De volksgezondheid in Thailand, een succesverhaal
Thailand heeft een lange en succesvolle geschiedenis achter de rug wat betreft de ontwikkeling van de volksgezondheid.
WHO, Wereldgezondheidsorganisatie, 2007
Er stierven zoveel kinderen destijds, en we wisten niet waarom.
Phasom Yunranatbongkot, al 30 jaar vrijwilliger
Deze vrijwilligers zijn de ruggengraat van één van de meest succesvolle openbare gezondheidssystemen ter wereld. Ze hebben bv mede gezorgd voor een forse daling van infectieziekten als HIV, malaria en dengue.
WHO, 2012
Gezondheidsvrijwilligers in de dorpen
Laat ik beginnen met iets te zeggen over de gezondheidsvrijwilligers in de dorpen, omdat zij misschien wel de belangrijkste bijdrage leverden aan de verbetering van de volksgezondheid, vooral op het platteland, en bovendien helaas niet zo bekend zijn.
In het Engels worden ze ‘Village Health Volunteers’ genoemd en in het Thais, met een afkorting, อสม, ‘oh sǒ mo’. Vijftig jaar geleden gesticht door dokter Amorn Nondasuta (nu 83 jaar oud) bedraagt hun aantal op dit moment 800.000, wel één per twintig huishoudens. Ze zijn in ieder dorp te vinden (helaas ben ik er niet achter kunnen komen of ze ook in de steden functioneren, misschien is er een lezer die dat weet of het kan navragen? Ik vermoed van niet).
Deze vrijwilligers hebben er voor gezorgd dat de basis gezondheidszorg eerlijker werd verdeeld. In een land waar machten rijkdom vanuit Bangkok uitstralen, is dit één van de weinige voorbeelden van een betrekkelijk zelfstandig op de gemeenschap gebaseerd en uit de gemeenschap voortgekomen effectief programma. De veelomvattende activiteiten van deze vrijwilligers laten duidelijk zien dat zeer velen zich wel degelijk bekommeren en zich inzetten voor het algemeen en collectief belang van Thailand.
Wat is volksgezondheid?
De volksgezondheid gaat over het voorkómen van ziekten, het verlengen van het leven en het bevorderen van de gezondheid door georganiseerde inspanningen van de gemeenschap. Belangrijk daarbij zijn preventie, leefstijl, sociale en fysieke omgeving en de gezondheidszorg.
Gezondheidszorg in engere zin (ziekenhuizen, dokters, operaties en pillen) is hierbij het minst belangrijke element. In de 19e eeuw ging de Nederlandse volksgezondheid met sprongen vooruit zonder de zegeningen van de moderne wetenschap maar wel door een betere preventie, een gezondere leefstijl, schoon drinkwater, betere sanitaire voorzieningen en met name toenemende kennis onder de bevolking. Dat zijn de steunpilaren voor een goede volksgezondheid.
Als je alle ziekenhuizen zou sluiten zou de algemene gezondheidstoestand van de bevolking er niet eens zo véél op achteruit gaan, zeg ik wel eens schertsenderwijs, maar er zit een kern van waarheid in.
De cijfertjes
Laten we enige droge cijfers noemen. De kindersterfte is de belangrijkste indicator van een goede volksgezondheid (alle cijfers UNICEF, 2011; in Thailand daalde die kindersterfte het snelst van 30 landen die ongeveer even hoog op de sociaal-economische ladder stonden).
Kindersterfte tot één jaar (per duizend levend geborenen), jaar en aantal
1990 29
2011 11
Kindersterfte tot vijf jaar (per duizend levend geboren kinderen)
1970 102
1990 35
2000 19
2011 12
Levensverwachting (bij geboorte)
1960 55
1970 60
1990 73
2011 74
Moederlijke sterfte in het kraambed (per 100.000 levendgeborenen)
1990 54
2008 48 (gemiddelde voor de regio: 240)
Enige andere cijfers
- 96 procent van de bevolking heeft goed drinkwater
- 96 procent beschikt over adequate sanitaire voorzieningen
- 99 procent van alle kinderen zijn gevaccineerd
- 81 procent van seksueel actieve vrouwen gebruikt anticonceptie
- 99 procent van alle vrouwen krijgt minstens éénmaal en 80 procent vier maal zwangerschapszorg
- 100 procent van alle vrouwen bevalt met deskundige hulp
- 1 procent van de kinderen is ernstig ondervoed, 7 procent is matig ondervoed
- 8 procent van de kinderen heeft matig tot ernstig overgewicht
- 47 procent gebruikt jodium bevattend zout
HIV/AIDS en toegang tot de gezondheidszorg
Laat ik er nog twee belangrijke zaken aan toevoegen. Thailand is een voorbeeld voor de wereld waar het de preventie, bestrijding en behandeling van HIV/Aids betreft. Toen ik 14 jaar geleden in Thailand kwam wonen, bezocht ik maandelijks wel een crematie voor een jong persoon, dat is nu gelukkig een zeldzaamheid geworden.
