De buren (lezersinzending)
We wonen in een relatief korte straat: achter de huizen op dezelfde rij als ons huis ligt een redelijk groot eucalyptusbos dat doorloopt tot een klein baantje waar een staatsschool staat. Er komt dus relatief weinig verkeer voorbij. Tenzij… Soms, heel soms doet de politie controles. In zo’n geval wordt eerst een terras met tafels, zitstoelen en parasols klaargezet langs de grote baan die met 6 baanvakken door het dorp loopt. Die ‘politiecontrolepost’ staat altijd op dezelfde plek, en iedereen zie die van honderden meters afstand. In de Kerst- en Nieuwjaar tijd, staan dat terras er een week lang.
De plek van het terras is duidelijk goed uitgekiend: een honderdvijftig meter ervoor is er een klein wegje links – er wordt hier officieel links gereden – dat leidt naar die school achter ons. Je volgt die weg tot bijna aan de school, dan sla je rechts door het bos af, dan links, en nu zit je in onze straat. Vijftig meter volgen, weer rechts en je komt terug op de grote baan, maar een stuk voorbij de controlepost.
Op controledagen wordt het in onze straat behoorlijk druk, want alles wat niet in orde is komt langs gedenderd: auto’s met moeite die naam waardig, waaraan alles rammelt, jonge knaapjes op opgefokte motoren en uiteraard zonder helm, walmende tractoren uit de Japanse bezettingstijd. (Ik durf te beweren dat je in elk Thai dorp probleemloos genoeg materiaal vindt voor een automuseum.)
We vinden dat hoogst vervelend, en we hebben de politie er zelfs al eens op gewezen dat er een vluchtweg bestaat. Eén keer werd er een uur lang op gecontroleerd, dan was het weer gedaan. Waarom? Wellicht had een Belangrijke Ingezetene (B.I.) geprotesteerd?
Dus die controlepost dient zoals zoveel hier alleen voor de show, en enkel zwaar bedronken chauffeurs die hier niet thuis zijn vliegen tegen de lamp.
Langs deze straat wonen dus ook onze buren. Tenminste: de zichtbare buren. Aan de overkant van de straat, kijken we uit op de achterkanten van enkele huizen. De vensters zijn afgedekt met plastic. Waarom vensters weg- en dichtgestopt worden, is ook voor Sue een onbeantwoordbare vraag: het moet er vreselijk warm zijn, want aan de achterkant liggen de keukens. We zien die buren dus nooit, alleen horen we ze soms. Hoewel er zelden etensgeuren tot hier overwaaien.
Naast ons huis ligt aan beide kanten een huis dat er erg op lijkt, met dezelfde fake Thai-Griekse stijl kolommen aan de ingang. Daarmee houden de gelijkenissen op. Het huis rechts wordt bewoond door een jong paar – zij lerares in de school hierachter, hij dokter of verpleger in het staatsziekenhuis hier. Ze huren het huis, en elke avond zie ik hem netjes de was doen en ophangen – duidelijke sporen van een nieuwe generatie. Hij werkt ook regelmatig in de tuin, al beperkt hij zich tot het minimum. Zij haalt de twee kinderen op. Helaas zijn vreemde talen geen onderdeel van hun nieuwe cultuur.
Aan de andere kant wonen de oude cultuur-buren met een hele troep samen: een oudere man wiens stem raspt als die van elke generaal hier, een vrouw die altijd bezig is, een heel dikke oudere zoon, zijn vrouw, een kind en de andere zoon, jonger en minder dik.
Samen hebben ze drie auto’s en vier moto’s. Waarvoor dat allemaal nodig is, is een van de raadselen van de Thaise cultuur. En een oude luidruchtige wasmachine, een oud bovenlader geval, die de hele nacht en dag zwoegt. Hun huis is net zo groot als het onze. Verf bladdert overal af, vooral van het plafond op het terras en in de zitkamer. Wellicht is het net zo in de andere kamers, maar daar kunnen we niet binnenkijken. De lampen op het terras hangen er vermoeid bij en behoren nog tot de generatie van wat ooit TL-lampen waren.
