met een keukenmes, zijn aanvallers meedogenloos te lijf. Hierdoor krijgt hij weer lucht en de ruimte waar hij door zijn natuurlijke schoonheid recht op heeft. Ik voel me als een verkenner die een goede daad verricht. Maar wat ruist er in het struikgewas? Vijf piepende familieleden die nog niet bloeien. Deze bevrijd ik ook.

De badmeester, onder het goedkeurend oog van de tuindames, komt echter naar mij toe en zegt, dat ik moet stoppen met werken in de tuin. Ik ga naar zijn mening wel erg rigoureus te werk. Daar heeft hij ook gelijk in. Ik maak rommel en verstoor zijn rust. Daarom ga ik naar de trouwe bedrijfsleidster en vraag of ze het goedvindt dat ik het lange stuk tuin bij het zwembad op ga knappen. Ze herinnert zich dat ik die destijds heb aangelegd en enthousiast geeft ze toestemming. Op mijn verzoek loopt ze mee naar de rebellerende personeelsleden en roept ze, in 5 verschillende toonhoogten, tot de orde. Op het einde van haar toespraak geeft ze mij een Wai waar Boeddha jaloers op zou zijn geworden. Ik voel me gelijk gepromoveerd tot tuinarchitect.

Tuingereedschap

Het aanwezige tuingereedschap bestaat uit twee heggenscharen en meerdere bezems met blik. De lekke tuinslang is aan de kraan verbonden met een stuk oude binnenband van een fiets. Nu dat ik besloten heb om de hele strook te doen moet ik wel goed gereedschap hebben. Tenslotte is dat het halve werk. Bij HomeWorks zoek ik zorgvuldig de beste kwaliteit uit inclusief de typische Thaise lepelvormige smalle schep die zo scherp is als een bijl. Door de lange hardhouten zware steel is het een echte moordenaar. Ook koop ik een veiligheidsbril. Ondertussen ben ik wel 9 jaar ouder, een oog armer en een herseninfarct rijker geworden. waardoor mijn zorgzame vrouw niet enthousiast is over mijn plannen. Ik beloof haar alleen in de namiddag te werken en niet langer dan 2 uur per dag.

Een paar dagen later ga ik weer aan de slag en ga ik ongestoord tekeer. De tuindames komen als elfjes op hun bezemsteel aanvliegen om alle slachtoffers netjes op te ruimen. Ik wil ook graag werk delegeren waaronder het snoeien van de haag. Het antwoordt is in koor: “Tomorrow!” Dat is voor mij leerzaam omdat ik weer eens in mijn oude valkuil trap om alles in een flink tempo, ‘van hier naar daar’, af te willen werken. Dus ik ga ook ontspannen op de Thaise manier, ‘van hier naar hier’, in de tuin spelen. Vroeger keek ik altijd wat er allemaal nog gedaan moest worden, nu kijk ik bewust naar wat ik gedaan heb en geniet van het resultaat. In totaal zijn er 10 grote plastic vuilnisbakken niet alleen gevuld met onkruid, lees ongewenste planten, maar ook met allerlei rotzooi: flessen, blikjes, doppen, rietjes, batterijen, stukken tegels en beton, zonnebrand- en shampoo producten, plastic bekers en zakjes, sigarettenpeuken, stenen en zelfs een zak met cement.

Fooi

Badmeester en elfjes zijn verbaasd dat ze regelmatig fooi krijgen. Ik ben dan wel beschermd door het hoogste gezag van kantoor, maar in Thailand weet je het maar nooit. Ik wil wel iedereen te vriend houden en trakteer ook op Cola en indachtig het bekende spreekwoord: koeken van rijst ingesmeerd met honing. Tenslotte ben ik in overtreding door onbetaald werk te doen. Als ze foto’s maken en me daarop zien werken, loop ik de kans een stempel in mijn paspoort te krijgen van ‘Persona Non Grata’. Hoewel … ik ben natuurlijk de tuinarchitect en geef les!

Ja, de ligusterhaag hebben ze geknipt maar alleen de uitstekende takjes en blaadjes daardoor is hij ook zo breed en dominant geworden. Omdat ik niet belerend wil overkomen, als de farang die alles beter weet, heb ik verschillende avonden, als iedereen naar huis is, mijn nieuwe heggenschaar er stevig ingezet. Ik moet zeggen dat de dames plezier krijgen in hun werkzaamheden en zelfs de fooi besteden om tuingereedschap te kopen. We beginnen een goed team te vormen en ik geniet van hun vreugde, de ongedwongenheid en lichtheid van hun werkwijze.

Soms is het nodig om een paar dagen niets te doen omdat ik inspiratie nodig heb hoe verder te gaan. Het moet ook allemaal makkelijk te onderhouden zijn. Vooral het gedeelte bij de douche is problematisch. Door het weg spattende water, mede veroorzaakt door extra brede ruggen en dikke buiken, groeit daar alles als kool en moet ik beslissen om te snoeien, of alles te verwijderen en te herplanten in een ander gedeelte. Ik besluit het laatste en het te vervangen voor een totaal andere beplanting die de hoogte ingaat en niet in de breedte. Dezelfde soort beplanting wil ik ook gebruiken voor het begin. Op die manier komt er een duidelijk begin en een einde. Na een maand is het hele stuk grond zoals de Belgen zeggen gekuist.