Condooms en hiv-remmers zijn gemakkelijk en goedkoop beschikbaar. Het tweede is dat vrijwel iedere inwoner van Thailand de laatste jaren redelijk gemakkelijk en goedkoop toegang heeft tot de gezondheidszorg, dat was dertig jaar geleden nog niet de helft van de bevolking. Vroeger vervielen veel gezinnen in bittere armoede door hoge medische uitgaven, die tijden zijn gelukkig definitief voorbij.
Enige andere oorzaken van dit succesverhaal
Thailand heeft dus in redelijk korte tijd een grote vooruitgang geboekt op het gebied van de volksgezondheid. Een vooruitziende blik, goede planning en organisatie, voorzieningen tot op het verste platteland en een indrukwekkend stelsel van vrijwilligers zijn daar medeverantwoordelijk voor.
De economische ontwikkeling van de afgelopen jaren is natuurlijk eveneens debet aan deze vooruitgang in de volksgezondheid. Belangrijk ook lijkt me de groei van het onderwijs. Tot 1976 ging 80 procent van alle kinderen naar school, maar het gemiddelde aantal jaren op school was slechts vier! Nu gaat bijna 100 procent van alle kinderen naar school en blijft daar gemiddeld 12 jaar (inclusief hoger onderwijs). Een belangrijk onderdeel van het schoolcurriculum is onderwijs in de meeste aspecten van gezondheid (Seksuele voorlichting blijft helaas achter, HIV/Aids wordt wel, en correct, behandeld).
Nog iets meer over de gezondheidsvrijwilligers
Deze organisatie, hierboven al even besproken, heeft een belangrijke bijdrage, misschien wel de belangrijkste, geleverd aan de verbetering van de volksgezondheid, vooral op het platteland. Iedere Thai kent ze en waardeert ze.
Ze krijgen een training van twee weken, vergaderen maandelijks, of vaker als dat nodig is, en hebben toegang tot de formele gezondheidszorg voor overleg en advies. Ze krijgen een maandelijkse onkostenvergoeding van 700 baht en hebben gratis toegang tot de gezondheidszorg. De vrijwilligers worden vaak gekozen om hun hart voor de publieke zaak, hun vriendelijkheid, hun wens behoeftigen te helpen, naast hun kennis van gezondheid en ziekte.
Hun taken zijn veelvuldig, ik noem de belangrijkste: preventie, het signaleren van problemen, overleg met de formele sector, voorlichting en het stimuleren van een gezonde levensstijl. Zo bezoeken ze oudere mensen, mensen met chronische aandoeningen als suikerziekte en HIV, zwangere vrouwen en vrouwen met pasgeboren kinderen.
Ze speelden ook een belangrijke rol bij de vogelgriep epidemie in 2007-8. Het feit dat vrijwilligers in vrijwel elk dorp sterfte onder pluimvee snel ontdekten en doorgaven, zorgde er voor dat Thailand het minst getroffen land was in Azië.
Hun rol in het verbeteren van de volksgezondheid in de afgelopen 50 jaar was onontbeerlijk en daar zijn de vrijwilligers ook terecht trots op. En Thailand mag evenzeer trots zijn op wat het in de afgelopen decennia heeft bereikt op het gebied van de volksgezondheid.
Bronnen:
Thomas Fuller, Volunteers Forge better Care in Thailand’s Villages, NYTimes, 26 september 2011
Arun Boonsang et all., New Primary Health Care in Thailand, 25 september 2013
Sara Kowitt et all., A Qualitivity Study on the activities of Health Volunteers in Thailand, Mahidol University, 25 september 2012
Komatra Chuensatiansup, MD, PhD, Health Volunteers in the Context of Changes, Ministry of Public Health, Thailand, 2009
Role of Village Health Volunteers in Avian Influenza Surveillance in Thailand, WHO, 2007, met uitgebreide taakomschrijving van deze vrijwilligers
http://www.unicef.org/infobycountry/Thailand_statistics.html
Over deze blogger
-
Geboren in 1944 in Delfzijl als zoon van een eenvoudige winkelier. Gestudeerd in Groningen en Curaçao. Drie jaar als arts gewerkt in Tanzania, daarna als huisarts in Vlaardingen. Een paar jaar vóór mijn pensioen getrouwd met een Thaise dame, we kregen een zoon die drie talen goed spreekt.
Bijna 20 jaar in Thailand gewoond, eerst in Chiang Kham (provincie Phayao) daarna in Chiang Mai waar ik graag allerhande Thai lastigviel met allerlei vragen. Volgde het Thaise buitenschoolse onderwijs waarna een diploma lagere school en drie jaar middelbare school. Deed veel vrijwilligerswerk. Geïnteresseerd in de Thaise taal, geschiedenis en cultuur. Woon nu alweer 5 jaar in Nederland samen met mijn zoon en vaak met zijn Thaise vriendin.
