Een Isaan leven (deel 5)

De Inquisiteur heeft nu een unieke kans om een modaal leven van een kleine Isaan-familie te volgen. De broer van liefje-lief. Een typisch Isaan leven, de ups en downs, waarschijnlijk met als hoofdzaak: hoe in deze kansarme streek een leven op te bouwen? Tijd voor een vervolgverhaal, De Inquisiteur neemt U mee naar het verleden, in een moderne tijd, in een wat zichzelf een modern land noemt.

Een Isaan leven (5)

De streek waar Piak en Taai zijn geboren kan je als het echte Isaan beschouwen. Midden in de driehoek Udon Thain / Sakun Nakhon / Nong Khai. Eindeloze velden en bossen, boerenland. De Thaise overheid heeft er nauwelijks wat in geïnvesteerd, pas nu begint men betere verbindingswegen aan te leggen maar onderhoud aan de kleine lokale dorpswegen is er nauwelijks. Geen industrie, geen toerisme – tenzij in en rond de gekende steden.

Het is moeilijk om aan een job te geraken, je kan enkel gaan werken in de meer welvarende delen van Thailand. Meestal zwaar en gevaarlijk werk op grote nieuwbouwprojecten, infrastructuurwerken of in fabrieken. Aan zeer slechte voorwaarden, ze moeten dan maandenlang weg van familie en vrienden, weg uit hun geboortestreek. Twaalf uur werken per dag, zes maanden aan een stuk is het gemiddelde om dan zes dagen vakantie te krijgen. Niet iedereen kan dat, zo ook Piak niet. In een ver verleden heeft hij dat wel gedaan, maar na enkele weken verging hij van heimwee, dronk zich te pletter en werd dan door een goede ziel terug naar huis gebracht. Uitbetaald werd hij niet voor die weken, dus terug in een hopeloze positie.

Maar het dagdagelijks zoeken naar inkomen is hier niet makkelijk wanneer je een gezin hebt. Je weet nooit wanneer er werk is en hoeveel dat zal opbrengen. Begint Piak terug te overwegen om zich maar aan te bieden bij een van de talloze ronselaars in het stadje, of via een vriend ergens een job te krijgen. In het dorp zijn er vele jonge mannen die ergens ten lande aan de slag zijn, meestal in en rond Bangkok of in een toeristen enclave.

Het zijn moeilijke gesprekken voor een Isaaner. Ze willen geen problemen rond hun hoofd, kijken niet graag vooruit. Zijn herinneringen komen weer boven, bovendien is Taai ongerust. Vele relaties gaan hieraan kapot, want op de werven en fabrieken werken mannen en vrouwen door elkaar. De maandenlange verbanning uit de geboortestreek, de eenzaamheid, … .

Ook de achterblijvers hebben het niet makkelijk, die moeten zien rond te komen tot er geld wordt opgestuurd, vaak duurt dat veel langer dan beloofd, de werkgevers gijzelen graag hun werknemers door niet tijdig uit te betalen. En toevallig komen er drie ervaringen boven die Piak en Taai doen besluiten om toch maar hier in en rond het dorp te blijven werken. Er zijn drie jonge mannen terug gekomen. Tue vanuit Bangkok waar hij op een grote bouwwerf was tewerkgesteld. Saai en Om zijn op hetzelfde moment gearriveerd vanuit Pattaya. Alle drie hebben ze zware verhalen van teleurstelling, loze beloftes en geen loon te hebben ontvangen.

Tue is al drie maanden niet uitbetaald, terwijl dit contractueel maandelijks was beloofd. Telkens weer krijgt hij een andere reden te horen. Toen hij naar zijn eerste maandloon vroeg, hij moet zijn moeder financieel steunen, was er zogezegd geen geld, binnen twee weken zou dat komen. Natuurlijk was er weer geen geld twee weken later, maar ondertussen was er een noodkreet gekomen van zijn moeder, die had nu al zes weken niks geld meer en moest gaan lenen voor voedsel, elektriciteit en andere te betalen. Nu was de motivatie : we staan achter op schema, jullie moeten sneller werken. Hilarisch, want ze zaten al weken in de problemen als lassers. De werf aggregaten konden niet voldoende stroom leveren. Dat hadden ze al een paar keer op Facebook geplaatst, ook De Inquisiteur, die vriendjes is op dat forum met zowat iedereen in het dorp, had dit reeds eerder opgemerkt.

Er kwam onvrede op de werf, en enkele arbeiders gingen simpel onbetaald weg en werden niet vervangen. Dus nog meer vertraging. En nu, na drie maanden, is ook Tue weggegaan. Zonder geld. O ja, zijn beloofde loon : negenduizend vijfhonderd baht netto, per maand. Slapen in stalen staketsels, bloedheet, vier toiletten met douche voor honderdvijftig mensen. En een werfwinkeltje waar alles zowat twintig procent duurder is als op straat, maar de werf wordt tussen zonsondergang en zonsopgang afgesloten en bewaakt.

