Rauwe vis in Isan verhoogt kans op leverkanker
Wat de Isan ook voor mooie vergezichten en indrukwekkende monumenten mag hebben, er loert een gruwelijk gevaar: leverkanker! Van oudsher is de bevolking daar gewend (en verslaafd) aan het eten van rauwe zoetwatervis in de Koy Pla, de salade van vis. En dat is de boosdoener.
We kunnen ons terecht zorgen maken over de frequente en uitbundige aanwezigheid van landbouwgif in Thaise groenten en het voeren van antibiotica aan kippen, vissen en garnalen, in de Isan loert nóg een gevaar: leverkanker, een snel verlopende en dodelijke aandoening.
We onderscheiden twee soorten leverkanker, hepatocellular carcinoom (HCC) en cholangio carcinoom. HCC begint in de levercellen en is de meest algemeen voorkomende vorm van leverkanker, met uitzondering van de Isan….Daar krijgen mensen vaak de andere vorm, in de zogeheten galgangen. Op deze plaatsen verzamelen zich parasieten, aanwezig in rauwe of niet doorgekookte zoetwatervis. Mede verantwoordelijk voor het ontstaan zijn nitrosamines, die voorkomen in middelen om de houdbaarheid van voedsel te vergroten.
In het noordoosten van Thailand lopen 6 miljoen mensen rond die met de opisthorchiasis-parasiet zijn besmet. Terwijl in het Westen slechts één op de 100.000 mensen lijdt aan kanker van de galgangen, zijn dat er in de Isan maar liefst 80 per 100.000 inwoners.
In Thailand staat leverkanker op de zevende plaats als doodsoorzaak, met twee sterfgevallen per uur. Jaarlijks komen er 23.000 nieuwe gevallen bij, waarvan 87 in een gevorderd stadium. Overigens speelt ook het ruime alcoholgebruik bij leverkanker een belangrijke rol, maar dan vooral bij HCC, de andere vorm zónder parasieten.
Enkele instellingen op het gebied van gezondheid proberen nu de bewustwording van de bevolking in de Isan te vergroten door voorlichting te geven op crèches en op lagere scholen. Oudere mensen zijn niet meer van hun (ongezonde) leefstijl af te brengen, maar de hoop bestaat dat kinderen eerder geneigd zijn om de waarschuwingen op te volgen.
U bent gewaarschuwd. Naast landbouwgif op uw groenten en fruit, moet u naast antibiotica in kip of garnalen ook oppassen voor parasieten in uw zoetwatervis.
Bron: Bangkok Post
Over deze blogger
- Bijna 20 jaar geleden verhuisde journalist Hans Bos naar Bangkok. Vrijwel vanaf het begin was hij betrokken bij de geboorte van Thailandblog. Als journalist werkte hij voor Limburgse dagbladen en voor de reis vakbladen van wat ooit Elsevier heette. Hans (76) woont sinds 14 jaar in Hua Hin, met vrouw Raysiya en dochter Lizzy. Hij was circa negen jaar secretaris en vicevoorzitter van de Nederlandse vereniging in Hua Hin en Cha am.
Lees hier de laatste artikelen
Agenda17 december 2024Agenda: Back to the Future weer op toernee in Thailand
Bezienswaardigheden17 november 2024De hoogste/grootste Naga van Thailand
Bezienswaardigheden3 november 2024Tham Phu Wa, een grottempel om te watertanden
Belasting Thailand22 oktober 2024Belastingverdrag niet meer haalbaar op 1 januari 2025, zegt Buitenlandse Zaken in Den Haag
Klopt Hans,
Pla som,pla chom,Koy pla en niet te vergeten Muh Nem,(varkensworstjes)worden rauw gegeten.Mijn zwager Thai,hield van rauw Esaan food en is er op 33 jarige leeftijd aan gestorven:Maleng Thab=leverkander.
Een van de zeer gerespecteerde princessen,Prof.Dr.juist in deze wetenschap waarschuwt er voor Leverkanker van rauwe vis..
Maar probeer het ze maar aan het verstand te brengen.Ik zie dat in Holland ze luisteren niet en eten rauw.Inderdaad levensgevaarlijk.
Helaas zal jouw waarschuwing niet aankomen.
Toch hoop ik dat je artikel ergens toe bijdraagt.
En tot alle Esaan mensen:Erwordt niets overdreven helaas is dit artikel de bittere waarheid.
Naast Koi-Pla zou ook Pla raa (“tast like Heaven but smells like Hell”) ook een rol kunnen spelen, fermenteren doodt de parasiet pas na 6 maanden.
De parasiet komt trouwens ook in de noordelijke provincies voor: daar is 19 % van de bevolking besmet tegen 15 % in Isaan. Verontreiniging van het oppervlaktewater door faecalien is de belangrijkste oorzaak. Vroeger (nu nog?) zag je in Isaan toiletten gebouwd boven en lozend in een visvijver!