Lees hier de laatste artikelen
Geschiedenis19 december 2024Op zijn verjaardag in 1995 gaf koning Bhumibol aan dat alle mannen een gratis sterilisatie konden ondergaan
Geschiedenis14 december 2024Hoe een Nederlandse krant schreef over de studentenopstand van 14 oktober 1973
Geschiedenis12 december 2024Hoe schreef de Nederlandse pers in 1960 over de geschiedenis en de huidige situatie in Thailand
Cultuur17 november 2024Schemering op de waterweg
Beste Tino,
Ik moet eerlijk bekennen dat ik – wonende in Bangkok – niet zo’n kijk heb op het functioneren van vrijwilligers op het platteland in de preventieve gezondheidszorg. Een half uurtje googlen leverde echter de volgende data:
– tussen 2000 en 2011 is het aantal tiener-moeders met 43 % gestegen;
– het aantal HIV/Aids patienten neemt ook weer toe de laatste jaren;
– het aantal geesteszieke Thai neemt ook toe. Dr. Surawit schat dat 20% van de Thai (echt waar, 1 op de 5) mentale gezondheidsproblemen heeft (o.a. depressiviteit);
– er is een steeds maar groeiend alcohol- en drugsprobleem in dit land (ook bij expats!);
Een van de grootste voorvechters van de verbetering van de gezondheidszorg op het platteland, de heer Mechai Viraviadya (ook wel bekend onder de naam Mr. Condom) meent dat een van de redenen voor de NIET duurzame verbetering is dat men het kwaad niet bij de wortel uitroeit. En de wortel is de armoede. Een heel aardig interview met Kuhn Mechai over zijn ideeen is te vinden op content.healthaffairs.org/content/26/6/W670.full.
beste Hans.
IK heb het woord ‘ mental illness’ vertaald met geestesziek. Ik weet niet wat daar verkeerd aan is. Ik noem mijn bron en neem zaken niet voor waar aan want ik weet het zelf niet maar ga af op experts op dit gebied. Tino noemt preventie en leefstijl onderdelen van de volksgezondheid en hij heeft daar gelijk in. Daarnaast beweert hij dat de vrijwilligers zoveel aan verbetering van de volksgezondheid hebben bijgedragen. Ik plaats daar kanttekeningen bij als het gaat om een aantal niet onbelangrijke leefstijl-elementen. En ik ben het kuhn Mechai eens dat een duurzame volksgezondheid alleen bereikt kan worden als men de armoede eens echt gaat bestrijden, en niet alleen met een verhoging van het minimuloon tto 300 baht per dag terwijl hordes Thai in het informele circuit of voor zichzelf werken en helemaal geen betaalde baan hebben..
Het is verre van mij te beweren dat alles aangaande de volksgezondheid in Thailand perfect is. Thailand gaat inderdaad af of een ‘beschaafd’ ziektepatroon: meer kanker en hart-en vaatziekten. Dat doet niets af aan de enorme vorderingen van de afgelopen decennia.
Nog een cijfer over HIV/AIDS. In 1991 waren er 143.000 nieuwe gevallen, in 2011 waren dat er slechts 9.700 en deze dan nog vooral bij de drie risicogroepen, intraveneuze druggebruikers , prostituees en hun klanten, en mannen die sex hebben met mannen. Daarbuiten is de HIV-epidemie vrijwel uitgestorven. In 2012 kwam er een nieuw HIV-preventie programma dat loopt tot 2016, AIDS Zero genaamd, met hulp van UNAIDS en gelanceerd door generaal Yuttasak.
Kom aan …. van 143.000 naar 9.700 ….in 10 jaar tijd. Lijkt me erg onwaarschijnlijk. Beide cijfers zullen wel sterk afhankelijk zijn van de manier van tellen. En de manier van tellen zal wel afhankelijk zijn van wat men wil bereiken met de cijfers. Condom gebruik onder de Thai is nog steeds zeer minimaal. Ik ken 2 gevallen van Thai die gestorven zijn aan AIDS en beide zijn gewoon lekker thuis zonder medische verzorgen gestorven aan een long ontsteking. Die staan dus zeer waarschijnlijk niet geregistreerd in de AIDS statistieken.
In 20 jaar, beste Ivo. Deze cijfers komen uit diverse bronnen, WHO, UNAIDS en van de heer Mechai (MR.Condom). Nieuwe gevallen van HIV/AIDS: in 2007 14.000; 2010 11.000; 2012 9.000. Waarom is het ‘erg onwaarschijnlijk’? Er is heel veel onderzoek naar gedaan; deze cijfers, en zeker de trend (een vermindering van 90 procent in nieuwe gevallen in 20 jaar) klopt gewoon, daar hoef je niet aan te twijfelen. Natuurlijk is er sprake van een zekere onderrapportage, niemand weet hoeveel, in 1991 waarschijnlijk meer dan nu. Condoom gebruik onder jonge Thais is 45 procent, veel te weinig maar niet minimaal.