Droogseizoen in Isaan – 3

De Inquisiteur woont nu drie en een half jaar in Isaan en is heel wat ervaringen rijker. Zijn eerste twee jaren waren zwaar: er moest een huis gebouwd plus afgewerkt worden en hij werkte daar de laatste vier maanden zelf aan wegens onenigheid met de ‘aannemer’. Vervolgens kwam het besluit om een shop te bouwen – iets wat hij meteen maar zelf uitvoerde gezien die ervaringen.

Pas dan kon hij echt aan zijn ‘integratie’ beginnen, ook al niet makkelijk want hij had een extra obstakel aangezien hij hier met zijn Thais niet ver kwam. Doch stilaan geraakten alle problemen opgelost, dikwijls met passionele ruzies maar omdat we beiden de wil hadden om er te geraken lukte het.

Nu is het tijd om een aantal materiële probleempjes op te lossen. Ondanks de redelijk goed geplande nieuwbouw blijkt het net iets te klein gebouwd te zijn. Een mens krijgt spullen bij elkaar en geen extra kamer hiervoor. Alles ligt nu her en der verspreid over gans het huis en tuin, dat is lastig en onhandig.

Liefje-lief heeft zo haar Isaan spullen. Een voorraadje rijst in lelijke plastic zakken waar De Inquisiteur telkens weer over struikelt in de keuken. Heeft ze continu een voorraad ‘Isaan-eetbaars’, een betere naam kan De Inquisiteur niet verzinnen : sauzen die liggen te trekken en een geurtje verspreiden, veel wat voor De Inquisiteur op gedroogd onkruid lijkt maar eetbaar is, vreemde groenten en kruiden die ze weigert in de koelkast te leggen.

Ook allerlei gezellig maar niet in kasten passend kookgerei : bamboe mandjes om rijst, vis en andere in te stomen. Grote bamboe schalen waar ze de <ka nieaaw> (kleefrijst) op bewerkt. Al deze ‘Isaan-spullen’ liggen, hangen of staan weliswaar in de buitenkeuken doch het is een rommeltje, ondanks dat er een gaspit met twee vuren staat kookt ze nog veel op houtskool, een vuile boel. Bovendien is ze door haar zuinige inborst iemand die niets kan weggooien, kapotte spullen “maar daar kan nog altijd iets nuttigs mee gedaan worden”.

Doch ook De Inquisiteur is niet zonder zonde. Boormachine, cirkelzaagmachine, slijptollen, schaafmachines, grasmaaier, hogedrukreiniger – allemaal dingen die achter slot en grendel moeten. Zo ook reserveboren, reservezaagbladen, reserveschijven voor het schaven, … . Een ruime voorraad van schroeven, nagels, bouten, pluggen, loodgieterijspul, elektriciteitsonderdelen, rubbertjes, slangen, … . En alle handgereedschap dat je maar kan bedenken. Bovendien wil hij continu wat voorraad van hout, staal, platen panelen, boomstammetjes, plastic buizen, … . Dat is makkelijk wanneer je wat moet herstellen of verbeteren, of iets in elkaar wil knutselen. Alles ligt nu overal waar mogelijk, en wat niet achter slot en grendel zit is kwetsbaar voor het leengedrag van de mensen hier, vooral liefje’s broer is iemand die ongevraagd het nodige domweg pakt.

Tijd voor een magazijntje te bouwen. Niet te groot, niet te klein, het dak laten doorlopen zodat er nog wat extra schaduwplaats gecreëerd wordt. Goed afwerken ook zodat insecten en reptielen er niet in kunnen. Een raam met stalen afscherming, een stalen deur met degelijk slot. Makkelijk realiseerbaar denk je dan, doch niet in dit Isaan dorp.

Ten eerste, De Inquisiteur heeft geen zin meer om het zelf te doen. Te zwaar, ook zoiets van ‘ik heb genoeg gewerkt’. Dagloners dus, onder De Inquisiteur’s supervisie. Doch hij kent zijn pappenheimers hier stilaan. De beste vaklui hebben werk, zijn dus al bezet en melden dat ze pas rond april kunnen komen. Neen, dank U – dan begint het rijstseizoen en duurt de bouw vijf maanden voor iets wat in twee weken kan.