Maandsalaris

De badmeester, die alles met belangstelling volgt en meehelpt, als de elfjes zich verstopt hebben in hun geheime lommerrijke plek, vraagt of alles zo kaal blijft. Ik zeg, dat er allemaal nieuwe planten in komen. Hij kijkt me ongelovig aan en ik zie hem denken, dat kost zeker een maandsalaris. Ondanks dat hij niet kan zwemmen is het zijn taak om mensen te redden van de verdrinkingsdood, te reanimeren en het alarmnummer 1719 te bellen. Hoe dan ook heeft hij toch nog tijd om de uitgebloeide bloemen, van de rondom geplante bomen, uit het zwembad te vissen alsook van de aanwezige zonneterrassen. Meermalen vraag ik aan hem deze bloemen tussen de planten uit te strooien als bemesting. Maar hij blijft ze gewoontegetrouw in de vuilnisbak gooien. Gemakshalve smijt hij ze gelukkig ook regelmatig over de muur in een lagergelegen tuingedeelte. Dat heb ik in een paar grote zakken verzameld. Het is uitstekende compost vol met de broodnodige insecten om weer leven in de grond te brengen. Alles eerlijk verdeeld over de hongerige nog aanwezige planten en toen is het kwartje bij de badmeester gevallen: net als mensen moeten planten behalve drinken ook eten.

Beeldschone blonde vrouw

Tijdens het spelen in de tuin zie ik plotseling een paar lange benen naast mij staan. Ik kijk met één oog omhoog en ontdek een beeldschone blonde vrouw. Ze draagt een bikini van tandzijde op zijn kant. Ze vraagt naar de naam van die mooie plant die ik als eerste gered heb. Toevallig weet ik die en zeg trots: “Sjoeansom.” Ze vraagt of die in Rusland ook groeien. Ik zeg: “Ja hoor, in ieder tuincentrum zijn ze hier te koop, gewoon in je koffer doen en thuis een tropisch plekje opzoeken.” Helemaal tevreden huppelt ze weer weg.

Nummer twee is een chique Thaise jongedame, die parmantig en met een stralende glimlach, aan komt schrijden. Dure merkzonnebril op haar neus en met een air van een leidinggevende uit de hoogste regionen. Ze complimenteert me uitvoerig hoe goed ik bezig ben. Met een lichte buiging bedank ik haar voor alle loftuitingen en vraag: “Welke functie heeft u hier?”. Ze zegt: “Nee, ik werk hier niet.” Na nog wat uit de losse pols met pepernoten te strooien komt eindelijk de vraag waar alles om draait: “Ben je getrouwd?” Ik antwoord: “Ja, al vele jaren, daar komt mijn vrouw toevallig aanlopen!” Waarschijnlijk is ze getipt door een van de beveiligers dat er een debiel in de algemene tuin bezig is, om naar Thaise begrippen een vermogen aan sierplanten uit te geven.

Tuinmarkt

Door het onvolprezen Thailandblog ben ik verwezen naar de weekend tuinmarkt aan de Sukhumvit Road, schuin tegenover het Bangkok Hospitaal. Daar heb ik aandachtig een paar uur rondgestruind. Na even lekker opgefrist en afgekoeld te zijn bij McDonald’s en aangesterkt met een kop zwarte koffie, ga ik mijn plantkeuze bepalen. Bij de kleinere tuincentra is de beginprijs voor plantgoed vaak 30 baht. Als ik een overhemd aan heb die gestreken is en een vouw in mijn broek, zelfs 40 baht. Vanzelfsprekend ben ik nu vermomd in schone, merkloze, wat oudere kleding. Daardoor is de openingsprijs direct de normaal gangbare prijs van 20 baht. Bij een gevarieerde afname van 100 stuks zelfs 15 baht. Ik wil vooral variatie aanbrengen in hoogte om op die manier meer diepte te creëren. Mijn voorkeur gaat uit naar planten met witte bloemen, oranje, geel en rood. Dit als tegenpool voor de grote groene haag.

Ik kijk zorgvuldig naar de hele collectie en besluit de volgende dag tot aankoop over te gaan. De planten worden namelijk niet bezorgd dus moet ik het vervoer zelf regelen. De verkoopster vraagt: “wilt u 1000 baht aanbetalen?” Bij dergelijke oneerbare voorstellen ben ik altijd Oost-Indisch doof. Bij een collega zie ik twee bomen staan, die ze zelf niet verkoopt, en besluit die als garantie voor mijn terugkomst bij haar neer te zetten. De warmte van de dag eist echter zijn tol en bij thuiskomst vraag ik mijn vrouw, die vloeiend Thais spreekt, even te bellen om te zeggen dat ik niet morgen maar vrijdag kom. Het antwoord dat ze krijgt is kort en bondig: “Nee, dat kan niet. Dan laat ik die bomen gewoon staan, of ze moeten direct opgehaald worden, want ze staan in de weg.” Mijn vrouw regelt een motorfiets taxi om mijn bomen te redden. Ik denk dat die man vroeger in het circus gewerkt heeft. Met een grote grijns levert hij ze bij het zwembad af.

