Cultuurbarrière

Zelfs voor expats die hier al een behoorlijke tijd leven blijft het lastig om het zo verschillende leven tegenover het thuisland te overbruggen. Net als De Inquisiteur krijgen we sommige levensgewoontes maar niet onder de knie, we trappen steeds weer in dezelfde val.

Het begint al met onze lichaamsbouw: te zwaar en te lomp, huidskleur en haarkleur, bij de meesten een uitstekend buikje van het goede leven – we blijven een opvallende verschijning. Waar we ook lopen, zitten of staan: stappen doen we veel te snel, zitten moeten we een stoel of ander zitelement, staan we stil steken we centimeters boven de autochtonen uit.

Wanneer we proberen om een beetje onopvallender te zijn hebben we andere vervelende eigenschappen. Onze lichaamstaal, de expressie van ons gelaat afhankelijk van ons humeur, we laten snel in onze kaarten kijken. Onze luidruchtigheid wanneer we ons wat benadeeld voelen, maar zelfs in een gewoon gesprek zijn we kilometers verder nog te horen en zeker wanneer de alcohol zijn werk begint te doen.

Onze voorzichtigheid wanneer er inheems eten op tafel komt, de pikanterie kan de meerderheid van farangs niet bekoren, laat staan de ratten, slangen, kikkers en insecten op een Isaan-menu. Neen, we blijven een olifant in de Thaise porseleinenkast – welke nationaliteit we ook hebben.

Ook het heerlijke klimaat, zo uitbundig, ervaren expats vaak als lastig. Regenbuien zijn dikwijls zodanig zwaar dat er na vijf minuten al kniehoog water in de straten staat. En we hebben geen idee van hoelang zo’n bui kan duren, onze Belgisch/Nederlandse roots herinneren zich urenlange, ja, zelfs dagenlange regenval. Dus geven zij die in de farang-enclaves wonen af op het minimale rioleringssysteem zonder te beseffen dat tachtig procent van het land domweg geen riolering heeft.

We kijken verbaasd omhoog naar de ontbrekende dakgoten bij de meerderheid van de huizen. Bij een plotse plaatselijke plensbui spoelt ons gemotoriseerd tuig quasi altijd weg vanwege de massa water afkomstig van een dak – wij parkeren fout, we keken vooraf niet naar boven. Bij een onweer slaan wij in paniek: zwarte wolken hangen dreigend laag, de donderslagen zijn ongeveer tien maal luider dan wij kennen en de bliksemschichten annex inslagen lijken altijd zeer dicht bij.

Terwijl de Thai van de regen genieten: ze beginnen spontaan hun motorfiets annex auto te wassen want gratis water. Ze lachen als een kind wegens de heerlijke verfrissing die iedere bui met zich meebrengt, verheugen zich op enkele stofloze uren en zijn blij dat hun beplantingen opgefrist kunnen doorgroeien – want zonder uitzondering allemaal eetbaar.

De zon, zo aanbeden door toeristen is in de ogen van een expat dikwijls een last. Ze steekt maandenlang van zonsopgang tot zonsondergang. Gaan we dan toch eens op stap laten we ons, bijna net zo erg als een toerist, naar een roodbruine huidskleur verrassen.

Onze brommer parkeren we zonder nadenken in volle zon en pijnigen vervolgens onze derrière inclusief die van het vrouwtje die dan meestal nog kort gerokt is. Idem dito met de wagen, al hebben we ervaring. We kijken wel even naar een schaduwplaats doch zonder te beseffen dat stand van de zon wijzigt. Met de airco op de hoogste stand valt het ding het eerste uur niet meer af te koelen. Wanneer we er dan wel eens aan denken om de auto onder een boom te plaatsen, vergeten we ook weer meestal om even naar boven te kijken. Zonder uitzondering staan wij onder een vruchtdragende boom – palmboom, mangoboom. En is de kans groot dat er een vrucht op de zo onderhouden en blinkende carrosserie valt.

Zitten we op een terrasje of op het strand. Vergeten we om ons eten en drinken af te schermen – na een vijftal minuten is je biertje een soort warme bittere drank geworden en alles wat eten zou moeten voorstellen is in een onherkenbare dikke brij verandert.

Moeten we boodschappen doen beginnen we veel te snel te stappen, in de zon. Van Tesco naar Makro, van Foodland naar de Seven. Zwetend als een rund, oververhit en humeurig keren we huiswaarts om vervolgens de dure airco aan te zetten.

Thai hebben daar allemaal geen last van. Ze parkeren alles wat wielen heeft zo dicht mogelijk bij hun doel. En uiteraard altijd in de schaduw – zonder er rekening mee te houden of ze inrijpoorten of straten afsluiten, maar wie is er nu de slimste?

