De sleutel van gezond oud worden en lang leven, ligt mogelijk verborgen in de Blauwe Zones. Blauwe zones zijn regio’s in de wereld waar mensen opmerkelijk langer en gezonder leven dan gemiddeld. Voorbeelden van deze gebieden zijn Okinawa (Japan), Sardinië (Italië), Nicoya (Costa Rica), Ikaria (Griekenland) en Loma Linda (VS).
Inwoners van deze gebieden delen gemeenschappelijke kenmerken, zoals een grotendeels plantaardig dieet, dagelijkse fysieke activiteit, sterke sociale banden en een duidelijk levensdoel. Deze gezonde leefstijlfactoren dragen bij aan hun hoge levensverwachting en lage prevalentie van chronische ziekten.
Genen spelen een rol bij hoe oud iemand kan worden, maar onderzoek toont aan dat leefstijl veel belangrijker is. Slechts 20-25% van de levensverwachting wordt bepaald door genetica, terwijl de overige 75-80% afhankelijk is van factoren zoals voeding, fysieke activiteit, sociale verbondenheid en stressmanagement. Bewoners van de blauwe zones laten zien dat een gezonde leefstijl het verschil kan maken voor een lang, gezond en gelukkig leven, ongeacht genetische aanleg. Leefstijlgewoonten kunnen dus meer invloed hebben op gezond ouder worden dan genen.
In de blauwe zones, waar mensen opmerkelijk gezond oud worden, is de combinatie van verschillende factoren de sleutel tot hun lange levensduur. Hieronder volgen gedetailleerde beschrijvingen van deze factoren:
Dagelijkse fysieke activiteit ingebed in het dagelijks leven
In plaats van gestructureerde trainingen of sportsessies, bewegen mensen in de blauwe zones op een natuurlijke manier gedurende hun dagelijkse routines. Ze lopen veel, werken in de tuin, verzorgen hun dieren en doen huishoudelijke taken zonder hulp van moderne technologieën. Dit zorgt ervoor dat ze gedurende de dag regelmatig matig intensief bewegen, wat een positief effect heeft op hun gezondheid. Lichamelijke inactiviteit is een van de grootste risicofactoren voor chronische ziekten, zoals hart- en vaatziekten, obesitas en diabetes. Uit diverse onderzoeken blijkt dat mensen die dagelijks minstens 30 minuten matig intensief bewegen hun risico op deze aandoeningen aanzienlijk verlagen. Bovendien toont een studie aan dat oudere volwassenen die gedurende 10 jaar minimaal 4 uur per dag bewegen, twee keer zoveel kans hebben om succesvol ouder te worden (zonder chronische aandoeningen) in vergelijking met mensen die minder dan 40 minuten per dag actief zijn.
Een grotendeels plantaardig en onbewerkt dieet
Het dieet van de bewoners van de blauwe zones is rijk aan plantaardige voedingsmiddelen zoals bonen, groenten, fruit, volle granen en noten. Hoewel vlees en vis soms worden geconsumeerd, nemen deze slechts een kleine rol in het dieet in. Een belangrijk kenmerk van hun voeding is dat het voornamelijk onbewerkt en lokaal geproduceerd is. Omdat ze veelal hun eigen voedsel verbouwen, vermijden ze chemische bestrijdingsmiddelen en conserveringsmiddelen die vaak in bewerkte voedingsmiddelen worden aangetroffen. Dit verlaagt het risico op chronische ziekten zoals kanker, hartaandoeningen en diabetes type 2.
Bovendien bevatten de voedingsmiddelen die ze consumeren een breed scala aan fytochemicaliën, stoffen die in planten voorkomen en een beschermende werking hebben tegen ziekten. Deze stoffen werken ontstekingsremmend en hebben antioxiderende eigenschappen, waardoor ze het verouderingsproces vertragen en het immuunsysteem versterken. De consumptie van ultrabewerkte voedingsmiddelen, die vaak veel suiker, zout en ongezonde vetten bevatten, is in de blauwe zones vrijwel afwezig. Hierdoor krijgen de bewoners niet alleen een gezonde dosis voedingsstoffen binnen, maar vermijden ze ook de schadelijke effecten van een typisch westers dieet.
