Schaal- en schelpdieren; goed voor je weet wel

Een ei hoort erbij was jarenlang de slogan voor de promotie van het eieren verbruik en als jonge jongens maakten we ons zelf destijds wijs dat eieren maar wat goed waren voor je weet wel. Eerlijk gezegd heb ik het nimmer zo ervaren maar er moet een kern van waarheid inzitten.

Een paardenfokker vertelde mij ooit dat hij zijn dekhengsten regelmatig eipoeder voerde. Dus ….

Schaaldieren

Ook omtrent schaaldieren doet een dergelijk verhaal de ronde en omdat die in Thailand op vele menukaarten voorkomen gaan we trachten er iets meer over aan de weet te komen. Laten we maar eens beginnen met de oester. Toegegeven; je bent er verzot op of je walgt ervan maar dat staat even niet ter discussie. Er bestaan heel wat soorten die in grote lijnen te onderscheiden zijn in twee hoofdgroepen; de platte en de diepe oester.

Onze bekende Zeeuwse oester valt onder de platte soort. Oesters worden naar gewicht in zes groepen ingedeeld variërend in gewicht van 5 tot 0 waarbij de klasse 5 de kleinste exemplaren zijn met een gewicht tussen 30 en 45 gram en de nul met een gewicht van meer dan 150 gram de grootste.

De Zeeuwse versus de Thaise

De Zeeuwse oester is meer zilt van smaak dan haar Thaise soortgenoot, de hoi nang rom sod. Eigenlijk ook niet te verwonderen want het zeewater in de Lage Landen is zouter dan dat van Thailand. De Zeeuwse oester slurp je eventueel met een beetje citroensap uit de schaal naar binnen.

In Thailand wordt de oester meestal gepresenteerd met een dressing bestaande uit ondermeer een groen vers kruid, geroosterde ui en een soort mengelmoesje van pepers. Vergeef me de omschrijving omdat ik de genoemde ingrediënten niet bij naam ken. Het blijft een persoonlijke smaak maar voor mij kan de Thaise oester qua smaak niet wedijveren met haar Zeeuwse familielid.

We gaan eens verder kijken naar de voedingsbestanddelen van de oester die behalve 6 gram eiwitten per 100 gram oestervlees (daar heb je weer het ei) ook gezegend is met de vitaminen B12, B3 en D. Verder bevat een gemiddeld exemplaar ruim 10 milligram zink, dat het immuunsysteem en het geheugen ondersteunt en een heilzame werking heeft op botten en haargroei. Concluderend: oesters bevatten een vracht aan eiwitten, dus zou er toch een kern van waarheid inzitten voor je weet wel?

Kleine soorten

Ook kleine schaaldieren zoals ‘fried clams with chili paste’ oftewel de hoi lai pad prik pow, ‘soft boiled cockles’ –hoi kroeng louk- en de ‘water snail’ -gang khoa hoi khum- tref je vaak op de menukaart aan. En niet te vergeten die kleine oestertjes die in een aantal versies, zelfs verwerkt tot omelet, ter tafel komen.

En dan de doodgewone mossel die in Thailand vooral in de grotere soort wordt gepresenteerd. Weliswaar in kleine porties en niet op de wijze zoals wij Belgen en Nederlanders dat meestal gewend zijn. Gelukkig maar, want daarvoor verblijven we immers in een heel ander land met andere gebruiken en gerechten. Wat te denken van garnalen die je in een aantal bekende Thaise gerechten kunt aantreffen of de grotere ‘schaaldiermonsters’ als king prawns, krab en kreeft. Weliswaar niet de goedkoopste onder de schaaldieren maar niet te versmaden. Ook de fameuze verrukkelijk smakende Sint-Jacobsschelpen -scallops- tref je meestal wel aan. Thailand biedt een hele ruime keuze in heel wat overheerlijke schaal- en schelpdieren.

Gezondheid

Schaal- en schelpdieren zijn rijk aan vitaminen en mineralen zoals selenium, koper, jodium, ijzer, zink en magnesium en bevatten een hoge waarde Omega-3 vetzuren, veel eiwitten en weinig vet.

Voor sommigen onder ons is het toch oppassen geblazen. Als je gevoelig bent voor jicht kunnen de eiwitten die zo rijk vertegenwoordigd zijn de aanmaak van urinezuur versterken en daarmee samenhangend de kans op een jichtaanval verhogen.

Libido

Met name omtrent oesters en ook omtrent de overige schaaldieren hangt een mysterieus sfeertje betreffende de invloed op het verhogen van het libido.

De Italiaanse vrouwenverleider Casanova zou dagelijks een 50-tal oesters hebben genuttigd. In hoeverre het allemaal op waarheid berust blijft een open vraag. Toch hebben schaaldieren, als we de geleerden moeten geloven, invloed op de aanmaak van sperma en toename van het testosterongehalte bij zowel bij mannen als vrouwen. Hierdoor komt dopamine vrij, een hormoon dat het libido versterkt.

In hoeverre de geleerden gelijk hebben kan ieder voor zich proefondervindelijk vaststellen. Wat de uitkomst ook moge zijn voor menigeen blijven de opgesomde zeevruchten een traktatie.

In Thailand kun je er ruimschoots van genieten met of zonder van je weet wel.