Een paar dagen later voel ik me weer fris en fruitig. Vooral in Thailand met zijn grote cultuurverschillen, laat ik me graag meedrijven met de stroom van het leven. Deze brengt me via de Thepprasit Road naar een tuincentrum ook aan de Sukhumvit Road, maar dan aan de linkerkant. Zo’n paar honderd meter vóór Big C. Ik ben aangenaam verrast want daar staat precies alles wat ik nodig heb. Alsof er op mij gerekend is. Het echtpaar heeft 3 vaste personeelsleden van 4, 5 en 6 jaar oud. Nadat ik hun lieve kinderschaar geprezen heb vraag ik, met een pokerface, welke planten 10 baht zijn. Schoorvoetend komt het antwoord dat het plantgoed 20 baht is.

Thaise prijzen

Dat klopt natuurlijk. Ik vertel dat ik bij haar wil kopen en niet op de weekend tuinmarkt, maar dan wel tegen Thaise prijzen. Ten overvloede laat ik met een paar Thaise volzinnen en met een zwierig gebaar mijn Thai ID kaart zien. Dat maakt indruk en ik promoveer tot een familielid. Doordat ik mij zo thuis voel in haar mooie gezonde en gevarieerde plantencollectie gaat mijn creatieve geest werken en worden de uitverkoren planten direct in de juiste plantvolgorde gezet. Haar hele sortering perkplanten en tientallen grote planten worden op die manier gerangschikt. De kinderen helpen dapper mee. Ik gun dit aardige gezin hun verdiensten en koop meer dan ik van plan was. Het bezorgen is geen enkel probleem. Met vereende krachten wordt de hele auto volgeladen, het voltallige personeel glunderend op de achterbank, vader achter het stuur en ik als gids wijs de weg. Moeder zwaait ons liefdevol uit, voorlopig is er weer rijst op de plank.

Bij de ingang van Viewtalay wordt de vreemde auto tegengehouden door de beveiligers met indrukwekkende uniformen, massief gouden petten en epauletten. Wanneer ze de inhoud zien en mij herkennen, springen ze stram in de houding, salueren en de versperringen worden haastig weggerold. In gedachte hoor ik tromgeroffel en trompetgeschal. Langzaam dirigeer ik de auto naar het zwembad. We worden al opgewacht door de altijd aanwezige badmeester.

Uiteraard mogen we niet te dicht met de auto bij het zwembad komen want dan vliegen de scheuren in het beton en de tegels om je oren. Met behulp van de jonge garde en een paar vrijwilligers is de inhoud snel gelost. Het is direct al een feestelijk gezicht. Met mijn vooruitziende blik heb ik een paar dagen lang iedere avond de grond drijfnat gemaakt, daardoor is de aarde zacht geworden en gemakkelijk te bewerken. Ik wil alles direct planten. Als ze een nacht onbeheerd los blijven staan – vooral met zoveel bewakers in de buurt – moet ik maar afwachten wat er van overblijft. Ik zet alles uit, de badmeester maakt met de wonder ‘schepbijl’ en met een sadistisch trekje om zijn mond, de plantgaten; de dames bevrijden de planten uit hun klemmende pot, soppen ze lekker in een grote bak met water alsof het hun baby’s zijn en daarna zet ik ze met extra tuinaarde stevig met aandacht en zorg in de grond. Dit is natuurlijk ook het dankbaarste gedeelte om te doen. Het resultaat is direct te zien, een echt Wow effect.

Gelukkig en tevreden

Vooral de dierenwereld geniet van de tuin, met name de vele vlinders, libellen en vogels die het hoogste lied zingen en zich uitstekend vermaken. Omdat ze stront als dank geven zijn de planten ook extra gelukkig. Alles is in harmonie. Dieren maar ook planten zijn voor mij een voorbeeld om wakker te blijven en totaal in het Hier en NU te leven. Onbewust kies ik vaak de weg van de minste weerstand en leef in mijn droomwereld van verleden en toekomst, waardoor ik me vaak schuldig en bezorgd voel. Het gezang van de vogels doet me ontwaken om te ontdekken dat het leven NU is en ieder moment één groot feest is. Daardoor let ik veel meer op alle details. De variatie van kleuren bijvoorbeeld van een enkele bloem. Hoe uit een heel klein knopje een prachtige bloem ontstaat. De speciale geur van iedere bloem. Ik beschouw ze als levende wezens. Ze geven me levensvreugde en energie. Regelmatig geef ik ze een compliment en een aai over hun bol, en voel me gelukkig en tevreden.