Isaan en de liefde, een tweeluik
Vandaag deel 1 – De Inquisiteur observeert enkele koppels in zijn dorp. In deel 2 zal De Inquisiteur zijn eigen relatie ontleden.
Isaan en ‘De Liefde’
Waar je de meeste farangs over hoort zeuren is hun relatie. De madam. En voor sommigen, de vent.
Niet te vergelijken met de westerse verwachtingen, spanningen, vrolijkheden, gevoelens en andere ingewikkelde materies die een relatie met zich meebrengen. Zo ook voor De Inquisiteur, die heeft er nog steeds af en toe moeite mee.
Gelukkig kan hij veel leren van hoe Isaaners er in hun eigen biotoop mee omgaan, erg leerzaam.
Zo zijn er hier, net als in Europa, evenveel gelukkige huwelijken als ongelukkige. Fantastische relaties, slechte relaties, maar ook geheime relaties. En het moet gezegd, trouw is blijkbaar een begrip dat enkel aangaande familie geldt, minder in een huwelijk. Een relatie, al dan niet wettelijk vastgelegd, kan en wordt hier vrij snel afgebroken, De Inquisiteur vindt dat eigenlijk beter dan al die Napoleontische aktes en katholieke retoriek. Bovendien zijn Isaaners ook in deze enorm tolerant. Buiten wat tijdelijke spanningen tussen de betrokkenen en hun families is er na een afgebroken relatie niks blijvend aan de hand.
Poa Soong is gehuwd met mei Soong. Simpel. Waarschijnlijk al meer dan een jaar of veertig gehuwd want beiden een eind over de zestig. Nijvere, goede mensen, een volwassen zoon die ongehuwd inwoont en een volwassen dochter. Met aids. Dat is ook de reden waarom ook die dochter nu, zonder relatie, terug thuis woont, samen met haar tienerdochter. Maar vadertje en moedertje nemen de extra zorg zonder problemen, en proberen de financiële gevolgen te dragen ondanks hun stilaan hogere leeftijd.
Dit is een voorbeeld huwelijk. De taken zijn verdeeld.
Beiden werken ze op hun rijstvelden tijdens het seizoen, maar moeder draagt de broek : ze beheert de financiën, werkt op het land, kweekt groenten, doet het huishouden, verdient bij door kledij te herstellen. En is zeer actief in de dorpsgemeenschap. Een fantastische vrouw.
Vader, naast werken op het rijstveld, vergaart extra inkomen via allerlei baantjes. Met zijn “saamlou”, driewieler, speelt hij taxi. Mensen naar het nabijgelegen stadje brengen, boodschappen doen voor hen, op gezette tijden gaat hij aan de bushalte in de stad staan wanneer de grote buslijnen aankomen met bezoekers.
Hij is ook lid van een soort security. Hebben ze een beetje politie-bevoegdheid. Iedere vrijdag gaat hij die job uitoefenen tijdens de wekelijkse grote markt in het stadje. Krijgt hij tweehonderd baht voor. Wordt hij, voor hetzelfde bedrag, ook opgeroepen wanneer er wat groots te doen is. Een “tambun” waar veel volk op afkomt. Een groot huwelijksfeest. Mag hij, fier in zijn zelf gefinancierde uniform, posten op het belangrijkste kruispunt van het dorp tijdens de feestdagen, Songkran en Nieuwjaar, om al te enthousiaste chauffeurs aan te manen iets minder te drinken doch in drie jaar heeft De Inquisiteur hem nooit iemand zien beboeten of uit het verkeer halen.
Tussen dat alles door neemt hij ook nog eens de zorg van de buffels op zich wanneer zoonlief daar geen tijd voor heeft. Gaat er gras voor maaien, soms treedt hij op als hoeder.
Zijn enige zonde is af en toe, drie- tot viermaal maandelijks, te blijven hangen waar het leuk is. Vergeet hij de buffels. Vergeet hij wie de broek draagt. Maar tolerant als ze is, maakt mei Soong zich nooit boos, integendeel, ze lacht zich telkens te pletter wanneer hij in beschonken toestand thuis gebracht wordt … .
Als tegenovergestelde van die twee zou je Aunt en “Mr. Antaraai”, gevaarlijk kunnen nemen.
De Inquisiteur kent deze man zijn naam niet, wil die niet eens weten. Dat “Mr. Antaraai” is eigen gegeven nickname.
Aunt is een kokette dame, eind dertig. Mooie vrouw eigenlijk. Altijd netjes gekleed, altijd opgemaakt.