Je krijgt er pas galgangkanker van als je vaak, hevig en over langere tijd (20-40 jaar)bent blootgesteld aan herhaalde besmetting., Tussen de 1 en
5 % van de besmette personen krijgt die vorm van kanker, die door de late ontdekking, bijna altijd dodelijk is.
Dat betekent voor de expat, die slechts een beperkt aantal jaren (10-20) in de betreffende gebieden woont en zich niet te buiten gaat aan het eten van rauwe vis, wel besmet kan zijn met de parasiet maar hoogstwaarschijnlijk nooit galgangkanker zal ontwikkelen.
Een eenvoudige bloedtest (anti-lichamen) kan laten zien of en in welke mate je besmet bent.
Conclusie: een expat hoeft zich hierover geen zorgen te maken.
Met de laatste conclusie zou ik voorzichtig zijn. Het zijn niet alleen (oudere) expats die in de Isan eten, maar ook (jongere) toeristen. Bovendien: beter voorkomen dan genezen.
Ik blijf bij mijn conclusie. Ook een jonge toerist die eenmalig of zelfs een aantal malen wat parasieten mee naar huis neemt krijgt hoogstwaarschijnlijk deze kanker niet. Het is de herhaalde infectie over vele jaren(of liever gezegd de afweerreactie van het lichaam daarop) die de kanker veroorzaakt. Vergelijk het maar met alle andere omgevingsfactoren die kanker veroorzaken: het gaat altijd om hoeveel, hoevaak en hoelang. 100 % uitsluiten kun je niets, als je echt alle risico’s, hoe klein ook, in het leven wilt vermijden, dan heb je geen leven meer. Autorijden is veel gevaarlijker. Ik blijf af en toe rauwe vis eten, niet te aak.
Gewoon geen rauw vlees of vis eten. Maar wat die antibiotica en overige preventieve medicijnen betreft betreft, neem maar eens een stukje vlees hier in Nederland en laat dat maar een testen!!
Dus dan mag het in Thailand ook?
Ja dat klopt het vlees zit vol met anti-biotica, dit zal wellicht in de toekomst ook een heeel’groot medisch probleem worden, Veel bacterieenstammen zijn al resident tegen gangbare anti-biotica en dat word steeds erger. Gisteren nog op nieuws dat in India mensen al niet meer geholpen kunnen worden tegen tbc.
Maar hoe zit het dan met rauwe inktvis, want die vind ik ook wel lekker..
Naast Koi Pla zit die parasiet ook in Pla Ra (“tasts like heaven, smells like Hell”.
In Isaan is ruim 15 % besmet maar in de noordelijke provincies is zelfs 19 % van de mensen besmet! De vissen krijgen de parasiet vooral in door faecalieen verontrenigd water via een slak. Hebben ze in Isaan nog steeds die plees die boven de visvijvers staan in daarin lozen?
1 tot 5 procent van de mensen met die besmetting krijgt uiteindelijk galgangkanker, die bijna altijd dodelijk is omdat het zo laat wordt ontdekt.
De kanker treedt pas op na heel veel jaren ( 30-50) heftige en vaak voorkomende perioden van besmetting. Als je hoogstens een twintig jaar in besmette gebieden woont (Isaan en het Noorden) en je niet te buiten gaat aan rauwe vis kun je besmet zijn met de parasiet maar de kans dat je er galgangkanker van krijgt is uitermate klein. Een eenvoudige bloedtest laat zien of je besmet bent en hoe erg. De eetgewoonten van de oudere Isaan zul je niet meer veranderen, maar op de scholen wordt veel voorlichting gegeven.
Conclusie:de expat hoeft zich geen zorgen te maken, ook al eet hij af en toe wat rauwe vis.
Tino doet ons geloven dat het allemaal wel meevalt.Zelf ben ik geen kankerspecialist maar weet wel dat mijn zwager(bijna 33 geworden)hieraan gestorven is na bloedonderzoek gebleken.
Een internationaal gerespecteerde Thaise mevrouw die twee titels voor haar naam heeft staan waarschuwt hiervoor.
Dus Esaan food met rauwe ingredienten van afblijven.
Hier geldt zeker wat Hans zegt:Voorkomen is beter dan genezen.
Vier Thaise minister-presidenten geleden hadden wij hier minister-president Samak. Tot nog toe is hij nog steeds mijn meest favoriete minister-president. Altijd lachen met die man. Helaas was hij ook een liefhebber van rauwe vis en bijna elke zondag toonde hij op TV hoe hij deze rauwe vis verslont. Ook hij is getorven aan leverkanker. Maar zeker is dat hij een groot promoter was om rauwe vis te eten.