Sterke sociale verbondenheid en gemeenschapszin
Sociale interactie speelt een grote rol in het leven van mensen in de blauwe zones. Familiebanden zijn hecht, en ouderen worden niet uitgesloten van het sociale leven, maar juist gerespecteerd en betrokken bij de gemeenschap. Dit gevoel van verbondenheid en wederzijdse steun biedt emotionele stabiliteit, vermindert stress en draagt bij aan een gevoel van geluk en zingeving. Ouderen blijven vaak actief binnen hun gezin en buurt, en hun ervaring en wijsheid worden gewaardeerd. Dit zorgt ervoor dat ze mentaal en fysiek actief blijven tot op hoge leeftijd.
Onderzoek toont aan dat het hebben van een sterk sociaal netwerk het risico op eenzaamheid vermindert, wat op zijn beurt de kans op mentale aandoeningen zoals depressie verlaagt en zelfs de kans op vroegtijdig overlijden vermindert. Mensen met goede sociale contacten hebben een lager risico op hart- en vaatziekten en leven over het algemeen langer. Dit geldt niet alleen voor gezinsbanden, maar ook voor vriendschappen en gemeenschapsnetwerken.
Effectief omgaan met stress en regelmatige rustmomenten
Een van de opvallende verschillen tussen mensen in blauwe zones en degenen in meer geïndustrialiseerde samenlevingen is de manier waarop ze omgaan met stress. Hoewel ze natuurlijk te maken hebben met de gebruikelijke uitdagingen van het leven, weten ze deze uitdagingen te beheersen door middel van dagelijkse rustmomenten en rituelen. Zo zijn middagdutjes (zoals de siësta in mediterrane gebieden) en momenten van reflectie of gebed gebruikelijk. Deze regelmatige rustmomenten helpen bij het verlagen van cortisolniveaus, het stresshormoon dat bij langdurige blootstelling schadelijk kan zijn voor het lichaam.
Het verminderen van chronische stress is essentieel voor het behoud van een goede gezondheid. Langdurige stress kan leiden tot allerlei gezondheidsproblemen, zoals hoge bloeddruk, hartaandoeningen, depressie en zelfs een verzwakt immuunsysteem. Door bewust rustmomenten in te bouwen en het leven minder hectisch te maken, zijn de bewoners van de blauwe zones in staat om hun stressniveau laag te houden en te genieten van een betere mentale en fysieke gezondheid.
Een sterk gevoel van zingeving en levensdoel
Een andere belangrijke factor die bijdraagt aan de lange levensduur van mensen in de blauwe zones is hun sterke gevoel van zingeving. In Okinawa wordt dit concept aangeduid als “ikigai”, wat “reden om te leven” betekent, en in Costa Rica noemen ze het “plan de vida”, ofwel “levensplan”. Deze bewoners hebben een diepgeworteld gevoel van doelgerichtheid dat hen motiveert en vervulling geeft, zelfs op hoge leeftijd. Dit kan variëren van het verzorgen van de kleinkinderen tot het werken in de tuin of het actief deelnemen aan de gemeenschap.
Studies hebben aangetoond dat een sterk gevoel van doelgerichtheid de levensverwachting verlengt. Mensen met een duidelijk doel in hun leven zijn vaak gelukkiger, minder gestrest en hebben een lager risico op het ontwikkelen van ziekten zoals depressie en zelfs dementie. Het hebben van een reden om elke dag op te staan, geeft energie en veerkracht, waardoor mensen in staat zijn om zowel fysiek als mentaal gezond te blijven, zelfs op zeer hoge leeftijd.
Matige alcoholconsumptie
In sommige blauwe zones, zoals Sardinië en Ikaria, wordt regelmatig alcohol geconsumeerd, maar dit gebeurt altijd met mate en meestal tijdens de maaltijd. Wijn, vooral rode wijn, bevat antioxidanten zoals resveratrol, die beschermende effecten kunnen hebben op het hart. Hoewel overmatig alcoholgebruik schadelijk is, kan het drinken van kleine hoeveelheden, zoals een glas wijn per dag, in sociale contexten bijdragen aan ontspanning en verbondenheid, wat de algehele gezondheid ten goede komt.