Heeft een vaste job als leerling-begeleidster in de scholengemeenschap van een vijftal dorpen, dus een vast inkomen. Vrolijke dame die een uitgebreide kennissenkring heeft maar toch is ze niet gelukkig.
Ze wil van haar man af.
Ze is actief op verschillende datingsites. Op zoek naar een farang, naar comfort, naar genegenheid. Buiten haar man weet zo ongeveer het hele dorp ervan. Ze zit er niet mee, vanaf het begin dat De Inquisiteur in het dorp verscheen vroeg ze zijn hulp. Om te vertalen, om antwoorden op te maken. Leuk. De Inquisiteur geeft ze gelijk. Haar man, “Mr Antaraai”, is een, vergeef me, lul.
“Mr Antaraai” is, wat veel westerlingen spijtig genoeg veralgemenen naar iedere mannelijke Isaaner, een luie, domme man. Werkt absoluut niet, maar heeft het geluk om veel rijstvelden van zijn ouders geërfd te hebben. Waar dagloners op werken. Zelf drinkt hij. Lao kao, dagelijks, van ’s ochtends. Tot hij na een lange drankperiode even fysiek “out” is en enkele dagen moet recupereren. Om te herbeginnen.
Is helemaal geen beleefd man, geen goede omgangsvormen. En continu op zoek naar een “kik”, minnares. Hij is fier over zijn aantal veroveringen. Dacht dat ook te kunnen met het lief van De Inquisiteur. En hij viel achterover toen bleek dat zij de man zijn intenties zomaar overbracht aan ondergetekende waarop deze, op heel on-Isaanse wijze, de man nogal fysiek overdonderend op zijn plaats zette.
En hij krijgt geen krediet meer in de shop, blijft hij weg. Want ondanks zijn rijstvelden die hij uitbesteed heeft hij door zijn luiheid nooit geld, hij leeft op kosten van Aunt.
Zijn vrouw tolereert het nog steeds. Gaat niet weg. Dat zou gezichtsverlies zijn, zij is van een ander dorp. Haar familie is erg traditioneel, wil geen ‘gevallen vrouw’ heropnemen. Dus wacht ze. Tot ze de juiste farang gevonden heeft. Zolang die maar beter zorg zal dragen voor haar, dan zal zelfs haar familie het goed vinden want farangs zijn iets anders. Blanke buitenlanders hebben zonder uitzondering geld. Farangs die naar Isaan komen zijn wat ouder, rustiger, zeker aangaande minnaressen, althans, zo hoopt ze.
Nok is gehuwd met Sak. Een altijd lachende vrouw, ondanks hun kleine financiële armslag. Eind dertig en altijd in typische klederdracht, gevouwen doek rond de lenden, kleurrijk shirt. Nijver tot en met. Op alle manieren proberen rond te komen, te zorgen voor haar drie tieners. Ze heeft echter weinig zelfvertrouwen, vindt naast het bewerken van de rijstvelden en kweken van kippen en eigen groenten, niet echt neveninkomsten. Ze is afhankelijk van Sak.
Sak, ook al een traditional. Draagt altijd een opgerolde stoffen doek bovenop shirt en broek, rond de heupen geknoopt. Sak laat de rijstvelden aan zijn vrouw en kinderen over, zoekt baantjes die hij graag doet. Houtkap. In de lokale bouw. Dagloner dus, verdient gemiddeld driehonderdvijftig baht per dag, als hij werkt. Want Sak drinkt ook graag. Heeft daar regelmaat in. Twee weken niets, vervolgens vier dagen na elkaar. Die vier dagen is er geen inkomen, ergo, als er ergens gegokt wordt, is hij erbij.
Met de hanengevechten. Het muy-Thai boksen. Kaartspel.
En toch houdt Nok van Sak. Nok was eerder uitgehuwelijkt aan iemand die ze absoluut niet wou maar de “sinsod”, bruidsschat, naar de ouders toe was te belangrijk. Na een half jaar was ze weg, mee met Sak. In haar ogen heeft Sak haar gered van een ongelukkig leven. En hij heeft haar drie kinderen bezorgd, goed voor later. En Sak is slim : meestal speelt hij geld kwijt bij het gokken, maar wat hem verslaafd houdt is de winst die er heel af en toe is. Dan gaat hij naar de goudwinkel in het stadje. Koopt hij een kleine ketting, een ring, oorbellen. Voor Nok. Die hem zijn uitspattingen vergeeft.
