Groeten uit Isaan (deel 6)

Vanachter de omheining stijgt een blauwe rookpluim op die langzaam oplost tussen het groen van de hoogstammige bomen. Dat is het teken dat poa Sid zijn kampvuurtje weer heeft opgestookt, gedurende de frisse periode doet hij dat alle dagen want vanaf zonsopgang arriveren er al mensen op zijn erf. Ze komen aangereden op gammele bromfietsen van een model dat De Inquisiteur herkent uit een ver verleden, maar de inventieve Isaaners slagen erin om ze berijdbaar te houden.

Zonder uitzondering heeft iedereen wel wat eetbaars bij, de ene groenten snel uit het veld gehaald, een andere heeft wat leguanen over van gisteren, nog iemand was eergisteren mee gaan vis grijpen en brengt een portie van die glinsterende dingetjes mee, tot een brij verworden omdat ze twee dagen in de emmer gelegen hebben.

Poa Sid heeft een soort winkeltje, illegaal want geen enkele vergunning maar dat doet hij al meer dan dertig jaar zo weet liefje-lief. Eigenlijk is de woonkamer meteen de shop, een klein donker zaaltje wegens de altijd gesloten houten luiken. Een ongelooflijk rommeltje, vol stof en sporen van gemorste etenswaren en drank welke nooit opgekuist wordt. Een koelkast die meer elektriciteit verbruikt dan ze koelt, de deur sluit niet volledig meer. Achterin liggen twee matrassen waar hij en zijn gade -mei Joy- slapen. De enige vorm van luxe is een staande waaier die, nieuw als hij is, volledig misstaat bij de rest van de inrichting. Dichter bij de dubbele houten deur staat een televisietoestel met daarvoor een grote houten bank. Een groot gamma heeft hij niet, lao kao is zijn grootste verkoop, bier in mindere mate, af en toe eieren als zijn eigen kippen leggen, en voor de rest veel zaken die voor De Inquisiteur weinig herkenbaar zijn, meestal hulpmiddelen om te gaan vissen, katapulten om leguanen mee te schieten, fuiken om kikkers mee te vangen.

Af en toe brommert pao Sid met zijn driewieler naar het stadje om voorraad in te kopen, afhankelijk van de ontvangsten afgelopen dagen. Poa Sid kookt ook graag en dat is meteen de aantrekkingskracht van zijn kleine neringdoenerij. Als je maar de nodige ingrediënten meebrengt kan je er een hele dag eten, zolang je hem maar laat meedrinken met de lao kao die je er dan koopt.

Die omheining tussen huize Inquisiteur en poa Sid stond er vroeger niet, die hebben De Inquisiteur en het lief pas een half jaar geleden geplaatst, voorheen was dat gewoon prikkeldraad. Het was nodig om de honden binnen te houden, zonder begeleiding mogen die overdag niet meer buiten omdat ze kippenvangers zijn, pas na zonsondergang mogen ze een poosje gaan dolen wanneer die ei-leggende beesten de bomen ingevlogen zijn om te gaan slapen. Doch hier aan de kant van poa Sid’s woning geeft deze afscheiding nog meer voordelen.

De top tien van de zuipers uit het dorp zijn de vaste klanten van poa Sid. Meestal iedere dag weer op post, nu ja, zolang iemand geld heeft. Mannen waarvoor De Inquisiteur minder respect heeft, want ze zijn liever lui dan moe. Slechts zelden gaan ze aan de slag, inkomsten vergaren laten ze graag over aan hun echtgenotes en iets oudere kroost als die er is. Jawel, af en toe gaan ze dan toch werken. Gedurende het rijstseizoen, dan moeten ze wel of ze zitten zonder hun basisvoedsel. Of wanneer hun rekening te hoog oploopt bij poa Sid en die er de blok opzet. Komen ze naar de shop van het lief en proberen daar op de pof te kopen, tevergeefs, doet ze allang niet meer. Gaan ze nog even naar het winkeltje dat in het centrum van het dorp gelegen is, maar die geven nooit krediet, zelfs niet voor etenswaren. Zodoende zijn ze op die momenten wel te vangen om wat arbeid te gaan verrichten.

Liggen ze op de loer om de drie mannen aan te spreken die een soort houtkapperij hebben, regelmatig komen deze stoere binken op het einde van de dag even naar de shop van het lief om een paar biertjes te verorberen. En vaak kunnen die wel wat handlangers gebruiken, driehonderd baht per dag om eucalyptus bomen om te hakken en in te korten, het meeste werk zit hem eigenlijk in het wegsleuren van die ingekorte stammen naar de pick-up truck die ondanks de vierwiel-aandrijving niet diep genoeg in het woud geraakt. Meestal gaan ze dan een dag of drie mee en vervolgens hebben ze weer wat geld om hun luiheid verder te zetten, dat kan die houtkappers weinig schelen, ze vinden daar in alle gehuchten wel volk voor.
Heel af en toe komen er ook aannemers mensen ronselen indien ze een groter project hebben, tegenwoordig is dat vaak kleine resorts bouwen. Neen, niet naar veraf gelegen streken maar in en rond Udon Thani, Nong Khai, … . Weekje of twee minimum en dat is een struikelblok. Te lang werken. Toch zie je wel eens zo’n drinkebroer vertrekken, sein dat hun eega aan de bel getrokken heeft. Werken of mevrouw is weg, dat gebeurt hier af en toe, na een week komen de dames dan terug in de hoop dat manlief wat meer ijver aan de dag wil leggen.