Ik heb in de twaalf jaar dat we hier wonen twee keer gezien dat de vensters gezeemd waren. De eerste keer herinner ik me niet: te lang geleden. De tweede en laatste keer waren er een paar mogelijke redenen voor dit wonder: toen de dikste zoon en zijn vrouw/vriendin in de garage trokken, werd naar aloude geplogenheid een stel monniken uitgenodigd om de nieuwe woonst in te wijden; ander mogelijkheid: er werd een lening afgesloten bij een bank – Thais zijn de grootste leners ter wereld – en dan kwam de directeur een kijkje nemen; derde mogelijkheid? Wat was de derde optie? Een familiefeest?
Naast hun huis was – net als bij ons – een verhoging met een dak en ze kwamen kijken bij ons hoe we er een gastenkamer met badkamer van gemaakt hadden. Ik ben nooit bij hen binnen geweest, maar een badkamer zie ik in die kleine tussenruimte niet zitten, en van vensters lijken ze ook nooit gehoord te hebben.
Wat de zoons precies doen is nogal onduidelijk. In elk geval: thuis doen ze absoluut niets. Daarmee volgen ze de vaderlijke traditie. Die verkoopt drie keer de week varkensballen op een markt in Chainat. Die koopt hij zelf ergens in een fabriekje, dus erg veel moeite kost het niet. Een tijd geleden was de gezondheidsinspectie – die bestaat echt! – zo’n paar fabriekjes binnengevallen, en had ze allemaal gesloten. Er waren foto’s van wat het productieproces moet geweest zijn. Het zag er echt niet smakelijk uit.
De oudste zoon moet zoiets als schade-opnemer bij auto-ongevallen zijn. Gezien het aantal ongevallen in Thailand, kan dat best lucratief zijn. De moeder van het kind werkt als verkoopster bij Toyota. Verkoopster? Ja, hier worden nog meisjes of jonge vrouwen ingeschakeld om een verkoop te vergemakkelijken. Wat die van auto’s weten en daarbij verdienen is me een raadsel. De Thaise klassieke autoverkoop is de laatste jaren zwaar achteruit gegaan, onder andere omdat er iets strenger gekeken wordt naar de leningen die er al lopen.
De jongste zoon zit ook al in de autobranche: blijkbaar kan je hier je auto ook als onderpand geven om een lening af te sluiten, en hij runt een winkeltje van een bedrijf dat daarin gespecialiseerd is. Wat dat opbrengt? Geen idee.
Eén keer heb ik de twee zoons iets zien doen in huis: ik had net ons huis binnen en buiten herschilderd, en ik veronderstel dat de moeder het eindelijk op haar heupen kreeg. Ik hoorde luid geschreeuw, en die namiddag stonden ze allebei lachend de metalen palen van de omheining te verven. Dat was de enige keer.
De grootouders zijn – zoals overal – ook de kinderoppassen voor de kleinkinderen. Of in dit geval: voor het zoontje van Dik en Toyota. Het kind is een jaar ouder dan mijn jongste kleinkinderen die twee zijn. Het heeft borstelig opstaand haar, een bolrond gezicht en een eerder pafferig lichaam. Het spreekt nog altijd geen woord, maar keelt voor twee. Vooral overdag: ik vermoed dat het ’s avonds richting garage gaat en dat is wat verder weg.
Er zijn nog duidelijke verschillen met de buren van de andere kant: bij de oude buren is alles vol gecementeerd. Geen boom of plant is ontsnapt. Het moet er vreselijk worden wanneer het heet seizoen weer aanbreekt. Ze hadden ook lang de illusie dat vuilnis die je over de muur kiepert (in het eucalyptusbos) door niemand gezien wordt. Tot we hen vertelden dat dat bos toebehoorde aan de burgemeesterse, die net die dag met haar gevolg langs kwam wandelen. De volgende week waren er verkiezingen. Sindsdien zie ik hen soms met vuilnis sjouwen. En sindsdien hebben we ook geen ratten meer gezien.
Ingezonden door GLipari