Heb je ook Jai en Teu. Beide midden twintigers, samenwonende, bewust nog geen kinderen. De jongeman, Teu, is van het dorp en heeft Jai veroverd tijdens zijn job. Een vrolijke losbol, levensgenieter. Werkt ook graag, gaat altijd mee met Toei die een muziekbedrijfje heeft, lawaai gaan maken op de feesten, over gans de provincie. Is dan altijd enkele dagen weg. Zijn ze ook nog eens vergezeld van jonge meisjes, late tieners, die sexy getooid dansen op een podium zoals Jai vroeger deed. Maar die is daar nu ’te oud’ voor en gaat niet meer mee, een begrijpende lezer kan zich wel al voorstellen wat er nu nog steeds plaatsvindt wanneer Teu ergens de eenzame nachten, vol testosteron, moet doorbrengen. Want wanneer hij in het dorp zit, kan hij er niet over zwijgen.
Dat weet ook zijn Jai, een onmogelijk mooie vrouw. Die gek is op Teu, eigenlijk ook best een aantrekkelijk jonge man. Doch Jai maakt zich vreemd genoeg niet druk in de escapades van Teu, althans, zo dacht De Inquisiteur toen hij hier in het begin woonde. Hij negeerde de geheimzinnige glimlach op het gelaat van zijn eigen gade bij zijn commentaar. Want regelmatig verdwijnt Jai voor enkele maanden. De Inquisiteur merkte dat wel pas later op, het koppeltje maakt geen deel uit van de meer nabije vriendenkring. Dat was al de derde maal, maar nu de eerste keer dat De Inquisiteur het te weten kwam.
Ze gaat telkens naar Pattaya, weg rond eind november, terug thuis in april voor Songkran.
En verdient daar in enkele maanden tijd zowat twee jaarlonen.
Als farang-gezelschapsdame om het wat euforisch te stellen. Teu zit daar helemaal niet mee. Want van dat geld begonnen ze hun oude houten paalwoning in het dorp te renoveren. Kochten ze nieuwe bromfietsen. Kunnen ze geld geven aan hun respectievelijke ouders. En ondanks de nogal onorthodoxe wijze van geld verdienen verwerven ze langzaam maar zeker status in het dorp, ze zijn welvarend.
Is er Jaa. Overbuur van De Inquisiteur en blijkbaar ook nog verre familie van eega. Was gehuwd toen De Inquisiteur hier kwam wonen, een zure vrouw vond hij. Maar dat kwam door Jaa. Hij werkt op zijn rijstvelden en kweekt in het tussenseizoen groenten die hij op de markten gaat verkopen. Als hij zin heeft.
Vaak niet, want hij gaat iedere ochtend rond zeven uur ergens hurken waar er volk is en zet zich aan de lao kao. Afhankelijk van zijn staat van dronkenschap besluit hij om te gaan werken of niet. Nog erger is dat hij, volgens eega, ‘een vuile mond heeft’ wanneer hij beschonken is. Praat dan over zijn vrouw, beschuldigt haar van seksuele uitspattingen – die er niet zijn. Die vrouw besloot om hem te verlaten en Jaa was alleen.
Hierdoor kwam Jaa in nog grotere problemen. Financieel. Ten eerste, hij stond er alleen voor om de rijst- en groentevelden te bewerken. Ten tweede, zijn libido is te groot. En begon hij de lokale karaokebars te frequenteren. Dat kost geld, zelfs in Isaan. Dat besefte hij gelukkig wel en ging op zoek naar een nieuwe vrouw, die hij in een naburig dorp vond. Leuke, goedlachse dame, ijverig ook en huize Jaa kwam terug tot bloei. Er kwam zelfs een Boeddhistische ceremonie, teken dat de relatie verzegeld werd.
Tot zijn slechte gewoonte weer terug kwam: ochtend drinken. En zijn ‘vuile mond’ weer in actie kwam. Het verhaal herhaalde zich, zijn nieuwe gade vaak boos, hoge en luidruchtige ruzies, een achtervolging met een soort samoerai-zwaard: hij, enkel handdoek om de lenden, gaan schuilen in onze tuin en ondergetekende mevrouw kalmerend zodat ze het zwaard zou inleveren.
Ook deze dame was na zowat negen maanden weg.
Jaa is terug alleen. Op zoek naar een vrouw, hij vroeg onlangs De Inquisiteur of deze geen farang-dame kent die eventueel interesse zou hebben…
Zo zouden er nog talloze koppels kunnen opgesomd worden. Deze voorbeelden staan telkens voor wat in Isaan belangrijk is in een relatie: Tolerantie, geen gezichtsverlies, kinderen, goud, geld en welvaart. Natuurlijk moet er een zekere aantrekkingskracht tussen de partners zijn, maar echte liefde komt pas later. Wanneer men zorg draagt voor elkaar.