Ja, dat extra voordeel van de omheining. Als eerste heeft De Inquisiteur weer iets meer privacy. Want dagelijks aan de slag in de voortuin, ook de vijver ligt daar, in het zicht van mensen die continu nieuwe gespreksonderwerpen nodig hebben om hun dag te vullen. Of wanneer er een inkoopronde gedaan werd voor de shop van het lief, dan vonden ze zelfs de energie om op te staan en te komen kijken wat er allemaal gelost werd, de prikkeldraad destijds was voor hen geen obstakel. De hele tijd kwamen de commentaren over het hoe en wat, en hoe meer alcohol in het lijf, hoe meer pret ze hadden. In het begin kon De Inquisiteur dat best pruimen, maar op den duur werd dat toch vervelend. En dat is nu afgelopen, ze kunnen niets meer zien, ze roepen nog wel eens iets maar dat is alles.
Ook het lief voelt zich goed met de omheining. Minder lawaai, lastiger te begrijpen waar ze over lullen. Daar had De Inquisiteur geen last van, plat Isaans is voor hem compleet onbegrijpelijk op een paar woorden na. Doch liefje-lief verstaat natuurlijk alles, en ze kan niet goed tegen kwade roddel. Iets waar lichtelijk beschonken luiwammesen goed in zijn. Hun commentaren over het reilen en zeilen in het dorp en de dorpelingen terwijl ze zelf nauwelijks voor wat dan ook goed zijn ergeren het lief danig, nu hoort ze wat achtergrond maar niet de finesse van de gesprekken.

Natuurlijk komen er ook andere mensen bij poa Sid. Voor die speciale spulletjes die hij verkoopt, maar ook voor een praatje of gewoon voor een paar borreltjes. Mensen hier zijn verdraagzaam, zelfs tegenover lui die er een meer liederlijke levensstijl op na houden, er wordt nauwelijks kwaad over gesproken. Het gebeurt zelfs regelmatig dat er een wisselwerking is tussen poa Sid’s klandizie en die van het lief. Pendelen ze van de ene naar de andere, afhankelijk of er iemand zit die ze plezant of interessant vinden. Het erf van poa Sid is dusdanig authentiek en gezellig dat zelfs De Inquisiteur wel eens afzakt naar daar. Gewoon om te kijken wat ze eten, hoe dat voedsel bereid wordt -want in echte Isaanse traditie gemaakt, poa Sid zit altijd gehurkt te kokkerellen op houtskool, zijn enige hulp is een vlijmscherpe hakbijl. Geen tafel of stoel komt er aan te pas.
Eten doet De Inquisiteur daar zelden alhoewel dat groot jolijt met zich meebrengt want Isaaners willen altijd dat je proeft. Mei Joy in de gaten houden is ook leuk, die maakt mooie kleurrijke doeken op een ambachtelijk weefgetouw dat al duizend maal hersteld is. Of de pimpelierders uitdagen, ze proberen uit hun schild te lokken door te vragen of ze niet moeten werken. Wat altijd zonder schroom wordt weggelachen … .

Doch hoe later op de dag, hoe meer alcohol in het lijf. En sommige mensen hebben nu eenmaal een kwade dronk, worden wat lastiger in plaats van vrolijker. Beginnen de discussies iets heviger te worden, argumenten worden kracht bijgezet door lichaamstaal. Altijd is er dan wel een of andere drommel die er terecht kwam en bleef plakken, en nu helemaal niet snapt waarover de vaste kern zich druk maakt. Nog meer argumentatie, meer lawaai. Blijven ze hangen, gewoonlijk sluit poa Sid net als liefje-lief rond zeven uur ’s avonds, maar op deze avonden kan het tot middernacht aanhouden.
En laat het nu net zo zijn dat de slaapkamer van huize Inquisiteur aan de voorkant ligt met zicht op het erf van poa Sid. Op zich geen probleem, er zijn gordijnen natuurlijk, maar wel grote schuiframen met enkel glas.

De Inquisiteur, midden dit jaar begint hij aan zijn zesde decennium, heeft wat last van zijn gehoor. Wanneer hij op zijn rechterzijde gaat liggen, hoofd en rechteroor op het kopkussen, hoort hij nog nauwelijks wat. Hij vind dat zelf een voordeel, het lief kan zich daar in ergeren. Want zij blijft alles horen, het gespreksvolume bij poa Sid is hoog. En windt ze zich op over de onderwerpen, ze kan zelfs voorspellen wanneer er ruzie van gaat komen. De Inquisiteur, zijn eigen woelig verleden indachtig, gaat dan altijd door het raam kijken of er wat handtastelijks te verwachten valt, doch dat is nooit het geval. Hooguit gaat er iemand zwaar scheldend weg, doch de volgende dag is alles altijd vergeten.

Nu ja, dit alles gebeurt niet alle dagen. Een keertje of twee per week, voor de rest is het rustig vanaf zonsondergang. En gelukkig kan poa Sid zich geen geluidsinstallatie veroorloven. Dat geeft zelfs een boel gezelligheid, want af en toe, afhankelijk van hun gemoedstoestand, zetten ze zich aan het zingen. En begeleiden dat met de meest ongebruikelijke voorwerpen om daar wat melodie in te brengen. Het ritme kloppen op bierflesjes. Een bas imiteren door trage slagen op de tafel. Twee halve kokosnoten op elkaar kloppen. Koperen belletjes ritmisch laten rinkelen.

Wel, dat kan De Inquisiteur best pruimen, het roept een soort tijdloze geest op, ver weg van de moderne wereld.

Wordt vervolgd