Nam phrik (Thaise pittige chilisaus)
nam phrik kapi
Nam phrik (น้ำพริก) is een soort pittige chilisaus of pasta die typisch is voor de Thaise keuken en enigszins vergelijkbaar met de Indonesische en Maleisische sambals. De gebruikelijke ingrediënten voor nam phrik zijn verse of droge pepers, knoflook, sjalotten, limoensap en vaak vis- of garnalenpasta. De ingrediënten worden gestampt en gemengd met behulp van een vijzel en stamper er wordt zout of vissaus naar smaak toegevoegd. Elke regio heeft zijn eigen speciale versie.
De woorden “nam phrik” wordt door Thai gebruikt om veel sauzen en pasta’s te beschrijven die chilipepers bevatten, de meer waterige versies worden meestal nam chim genoemd. Sommige nam phrik worden geserveerd als dip met groenten zoals komkommers, kool en bonen. Een van die sauzen is nam phrik num, van gestampte verse groene pepers, sjalotten, knoflook en korianderblaadjes.
De zoete geroosterde chilipasta genaamd nam phrik phao wordt vaak gebruikt als ingrediënt in tom yam of bij het bakken van vlees of zeevruchten, en het is ook populair als een pittige “jam” op brood, of geserveerd als een dip met kroepoek. De droge nam phrik kung, gemaakt met gestampte gedroogde garnalen (kung haeng), wordt vaak gewoon gegeten met rijst en een paar plakjes komkommer.
De geschiedenis van nam phrik
De eerste westerling die melding maakte van nam phrik was Simon de la Loubère, een Franse ambassadeur aan het hof van het koninkrijk Ayutthaya. In 1687-88 merkte hij op dat er een ‘mosterdachtige saus’ bestond met bedorven rivierkreeftjes (gefermenteerde vis), die de Siamezen ‘kapi’ noemden. Koning Chulalongkorn verklaarde tijdens zijn rondreis in 1907 door Europa herhaaldelijk dat hij, naast khai chiao (omelet), nam phrik het meest miste.
Chilipepers
Het belangrijkste ingrediënt nam phrik zijn Chilipepers. Spaanse of rode peper is een verzamelnaam van de bekende chilipepers. Deze peper is afkomstig van planten van het geslacht Capsicum uit de nachtschadefamilie (Solanaceae) en komen oorspronkelijk uit Midden-Amerika. Ze werden waarschijnlijk in de 16e eeuw geïntroduceerd in Azië en Thailand door Portugese afgezanten en handelaars in wat bekend staat als de Colombiaanse beurs. Voordat chilipepers bekend werden in de Thaise keuken, gebruikte men zwarte peper en Sichuan-peper gebruikt om de gewenste ‘pittigheid’ te bereiken.
nam phrik ong
Soorten nam phrik
De verschillende soorten nam phrik, zijn afhankelijk van de ingrediënten, de bereiding en de regio. Sommige bevatten tamarinde, groene mango, laos, citroengras en/of paddenstoelen. Andere soorten nam phrik kunnen worden gezoet met suiker. Een Thais kookboek uit 1974 bevat meer dan 100 verschillende recepten. Wij noemen er een paar:
- Nam phrik kapi (น้ำพริก กะปิ is een van de meest voorkomende soorten en is typerend voor centraal Thailand. Het bevat gefermenteerde garnalenpasta, limoen, pepers en vaak erwten-aubergine. Het wordt vaak gegeten met onder andere gebakken pla thu en groenten.
- Nam phrik kha (น้ำพริก ข่า) wordt gemaakt met geroosterde pepers, knoflook, laos en zout. Deze Noord-Thaise specialiteit wordt vaak geserveerd als dip bij gestoomde champignons.
- Nam phrik kung siap (น้ำพริก กุ้ง เสียบ) is een Zuid-Thaise specialiteit die populair is in de provincies Phuket en Krabi. Het is gemaakt van knapperige gerookte gedroogde garnalen (kung siap), sjalotten, knoflook, chili, garnalenpasta en op smaak gebracht met limoensap, palmsuiker en vissaus.
- Nam phrik narok (น้ำพริก นรก) vertaalt zich letterlijk naar “chilipasta uit de hel”. Het is gemaakt met gedroogde pepers, garnalenpasta, meerval, sjalotjes, knoflook, vissaus en suiker.
- Nam phrik num (น้ำพริก หนุ่ม), een dikke noordelijke specialiteit op basis van geroosterde groene pepers, ui en knoflook en wordt meestal gegeten samen met groenten, varkensvlees en kleefrijst.
- Nam phrik phao (น้ำพริกเผา) wordt gezoet met suiker en bevat naast andere ingrediënten, geroosterde pepers en tamarinde. Het is populair als broodbeleg of toast. Het kan ook als ingrediënt worden gebruikt, bijvoorbeeld in tom yum of in de Thaise salade met inktvis genaamd phla pla mue.
Nam Phrik Pra Ching Chang
Over deze blogger
-
Bekend als Khun Peter (62), woont afwisselend in Apeldoorn en Pattaya. Al 14 jaar een relatie met Kanchana. Nog niet gepensioneerd, heb een eigen bedrijf, iets met verzekeringen. Gek op dieren, vooral honden en muziek.
Genoeg hobby's, maar helaas weinig tijd: schrijven voor Thailandblog, fitness, gezondheid en voeding, schietsport, ouwehoeren met vrienden en nog wat eigenaardigheden.
Lees hier de laatste artikelen
Gezondheid21 januari 2025AI brengt doorbraak in behandeling van slangenbeten
Eten en drinken21 januari 2025Kaeng som of Gaeng som (zure en pittige viscurry soep)
Bezienswaardigheden21 januari 2025Een must voor kunstliefhebbers: Museum of Contemporary Art in Bangkok
Agenda19 januari 2025Agenda: Vier het Chinees Nieuwjaar 2025 in Thailand
Mijn favoriet is Nam Phrik Ong. Met tomaten en gehakt varkensvlees.
Hoe heet dan het hetgeen je standaard bij je rijst of nasi geserveerd krijgt wat alleen uit gesneden pepers en sap/vocht bestaat? Mij werd altijd voorgehouden dat dit Nam Phrik is….
….ik vraag ook altijd naar Nam Phrik en krijg dan idd hetzelfde zoals jij beschrijft.
Prik nam plaa. Vissaus met pepers
Sonny, dat is mijn favoriet!
Phrik nam plaa (plaa =vissaus,)
Vissaus, knoflook (stukjes,), verse chili ringetjes, klein gesneden ui (kleine chinese) en schijfje limoen in stukjes. Staat altijd in klein potje op tafel. Ook hier zijn veel variatied in. Dit maakt een Thaise vriend altijd voor mij. Oud recept van Ko Samui.
Hoi Ria, jij noemt nu weer een aantal ingrediënten op (ui, limoen, knoflook) die juist niet in hetgeen ik bedoel zitten. Gewoon alleen gesneden peper (incl. zaadjes) en dat in sap/vocht n idd bij ene eetgelegenheid staat er standaard een pot op tafel, maar bij de andere (vooral kleinere of op strand) krijg je het in een (heel) klein schoteltje/schaaltje erbij.
Wat u beschrijft is zeg maar de dagelijkse prik nam plaa die bij iedere maaltijd aanwezig is. Zonder prik nam plaa is de rijst niet compleet. Er zijn echter variaties op de simpele soort hete vissaus.