Ze vergeten niet om aanwezige dakgoten en boomsoorten te controleren. Ze gaan, nu ja, wandelen, als automatisch in de schaduw. Werken in volle zon – ze zouden desnoods een skipak inclusief muts aantrekken, maar hierdoor behouden ze hun lichaamstemperatuur terwijl wij opwarmen.

Eten en drinken is heilig voor hen – dat krijgt domweg geen tijd om op te warmen.

Fauna en flora zijn zo onbekend voor ons, je hebt een leven lang nodig om alles te leren kennen. Planten groeien en bloeien in een ongekende snelheid en uitbundigheid. Zodanig dat een expat, wij Vlamingen en Nederlanders hebben immers groene vingers, zich nogal snel vergist van soort.

Sommige boomsoorten gaan op zeven, acht jaar wel dertig meter de lucht in. Groeien uit tot een mastodont die wortels ontwikkelt welke alles uit de grond werken, inclusief ons mooi en met moeite aangelegd wandelpad. Palmbomen, met heerlijke kokosvruchten, worden na verloop van tijd veel te hoog, je kan enkel nog kijken naar de vruchten maar ze niet meer zelfstandig oogsten.

Al dat groen lokt insecten, in ongekende aantallen en afmetingen. Mierenkolonies die onuitroeibaar zijn. Bijen en andere vliegbeesten ter grootte van een huismus. Padden en kikkers die een concert van Metallica makkelijk overstemmen. Diverse soorten hagedissen inclusief een bijtgrage tokkei die wij niet onderscheiden van een onschuldiger soort. Dodelijke duizendpoten, polsdik met een lengte van over de twintig centimeter. Schorpioenen, zwart als de nacht, van piepklein -die pijnlijke beten afleveren, tot exemplaren van tien centimeter groot en je kan ziekenhuiswaarts. En uiteraard, de slangen. Van het onschuldige boomslangetje tot de king-cobra en vyper. Die herkennen we nog wel, het zijn al die andere soorten die gevaar voor ons opleveren. Agressief of niet? Giftig of een wurgbeest?

Thai zitten daar niet mee. Van jongs af aan gewend. Alles wat zij aanplanten moet eetbaar zijn, dus krijgt geen plant of boom tijd om uit te groeien naar volwassen grootte. Insecten hebben ze weinig last van, de meesten eten ze domweg op, proteïnes weet-je-wel. Slangen zien Thai veel sneller dan wij farangs, wij trappen er bijna op alvorens ze op te merken, zij zien ze van op twintig meter zitten. Het gevangen exemplaar verorberen ze meestal, maar soms laten ze het serpent weer vrij, honderd meter verder in een bosje. Het waarom hebben wij het raden naar. En het waarom zo dicht bij vrijlaten is helemaal een mysterie : dat beest komt toch terug, zeker weten?

Het Thaise tijdsbesef krijgen we maar niet onder de knie. Eigenlijk kennen de Thai geen exact uur wat lastig is om afspraken te maken. En wij blijven er ons druk over maken. We zouden beter moeten weten. Over gans Thailand hangen nauwelijks publieke klokken of horloges. Het enige waar ze vroeger rekening mee hielden was de <toem> van de tempel, een monnik die op het uur een gong aansloeg. <Nung toem>, een 1 uur. <Soong toem>, 2 uur.

Nu, in moderne tijden, is er nog een overblijfsel van: nung toem is 19u, soong toem 20u, … etc. Maar de zestig minuten daartussen zijn enkel opvulling. Zelfs wanneer je afspraak komt opdagen om 5 voor 10 in plaats van om 9 uur denkt hij of zij nog steeds op tijd te zijn. Ondraaglijk voor een westerling.

Zowat het enige wat we wel kunnen waarderen en aanvaarden is het Thaise gevoel voor <sanoek>. Feestvierders eerste klas zijn het en dit sluit uitstekend aan bij ons luie leventje. Ons vochtpeil moeten we in balans houden nietwaar. Hier geen geroddel wanneer je eens 3 dagen achter elkaar biertjes drinkt, integendeel, dat wordt gewaardeerd.

Ook hun smaak past uitstekend bij die van ons. Thai lusten nu eenmaal het vet en kraakbeen aan een stuk vlees welke wij links laten liggen. Van de vis krijgen wij het smakelijke witvlees, zij eten alle organen inclusief de ogen, de resten van een door Thai verorberde vis zijn vergelijkbaar met een exemplaar waar een poes zich mee bezighield. Scampi’s waar eitjes aan hangen gaan hun richting, die zonder onze richting. Inlandse schotels – wij de minst pikante stukken, zij de chili’s. En de bierkeuze, of welke alcoholhoudende drank dan ook, het maakt hun niets uit, ze lusten alles.

Dus is er nog hoop. Ondanks de cultuurbarrière, het taalverschil, de onmogelijke Thaise logica.

We blijven hier nog wel een poosje, we zijn niet zwartgallig.

De Inquisiteur

– Herplaatst bericht –