Religie en spiritualiteit
Veel bewoners van blauwe zones hebben een sterk geloof of spirituele overtuiging. Dit geeft hun leven niet alleen betekenis, maar biedt ook een bron van troost in moeilijke tijden. Religie en spiritualiteit zorgen voor een sterk gemeenschapsgevoel en geven mensen een houvast en een moreel kompas. Onderzoek toont aan dat mensen die religieus of spiritueel actief zijn, vaak gelukkiger zijn en een lager risico hebben op depressie. Dit komt deels door de sociale interacties die voortkomen uit religieuze betrokkenheid, maar ook door het gevoel van vrede en acceptatie dat gepaard gaat met een geloofssysteem.
Conclusie: De levensstijl als blauwdruk voor een lang leven
Mensen in de blauwe zones leven langer en gezonder door een unieke combinatie van natuurlijke beweging, plantaardig eten, sterke sociale banden, stressreductie, zingeving en in sommige gevallen matige alcoholconsumptie. Hun levensstijl is niet gericht op gezondheidsprogramma’s of diëten, maar op dagelijkse gewoonten die hen in staat stellen om op een eenvoudige en gebalanceerde manier te leven. Deze combinatie van factoren biedt een krachtige blauwdruk voor een gezond en lang leven, waarbij de nadruk ligt op preventie, verbondenheid en een natuurlijke levensstijl.
Bronnen:
- Buettner, D. The Blue Zones: Lessons for Living Longer from the People Who’ve Lived the Longest. National Geographic Books, 2010.
Een uitgebreide studie naar de levensstijl in blauwe zones. - Herskind, A.M. et al. The heritability of human longevity: a population-based study of 2872 Danish twin pairs born 1870-1900. Hum Genet, 1996.
Onderzoek naar de invloed van genen op levensduur. - Poulain, M., Pes, G.M. The Blue Zones: areas of exceptional longevity around the world. Vienna Yearbook of Population Research, 2013.
Een studie over de identificatie van blauwe zones. - Gopinath, B. et al. Physical Activity as a Determinant of Successful Aging over Ten Years. Sci Rep, 2018.
Een studie die de positieve effecten van dagelijkse beweging onderzoekt. - Wang, X. et al. Fruit and vegetable consumption and mortality from all causes, cardiovascular disease, and cancer: systematic review. BMJ, 2014.
Onderzoek naar de effecten van een plantaardig dieet op de gezondheid. - Moniuszko, S. Want to live to 100? Blue Zones expert shares longevity lessons in new Netflix series. CBS News, 2023.
Artikel over de nieuwste inzichten uit Dan Buettner’s onderzoek en documentaireserie over blauwe zones: Increase Lifespan
Over deze blogger
-
Bekend als Khun Peter (62), woont afwisselend in Apeldoorn en Pattaya. Al 14 jaar een relatie met Kanchana. Nog niet gepensioneerd, heb een eigen bedrijf, iets met verzekeringen. Gek op dieren, vooral honden en een liefhebber van goede muziek.
Genoeg hobby's, maar helaas weinig tijd: schrijven voor Thailandblog, fitness, gezondheid en voeding, schietsport, ouwehoeren met vrienden en nog wat eigenaardigheden.
Mijn motto:"Maak je niet te druk, dat doen anderen wel voor jou".
Lees hier de laatste artikelen
Gezondheid13 oktober 2024Hoe de geheimen van Blauwe Zones leiden tot een langer en gezonder leven
Van de redactie10 oktober 2024GEFELICITEERD: THAILANDBLOG IS VANDAAG JARIG EN 15 JAAR GEWORDEN!
Live muziek30 september 2024Klassiekers in Thailand: “Sultans of swing” van Dire Straits
Live muziek28 september 2024Klassiekers in Thailand: “Wind of Change” van de Scorpions
Moderator: zonder bronvermeldingen plaatsen wij dit niet.
Moderator: Nogmaals als je iets beweert op medisch of wetenschappelijk gebied moet je ook je bronnen vermelden, anders kan iedereen hier maar wat roepen.
De conclusie klinkt geweldig, ware het niet dat er erg weinig mensen zijn die dat ook maar voor de helft kunnen naleven.