Vervolgens de beschikbare mensen. Poa Deing, Leun, Khom, … . Krijg je half werk want dat zijn drinkers, die moeten van ’s ochtends al lao kao krijgen of ze beginnen niet, en na twee uur zijn ze zo beschonken dat degelijk werk afleveren quasi onmogelijk wordt. Hun werkmoraal maakt het ook lastig om een prijsafspraak te maken. Want een dagloon geven doet De Inquisiteur niet aan deze mannen : hun tempo ligt veel te laag, hun reële werkdag is slechts vijf uur, voor de rest liggen ze op apegapen. Spreek je een totaalprijs af, vragen ze dagelijks om een ‘voorschot’ – en blijven dan weg tot dat geld op is.

Komt liefje-lief ook nog met een, nu ja, soort eis. Haar broer ! Die is drankvrij, werklustig en handig. Met de melding dat diens partner, jawel, broertje is ondertussen gehuwd, enkel voor Boeddha, ook de handen uit de mouwen wil steken. En het pas gehuwde stel heeft cash nodig. De Inquisiteur ziet dat koppel echter nog geen zes grote en diepe kuilen voor de steunpalen graven, noch die steunpalen met z’n twee daar in te betonneren en vreest dat hij maar al te vaak zal moeten inspringen. En de betonvloer ook nog : beton manueel afmaken en gieten, vijftig vierkante meter, vijftien centimeter dik ? Muren metsen, dakspanten slijpen en lassen, dakpanelen verankeren ? Liefje-lief blijft standvastig : in dat geval kunnen ze toch hulp krijgen. Van Deing, Leun, Kohm. Daar zijn ze weer, de lao kao werkers…

De Inquisiteur beseft dat hij voor een dilemma staat. Probeert nog om “een professionele bouwaannemer”, want die zijn er, door te drukken maar stuit op hevig verzet. Liefje-lief argumenteert : de mensen in het dorp, mijn broer, ze moeten toch ook de kans krijgen om geld te verdienen. Het zijn allemaal klanten van de shop. Tsja, ook waar natuurlijk. Dat gemeenschapsgevoel wil De Inquisiteur niet aan zijn laars lappen, per slot van rekening blijf je een allochtoon nietwaar?

Dus bedenkt De Inquisiteur een plan. Doel : een eerlijke verloning te geven en een aanvaardbare levertijd bekomen. En zet hij zich aan het rekenen zoals in zijn beste beroepsjaren. Hij gaat er vanuit dat je zoiets kan doen met twee goeie werkers die een werkdag van acht uur aanhouden.

Zes kuilen graven, zes <saauws> (steunpalen) er in plaatsen en betonneren, drie dagen. Betonnen vloer gieten (inclusief afmaken beton) : een dag. Dakspanten slijpen en lassen, dakpanelen leggen – drie dagen. Muren metsen (vijftig vierkante meter) en bezetten, drie dagen (inclusief raam- en deurkozijn ingewerkt). Afwerkingen allerhande, inclusief dakgoot aan een zijde, tien lopende meter – twee dagen. In totaal twaalf werkdagen per persoon, dus vierentwintig dagen te vergoeden, aan vierhonderd baht per dag, De Inquisiteur betaalde in België zijn personeel ook beter dan het minimumloon.

Met de bijkomende afspraken : De Inquisiteur zorgt voor berekening en aankoop van alle materialen en geeft supervisie, niet goed uitgewerkt of afgewerkt betekent afbreken en opnieuw beginnen. De uitbetaling komt in schijven : twintig procent nadat de <saauws> staan, twintig procent nadat de betonvloer gegoten is. De volgende twintig procent nadat dak en muren gereed zijn, veertig resterende procent na oplevering.

De uitbetaling gaat naar broertje, indien hij hulp wil of ongevraagd krijgt zoals dat hier vaak gebeurt, moet hij die mensen zelf betalen. Heeft De Inquisiteur geen last van opdringerige lao kao werkers, moet hij die niet af wimpelen. Bovendien moet hij zich niet lastig maken, werken ze traag en dus langer dan voorzien, no problem – krijgt broertje de betalingsschijf niet.

Haar broer gaat akkoord, is uitgelaten, denkt zelfs het sneller te kunnen doen en als echte Isaaner begint hij te dromen over wat hij gaat doen met deze toekomstige inkomsten….

Iedereen tevreden : liefje lief, het broertje, bovendien geen ‘dorpsproblemen’. Enkel De Inquisiteur zal zich een beetje moeten bedwingen bij mindere kwaliteit en werktempo.

Maar per slot van rekening – het is maar een magazijntje, en we zitten hier in Isaan, af en toe wat <sanoek> en alles komt wel goed!