Een Isaans dorpsleven (2)

Piak, broer van het lief, is een beetje het probleemgeval van de familie. De Inquisiteur beschreef in een aantal blogs (“een Isaan leven”) de man zijn dagdagelijkse beslommeringen om te overleven als ongeschoold landbouwer in Isaan. In die periode was er hoop dat Piak zich een klein beetje uit de cirkel van armoede zou kunnen werken. Doch twee jaar later is er nauwelijks wat veranderd.

Nog steeds ploetert Piak in de modder, letterlijk en figuurlijk indien het regent. Hij scharrelt zijn dagdagelijks kostje bij elkaar in de velden en bossen, iets wat hij graag doet doch het gezin een weinig variabel menu aanbiedt. Kikkers, hagedissen, ratten en wat vis. Iedere slang die het waagt in de buurt te komen vangt hij en eet ze op, indien beschikbaar staat er hond op zijn menu. Heel af en toe een kip slachten indien die geen eieren meer geeft. Groenten komen ook meestal uit het wild behalve wanneer Taai in een ijverige bui eens wat zaait of aanplant.

Er zijn wat verbouwingen aan de woning uitgevoerd maar weinig efficiënt, zo stappen ze vanuit de kamer direct in het stof of de modder – afhankelijk of het droog- of regenseizoen is. Het hokje dat hun badkamer voorstelt is nog steeds hetzelfde: stenen muren zonder bezetting of betegeling, het dak uit staalplaten, uit resten die eigenlijk te kort zijn. Een hurktoilet in de midden van het kleine hok en daarbovenop nog eens een plastic vat met water. Je kan er nauwelijks in. Wat nagels in de deur geslagen voor handdoek en kledij, een gebarsten spiegel met daaronder een ruwhouten plankje voor zeep en tandenborstels. De vloer is aangestampte aarde ….

De enige verbetering is dat er nu een kraantje hangt in de keuken, ze moeten geen water meer aanhalen om te koken of afwassen.

Nog steeds leunt Piak (34), heel on-Isaans, op zijn moeder. Zij helpt hem en zijn gezin financieel. Nieuw wiel voor de duwtractor? Moeder betaalt. Een koe moet bevrucht worden? Moeder betaalt. Gereedschap aan vervanging toe? Moeder koopt het aan. Moeder op de markt – voedsel kopen voor Piak. Maar het brengt geen zoden aan de dijk. Piak voelt zich eigenlijk best in zijn sas met zijn levenswijze. Hij is eigen baas en doet enkel wat hij wil, op het moment hij dat wil. Hij haalt geen acht-urige werkdag, maximaal zes. En dan gaat het ook nog eens steeds heel relaxt, af en toe een break, even verpozen of een dutje. De enige plicht die hij heeft is de verzorging van zijn drie runderen en twee kalfjes. In het regenseizoen naar een plek brengen waar er gras is en weer gaan ophalen ’s avonds, in het droge seizoen stro voederen. De stal reinigt hij nauwelijks, enkel wanneer De Inquisiteur’s lief hem tot de orde roept begint hij eraan. Jagen, vis gaan grijpen en planten verzamelen is wat hij graag doet.

Toch heeft het gezin cash geld nodig. De elektriciteitsrekening kan hij niet meer onder de tweehonderdvijftig baht houden, gemiddeld is dat honderd baht meer. Is er de tweede nakomeling, Pang Phon, zes maanden nu en die brengt ook kosten met zich mee. Er is de school voor de kleine Phi Phi, vijf jaar, die kosten gaan hoger worden, bovendien wil dat ventje ook wel eens wat. Een fiets, tweedehands en gammel doch weer tweehonderd baht.

De taks voor het brommertje: de politie controleert nu te vaak en dan zou Taai niet meer naar het stadje kunnen rijden indien hij dat niet zou betalen zoals vroeger. Hebben zowel Taai als Piak een tweedehands mobieltje, gratis want van De Inquisiteur eentje en van het lief eentje. Doch dat kost geld, moet regelmatig opgeladen worden.

Ook maandelijks een internetrekening te betalen, vijfhonderd baht. Dat is zowat de enige bron van vertier voor het gezin: spelletjes spelen en Facebook.

En er zijn de dagelijkse aankopen: zout, suiker, sausen, tabak, melk, drankjes, koekjes voor PhiPhi, ….

Dat laatste blijft een kleine bron van ergernis voor De Inquisiteur. Hij kon dat lang in de hand houden door dagdagelijks de financiën van de shop te controleren en zodoende Piak’s schuld te beperken rond vijfhonderd baht. Doch stilaan verwaterde die controle en nu is die schuld gemiddeld drieduizend baht geworden. Bovendien worden deze aankopen gefinancierd, jawel, door de moeder. Wanneer die voldoende geld heeft zuivert ze de rekening aan. De Inquisiteur moeit er zich niet meer mee, de inkomsten uit de shop zijn voor het lief, het is haar geld. De Inquisiteur heeft geen zin meer in discussies.