Ook al zouden ze dat willen, de maatschappij waar wij in leven laat dat niet toe.
Heb zelf de mazzel gehad dat ik op mijn 54 gestopt ben met werken voor een werkgever.
Uiteraard ben ik niet stil gaan zitten in Thailand, maar het slijtageproces en voor vele stress gedeelte van werken voor een werkgever of als zelfstandige ben je kwijt.
Angst, hebzucht, en kuddegedrag zijn drie vaak onbewuste kenmerken van de mens die de boel een beetje zo niet veel in de soep laten lopen.
Het zijn 6 fantastische punten die opgenoemd worden in het onderwerp, maar in een maatschappij bijna niet na te komen.
Nog een linkje in het Nederlands van Hilary B in https://ap.lc/gmRnS
Het einde in, als maar ouder worden, begint tegen het plafond aan te tikken, mens zijnde.
Interessant. Hij lijkt me echter al stressig dit alles na te leven. Natuurlijk probeer ik zo gezond mogelijk te leven: weinig alcohol, minder suikers, veel bewegen (fietsen, fitnessen met mijn VR headset). Maar…sociale contacten beperk ik tot slechts weinig mensen. Ik word er tureluurs van als ik een hele avond met mensen heb zitten praten. Kan dan niet meer slapen.
Vroeger als steward leidde ik een leven waarbij ik heel veel klantencontact had en ook altijd met collega’s. Maar zelfs toen wilde ik onderweg vaak alleen zijn en mijn dingen doen.
Mijn vader is, ondanks roken en slecht eten net geen 91 geworden…. nou.. misschien moet mij dat ook lukken.
In ieder geval heb ik in Thailand nauwelijks stress. En leef met een lieve vrouw die goed voor me zorgt. Wat wil je meer?
Een aantal van de aspecten die een “blauwe zone” kenmerken zijn herkenbaar, terugdenkend aan mijn kinderjaren in de Gelderse Achterhoek van de jaren 50 van vorige eeuw. Lichamelijk werk ingebed in het dagelijks leven, weinig vleesconsumptie maar daarentegen veel groente en fruit van eigen land, grote sociale verbondenheid en gemeenschapszin, en de pastoor die zorgde voor religie, spiritualiteit en zingeving. Anno 2024 is er zo goed als weinig van terug te vinden. In 1900 telde Nederland ruim 5 miljoen inwoners. In 1950, het jaar waarin ik Nederland ging ontwaren, was dat aantal al verdubbeld. En 20 jaar later was het aantal inwoners al opgelopen tot 13 miljoen. En nu, een halve eeuw verder, zitten we op bijna 18 miljoen mensen, met een levensverwachting van 80 (M) en 83 (V). Dat is 10 jaar minder dan zij in een “blauwe zone”. Alleen kleine geografisch gesloten gemeenschappen blijken in staat te ontkomen aan overbevolking en moderniteiten. De eilanden Okinawa, Sardinië en Ikaria zijn er voorbeelden van.https://www.eoswetenschap.eu/gezondheid/het-verhaal-achter-blauwe-zones
Hoe is het met Thailand gesteld? Rob van Vlierden, Belg, schrijver van het boek: ‘Thailand, achter de glimlach’, (ISBN 9789464898729), klik op de wereld van morgen.be https://ap.lc/KBVpv , meent (citaat): “Bijna de helft van de werkende bevolking loopt risico op diabetes, hoge bloeddruk, hoge cholesterol, hart-, nier- of leveraandoeningen. Uit een nationaal onderzoek blijkt dat de gemiddelde Body Mass Index (BMI) voor mannen en vrouwen respectievelijk 24,2 en 25,2 bedraagt. Vanaf een BMI van 23 is er sprake van overgewicht. De oorzaken: frequent eten van fastfood, gesuikerde frisdranken, te weinig beweging en stress vanwege een hoge werkdruk (National News Bureau of Thailand, 5 mei 2023).