Saai zijn verhaal. Hij is een jonge dorpeling met scholing, heeft een diploma. De school is betaald door zijn ouders met geleend geld waar ze nog steeds op moeten afbetalen. Hij is de oudste van vier kinderen, en nu, met zijn diploma, kan hij bijdragen aan het gezinsbudget. Via via geraakte hij aan de slag in een bekende hotelketen. Als receptionist. In- en uit checken van toeristen, helpen bij problemen. Die toeristen blijkbaar massaal hebben. Saai begon enthousiast aan zijn job, zijn maandelijks loon zou elfduizend baht netto per maand zijn. Hij kreeg een fraaie outfit, speciaal voor toeristen, fleurig Thais. Hij kon slapen in een redelijk onderkomen dat hij deelde met ongeveer twintig anderen. Eten kon hij gratis via collega’s in de keuken. Zijn werkschema was anders dan normaal, afhankelijk van hoog- en laagseizoen. In het laagseizoen kreeg hij twee dagen (onbetaalde) vakantie per maand, in het hoogseizoen geen. Alleen, het hotel hanteerde vreemde specificaties voor een seizoen. Laagseizoen vier maanden, hoogseizoen acht maanden. Nu ja, het hoger loon maakte veel goed.
Maar Saai kreeg na zowat een half jaar werken te maken met een toch wel zeer lastig toeristenkoppel, hij was al wat gewend maar dit spande de kroon. Farangs, Saai weet niet meer van welk land (of wil het niet zeggen in de nabijheid van De Inquisiteur). Bij het inchecken begonnen de problemen al, ze wilden hun paspoort niet afgeven voor een copy. De manager er maar bij halen, die niet happy, Saai moest dat zelf maar oplossen. Die de copy dan maar blauw-blauw laat, het koppel was erg luidruchtig, veel gezichtsverlies voor hem want de collega’s stonden toe te kijken alsmede andere toeristen.
Vijf minuten later nieuw probleem : de kamer stond hen niet aan. Echter, het hotel was volgeboekt, weekend, dus geen wijziging mogelijk. Veel lawaai aan de counter, manager er weer bij. Hoe die het opgelost heeft weet Saai niet, maar vanaf nu had hij een vijand, de manager had gezichtsverlies geleden. En zo ging het verder, dag na dag. Het koppel wilde geld wisselen, dat kon in het hotel maar wel aan een minder gunstige koers dan op straat. Saai was weer de schuldige. Het koppel had een soort tour besteld via het hotel, maar de minibus kwam een uur te laat opdagen. Saai had de boter gegeten. Wanneer die o zo vermaledijde toeristen dan uiteindelijk weer weggingen kwam het akkefietje van het paspoort boven. Geen copy. Saai is ontslagen, zonder uitbetaling, na zes maanden ‘hoogseizoen’. Saai moet niet veel meer hebben van farangs … .

Het verhaal van Om (een willekeurige naam, de reden komt U later te weten). Hij is een speciaal figuur, liefje-lief kent hem van vroeger, ze zijn van dezelfde leeftijd. Altijd een durfal geweest blijkbaar. Ziet er ook afschrikwekkend uit, massaal rood-groen-blauw getatoeëerd, oorbellen om U tegen te zeggen, neusringetje. Maar een hart van goud, vrolijk tot en met. Doet graag stoer maar peperkoeken hart. Hij kon enkele jaren geleden portier worden in Walking Street, via een beetje maffiose vriendenkring. Ze noemen dat hier parlour, iemand die mensen naar binnen moet lokken, en bij eventuele problemen mee helpen. Doet dat werk al een jaar of drie, verdient nauwelijks wat, maar kan gaan en staan naar waar en wanneer hij wil. Hij overleefde eigenlijk daar in Pattaya, maar voelde zich goed in dat wereldje waar hij gezien zijn echte karakter eigenlijk niet in thuishoort.

Had ook al veel gezien en gemerkt : farangs die onvoorstelbare bedragen verzuipen, meiden oppikten en die vervolgens weer dumpten, agressievelingen vaak die heel onbeleefd waren. Hij had geleerd ze te negeren, quasi nooit kreeg hij een vriendelijk woord van ze, zelfs niet wanneer hij ze hielp, stomdronken als ze waren, naar hun hotelkamer te krijgen via een bevriende motortaxi man.

Ze hadden een overeenkomst : indien zo iemand richting zijn hotel moest worden gebracht, deed de motortaxi dat voor honderdvijftig baht zolang het in en rond het centrum Pattaya bleef. Dertig baht was voor Om, die daarvoor de farang buiten de verkeersvrije zone moest begeleiden. Honderdvijftig baht is aan de ene kant veel voor zo’n ritje, doch Om vond het redelijk, per slot van rekening hadden die lui voor duizenden baht gedronken, die honderdvijftig zou toch niets meer uitmaken om veilig thuis te geraken ? Bovendien, heel af en toe kreeg hij zelfs een tip van een dronken farang, vaak honderd baht, zomaar bij het verlaten van de zaak, dus neen, dat bedrag kon geen bezwaar zijn. Drie jaar ging die taxi-overeenkomst goed, wekelijks ving Om naar eigen zeggen zo ongeveer honderdvijftig baht gemiddeld, voor hem een leuk bedragje.

Nu was er eentje buitensporig agressief geworden wegens die prijs. Onbeleefd luidruchtig, uitdagend, wou vechten. Om negeerde hem, glimlachte, liet de farang razen. Tot die Om een klap geeft. Onmiddellijk komen er vrienden-collega’s van Om bij, de farang krijgt een aframmeling … . Om zegt zelf niets gedaan te hebben en De Inquisiteur gelooft hem, het is een zachtaardige jongen ondanks zijn uitzicht. Maar er is politie bijgekomen en Om is verantwoordelijk gesteld. Boete te betalen of in hechtenis. Om is gaan lopen. En moet ook niet veel meer van farangs weten.

Deze verhalen maken dat Piak voorlopig besluit om hier in de streek zijn kost proberen te verdienen, hoe lastig het ook is. Hij is niet de enige, in het dorp zijn er vele die het ofwel wisten dat ze dit niet aankunnen, ofwel een poging gedaan hebben om gedesillusioneerd terug te keren. Taai is er blij mee.

Wordt vervolgd