Piak’s bron van inkomsten komen uit de houtskool verkoop. Ook iets dat hij graag doet: hout gaan verzamelen, bomen omhakken, de stammen en takken inkorten. Om dat vervolgens in zijn zelfgemaakte oven van leem en natte modder tot houtskool te branden. Hij krijgt gemiddeld honderdvijftig baht voor een zak van twintig kilogram en hij produceert ongeveer twintig zakken per maand. Doch enkel in het droge seizoen, tijdens het regenseizoen is het quasi onmogelijk om houtskool te maken vanwege het te natte hout en te vochtige oven. De andere bron van cash geld is nog lastiger: de rijst. Maandenlang geploeter levert hem ongeveer twintigduizend baht op.

De Inquisiteur dacht dat de komst van Taai wat meer ijver zou brengen maar ook die berust in haar lot lijkt het wel. Vanaf het moment dat ze drie maanden zwanger was van Pang Phon voert ze nauwelijks nog wat uit. Alhoewel ze de baby dagelijks onder de hoede van het lief laat …. Geen kippenverkoop meer, geen groenten voor de verkoop verbouwen, niets.

Dus hangen ze ook af van steun, staatssteun. Dat beschouwen ze als een vast inkomen heeft De Inquisiteur geleerd. Een soort premie voor arme mensen, vier keer per jaar rond de duizend baht. Ook een soort creditkaart ter waarde van driehonderd baht per maand waar je voeding en wat levensnoodzakelijke dingen mee kan kopen in shops die deze kaarten aanvaarden. Lokaal krijgt hij regelmatig ook wat armensubsidie, die bedragen zijn rond de vijfhonderd baht per keer.

En de subsidies voor de rijst. Een beetje kindergeld ook doch dat zijn erg lage bedragen.

Hoe spijtig ook, De Inquisiteur krijgt het vermoeden dat het koppel zich nestelt in de armoede. Piak heeft een leuke dagindeling en doet wat hij wil, niemand die hem op wat dan ook aanspreekt. Taai vindt het allemaal best en legt zich er blijkbaar bij neer. In het begin kwamen er wat strubbelingen in het gezin omdat Taai toch iets meer wou dan enkel in en rond het dorp te leven, doch vanaf ze zwanger was tot op heden neemt ze geen enkel initiatief meer.

Het vermoeden van De Inquisiteur werd nog bevestigd door het feit dat Piak wel meer kon gaan verdienen. Het moet gezegd, hij is een handige donder. Kan graven en betonneren, kan metsen en bezetten, kan lassen, kan timmeren.

Dat weet men in en rond het dorp ook.

Woont er op de verbindingsweg naar het stadje een aannemer, De Inquisiteur kent hem omdat hij wel eens afkomt naar de shop voor een biertje en hij is bevriend met Piak. Die aannemer had een project binnengehaald dicht bij Udon Thani, nieuw resort bouwen. Zes maanden werk, en om de twee maanden drie dagen naar huis.

Piak zou vijftienduizend baht per maand plus kost en inwoon krijgen. Dat is veel geld hier en goede voorwaarden. Ook redelijk zeker van zijn geld: de aannemer woont vlakbij en zou het niet aandurven om de voorwaarden niet na te leven. Doch Piak weigerde. Zelfs nadat het lief hem voorschotelde wat een buitenkans dit was, neen, geen zin.

Dat was niet het enige voorstel dat Piak kreeg. De Inquisiteur weet al van minimum twee andere aanbiedingen, de voorwaarden iets minder maar toch nog steeds goed, Piak zou niet voor jaren weg zijn of iets dergelijks, doch neen, Piak zei bedankt maar liever niet. En De Inquisiteur was er helemaal van overtuigd dat Piak zijn leven eigenlijk best goed vindt na een laatste voorstel. Er werd een nieuw huis gebouwd in het naburige gehucht. Een stenen woning, dakpannen, kortom een goed project. Dichtbij, ’s ochtends om acht uur aanwezig en om zes uur ’s avonds huiswaarts, zes dagen per week. Bovendien kwam deze job vlak na het rijstseizoen vorig jaar: ideaal moment. Ja het was tegen het minimumloon, driehonderdtwintig baht per dag. Maar vier maanden aan dat bedrag brengt toch bijna veertigduizend baht binnen?

Maar Piak wou niet, zijn houtskool ging voor ….

De Inquisiteur leert er mee leven, dit gezin maakt deel uit van zijn eigen leven want er is dagdagelijks contact, ze wonen honderdvijftig meter verder. Taai en haar zoontjes zitten meestal alle dagen in de shop van het lief, in de sala die ze al wat ingericht heeft als een soort kinderkamer: een soort wieg gevlochten uit bamboe en een zachte vloermat voor de baby.

Het lief kookt soms eens wat voedzamer eten in grotere porties om hun menu wat aan te vullen.

Doch De Inquisiteur zijn medeleven is gedaald. Zoals velen durft Piak nogal eens snel zeggen “ik heb geen geld”.

Voorheen vond De Inquisiteur dat droevig doch nu krijgt Piak meteen een antwoord: <som na naa> (eigen schuld).