Als westerling dit alles te ervaren is lastig, wij hebben andere normen en waarden meegekregen. Sommigen onder ons willen wederzijdse liefde op het eerste zicht. Anderen wensen aanhankelijkheid, tegen afhankelijkheid aan, de dame of heer moet dankbaar zijn. Ze kunnen zich niet inleven in al die dingen die Isaan-belangrijk zijn in een relatie.
En De Inquisiteur, hij kwam, observeerde, en paste zich aan.
Wordt vervolgd
Over deze blogger
Lees hier de laatste artikelen
- Leven in Thailand24 december 2019Winter in Isaan: Kerstmis
- Leven in Thailand22 november 2019Winter in Isaan (8)
- Leven in Thailand16 november 2019Winter in Isaan (7)
- Leven in Thailand12 november 2019Winter in Isaan (6)
Dank voor je leerzame observaties!
Tja, ook ik ben na bijna 20 jaar huwelijk nog steeds aan het uitzoeken hoe het daar allemaal werkt. (Als men daar al werkt) Een antropologische verkenning an de inquisiteur? Als je daar niet geboren bent zul je ze nooit volledig begrijpen. Nu kan ik daar nog wel mee leven. Alleen dat steeds maar weer dan hier dan daar financieel moeten bijspringen……… Het familie communisme. Alles delen! Vooral mijn geld natuurlijk!
Familie is nummer 1 in de Isaan. Altijd. Was dat vroeger zo’n 80 jaar geleden bij ons in Nederland ook niet zo? De farang komt hier achteraan, maar zijn geld Is erg belangrijk, dat wordt dus schipperen voor de Thaise dames. Soms moeilijk te accepteren. Soms heeft de Thaise dame kinderen. Meisjes dat gaat meestal wel goed, maar jongens…. Het schoolsysteem deugt niet, het maakt de jongens lui. Ze gaan toch wel over! Maar mijn ervaring is dat de jongens ondanks die luiheid, de hemel in worden geprezen. Een ieder zal wellicht andere ervaringen hebben, maar dit zijn de mijne. Bij geboorte zijn ze blijer met een jongen dan met een meisje. Toch denk ik dat de economie in Thailand voor het grootse deel door vrouwen wordt gedragen.
Heel handig als je vrouw een shop heeft. Iedereen komt er langs en er wordt volop geroddeld. Zo leer je de mensen in het dorp het beste kennen.
Heel interessant trouwens en zeer gelovenswaardig. Ja, als ik dit verhaal zo lees, dan komt het bij mij zo over als ‘die indruk heb ik soms ook’ of ‘dat komt me bekend voor’…
Misschien moet ik volgende keer in het dorp van mijn schoonouders de inwoners proberen beter te kennen. Maar dan liefst steeds in het gezelschap van mijn eigen echtgenote, om misverstanden te voorkomen 🙂
Weer een perfect stukje schrijven. Ben benieuwd naar deel 2.
Mvg, Hendrik S.
Wat is dit weer leuk en goed beschreven! Ook ik wacht met spanning deel 2 af om te zien of daar weer iets herkenbaar te voorschijn komt 😉
Heel mooi geschreven en cultuurtechnisch een goed stuk om duidelijkheid te verschaffen over de gedachtegang van Thaise liefdes. ” Tolerantie, geen gezichtsverlies, kinderen, goud, geld en welvaart” … prachtig!
Opnieuw een prachtig en perfect leesbaar verhaal !! Ik kan alle beschreven situaties vrijwel 1 op 1 afzetten op mijn ‘eigen” kleine dorpsgemeenschap in de provincie Buriram ! Echt fantastisch weergegeven van de Inquisiteur !
Wat een ontzettend leuk geschreven stuk. Ik heb zelf ruim 17 jaar in Thailand gewoond en gewerkt, maar moest helaas terug naar Nederland vanwege mijn gezondheid. Gelukkig ga ik a.s. mei voor 5 weken weer naar Thailand Lekker vakantie. Ik verheug me er nu al op, en heb nu al voor pret. Heerlijk om weer al mijn Thaise vrienden en kennissen te zien en lekker door Thailand te reizen, natuurlijk met de trein want dan kun je het meeste zien en ook nog andere mensen ontmoeten.