Alhoewel obesitas dus epidemische vormen aanneemt, zijn er anderzijds nog steeds veel Thai die niet genoeg middelen hebben voor voldoende voedsel. Volgens het rapport van de Global Hunger Index (GHI) in 2023 heeft Thailand een matig hongerniveau en staat het op de 53e plaats van 116 landen.” (einde citaat)
Er is nog een manier om oud te worden, namelijk door regelmatig enkele dagen niet te eten. Lees maar eens: https://www.nrc.nl/nieuws/2024/10/11/de-geneticus-die-gezond-103-wil-worden-a4868753
Ieder zijn hobby natuurlijk. Aan de andere kant zijn er ook nog hele volksstammen die pluk de dag in het vaandel hebben staan met het onvermijdelijke memento mori oftewel het moment van de dood in gedachte.
Kwaliteit boven kwantiteit dus.
Zelf moet ik er niet aan denken om als 95 jarige met dementie en een nieraandoening ergens in de middle of nowhere van Thailand te moeten zitten tussen volk wat ik dan zelf ook niet meer snap en Nederland is sowieso geen optie meer. Mocht het dan toch niet de dementie zijn dan zit ik ook weer niet te wachten op andere beperkingen die de leeftijd met zich meebrengt.
De tijd van komen was geen keuze en als het hart stopt met kloppen dan is het maar zo. Iedereen in de omgeving is oud en wijs genoeg om door te gaan en ik heb een leuke tijd gehad met de bekende hoogte- en dieptepunten die erbij horen dus met de zen zit het goed en dat zijn de extra jaartjes die een mens gegund wordt denk ik dan maar.
Het is vrij simpel, het gaat er natuurlijk niet om of je 100 jaar wordt, maar hoe je verouderd. Er zijn mensen van 75 jaar die niet meer zelfstandig uit een stoel kunnen komen. Er zijn ook mensen van 75 die de Vierdaagse lopen. Tot welke categorie wil jij behoren?
Precies. Daarom vind ik het ook leuk om met mijn twee fiets buddies onderweg te zijn. Beide al de 75 gepasseerd. Ik ben nog het jonge kereltje van amper 67…. Maar ik hoop over tien jaar ook nog fit genoeg te zijn….
Zo simpel is het niet in de praktijk beste Peter[red]
In de praktijk dringt dit vaak pas door als men de vijftig gaat passeren, gezond oud worden.
Meestal hebben bij veel mensen dan zich al leeftijd beperkende zaken een plekje in je lichaam verworven wat niet meer weg te krijgen is.
Kan werk gerelateerd zijn, maar ook privé volgens het schema seks, drugs en rock en roll.
Ook de gezondheidsfreaks kunnen er best wel aan geloven vijf keer in de week naar de sportschool met wat hulp van achter de bar voor de spiertjes heeft zo ook zijn invloed.
Het is allemaal een kwestie van de juiste dosering, maar de waan van de dag staat op het podium met dit soort zaken, gezond zijn en sportief, plus inkomsten, dus het gaat wel eens collectief fout.
Natuurlijk willen de meeste mensen zevenentachtig en een half jaar oud worden of meer, gezond en wel, maar het zit wel eens tegen door domme fouten of bewuste fouten die geen correctie accepteren.
Dat is ook bij mij aan de hand.
Twee versleten knietjes van vanwege sport en werk en geen 60, nieren op kritisch niveau, en dementie op de loer en long gevoelige ziektes.
Ik kan vrede hebben met wat ik gehad heb en dat erg leuk met een omgekeerd leven ook mogelijk is. Veel werken en reizen als jongere, beetje bijdehand zijn met belasting mogelijkheden en als oudere jongere andere aan het werk zetten.
Het kostte lichamelijk wat maar beter dan wachten, wachten en wachten tot je pensioen zodat je zeg maar ook niet meer de Tiger (cave) Temple in Krabi kan belopen.
Om wonenend in Bangkok en motor rijdend door de stad te gaan is met de luchtvervuiling ook en de risico’s ook een ding.
Als je daar allemaal moet over gaan nadenken is ook geen leven.
De tijd van komen en gaan mag je willen rekken maar het gaat toch gebeuren. En rekken is niet voor een ieder weggelegd. Ik zie in mijn moobaan iedere dag oudjes in een stoel rond gereden worden en daarna in de schaduw gezet…..ze waren zo gezond bezig.