To Wai or not to Wai?
In Nederland geven we elkaar een hand. In Thailand niet. Hier begroet men elkaar met een ‘wai’. Je vouwt je handen tegen elkaar als in een gebed, ter hoogte (vingertoppen) van je kin. Er zit echter veel meer achter…
“All pigs are created equal, but some are more equal than others.” Aldus George Orwell in Animal Farm. Mogelijk, en zeker in Thailand. Iedereen heeft een andere sociale status. Zelfs een een-eïege tweeling is niet gelijk: er is een oudste broer of zus en een jongste broer of zus. Al is het verschil in geboorte vijf minuten, de oudste is ‘phi sau’ (oudste broer/zus) de tweede is ‘nong sau’ (jongste broer/zus).
Okay, maar wat heeft dat met begroeten te maken? In Thailand, alles. In het westen maakt het weinig uit wie z’n hand het eerst uitsteekt voor een begroeting. In Thailand begroet de sociaal lagere altijd de sociaal hogere. Hij of zij maakt een respectvollere wai door de vingertoppen hoger te houden en mogelijk het hoofd iets dieper te neigen. De sociaal hogere beantwoord die ‘wai’, en doet dat net iets minder.
Monnikken wai-en niet. Soms knikken ze. Voor de rest wait iedereen iedereen, afhankelijk van hun sociaal relatieve status. Een leraar wordt altijd ge-wai-t door zijn leerlingen, maar wai-t zelf naar de rector, of een hoge regerings ambtenaar. Kinderen wai-en hun ouders enzovoorts.
In een supermarkt of in een restaurant krijgt u meestal een respectvolle wai bij het afrekenen. In dat geval wai-t u niet terug! Geef een vriendelijk knikje of glimlach. Dat is meer dan voldoende.
U merkt het zelf niet, maar als u een wai terug doet, is dat ongeveer hetzelfde als u ‘Bedankt voor bezoek aan AH’ beantwoord met een diepe buiging maakt voor de cassiere en zegt ‘nee, nee, nee, het was buitengewoon vriendelijk van u om mijn boodschappen bij u te mogen doen’.
Bron: Nederlandse Vereniging Thailand
Over deze blogger
-
Bekend als Khun Peter (62), woont afwisselend in Apeldoorn en Pattaya. Al 14 jaar een relatie met Kanchana. Nog niet gepensioneerd, heb een eigen bedrijf, iets met verzekeringen. Gek op dieren, vooral honden en muziek.
Genoeg hobby's, maar helaas weinig tijd: schrijven voor Thailandblog, fitness, gezondheid en voeding, schietsport, ouwehoeren met vrienden en nog wat eigenaardigheden.
Lees hier de laatste artikelen
Thailand algemeen19 november 2024Minister van Volksgezondheid kondigt maatregelen aan tegen alcoholgebruik tijdens Nieuwjaar 2025
Thailand algemeen19 november 2024Goudkoorts: stijgende baht-prijzen trekken investeerders aan
Thailand met kinderen19 november 2024Bangkok tip: SEA LIFE Bangkok Ocean World (video)
Bezienswaardigheden19 november 2024Siriraj Medical Museum in Bangkok (video)
Z.M. de Koning wordt wel degelijk geacht bij officiele gelegenheden een monnik een wai te doen toekomen. In de Thais hierarchie staat een monnik, als vertegenwoordiger van de Boeddha, boven de Koning. De monnik wait natuurlijk niet terug.
Ver-wai-de toestanden ?
Mijn leidraad is ” zou ik in Nederland (het initiatief nemen om een) hand te geven” ? Dat en natuurlijk beseffen dat er in Thailand diverse posities zijn die hoger of lager zijn dan jou op basis van leeftijd, beroep/rang etc. Als je uit eten gaat geef je het personeel geen hand, die wai je dus niet, een auto verkoper geeft jou een hand in Nederland dus die hoef je ook niet te waien enzovoort. Een glimlach en/of knikje uit beleefdheid volstaat dan. De executie zal zelfs dan als buitenstaander niet altijd perfect zijn (zo moet je iemand van een veel hogere status waien door je handen hoger te houden en ietsjes verder te buigen dan iemand die ietsjes hoger op de ranglijst staat), maar grofweg lukt het dan wel aardig om jezelf niet voor schut te zetten. Door je goede wil en intenties te tonen zul je niemand voor het hoofd stoten.
Waien, tsja soms zie ik buitenlanders die de hele dag lopen waien, tegen de postbode tegen gewoon mensen op straat enz enz. Maar als je echt goed oplet waait de thai helemaal niet zo vaak, ik wai vrijwel nooit als eerste, als mijn bejaarde thaise buren wel eens waien, wai ik natuurlijk terug, maar daar blijft het meestal bij.
Zou het vanuit het cultureel perspectief niet respectvoller zijn voor je bejaarde buren te waien ipv zij voor jou? (Of ben je ‘bejaarder’ dan je buren?) In een dergelijk geval is de leeftijd toch de graadmeter heb ik begrepen?
Beste Mieke,
Je hoeft niet voor jan en allemand te waien, en niet wat betreft ons gebruik naar oudere mensen.
Het geven van een hand is toch echt niet het zelfde als een wai.
Het heeft meer waarde als je echt wat meer respect hebt voor wat hogere mensen, niet ouder.
Als ik wat eten haal bij een winkel ga ik toch ook geen wai geven(simpel).
Een simpel knikje of een leuk oog contact zegt alles, of deze man/vrouw nu 16 of 80 is.
Met vriendelijke groet,
Erwin
Beste Erwin,
Ik ben al jaren geleden gestopt met waaien.
Als Farang knipoog je gewoon.
Johan
Het lijkt mij ook een bijzonder hygienische voordeel. behoef je tenminste niet iemand de hand te drukken die, zonder ze te wassen, van het toilet komt.
Of hoestend en proestend in z’n rechterhand jouw al zijn bacterie stammen aansmeert.
Misschien wat vies verhaal maar kijk maar eens rond..
Frank F
Wanneer ik in een situatie kom om iemand te waien, en ik heb mijn handen vol, kan het zijn dat ik dat ook doe. Mijn wai terug naar mensen die naar mij waien is meestal kort en laag.
In de winkel doe ik het nooit en te nimmer. Ook niet bij kinderen. Oudere mensen wel weer.
Trouwens hierover werd pas geleden ook in Thaivisa geschreven (het engelstalige blog over Thailand en best ook een goede blog). Ik vond een antwoord leuk: moet ik terugwaien als men naar mij wait: wai not was het antwoord. Leuk die woordspeling.
Zo gemakkelijk is het, er zit wel degelijk verschil in een wai, vooral de leeftijd vereist wat voor een wai je moet maken.
Kijk op deze link, https://youtu.be/SRtsCuVqxtQ het begint op ongeveer 1 minuut.
gr Cor
Je kunt ook een wai geven, niet als begroeting, maar als uiting van dankbaarheid. Als iemand, die ik anders nooit met een wai zou begroeten, in een winkel of elders mij goed heeft geholpen geef ik een wai met khopkhoen khrap.
De grootste gotspe is het maken van een wai t.o.v. een barmeid. Een Thai die een farang dat ziet doen zal gesterkt worden in zijn overtuiging dat farangs GEK zijn
Toch, ook al is het uit onwetendheid en ‘not done’, er spreekt iets uit van respect voor de bargirl. Mag ook wel lijkt me zo. Als mens zijn we gelijkwaardig, althans, we horen het te zijn.
Bert de Kort,
ook een barmeid is een mens en zoals er Thaise mafkezen en idioten zijn ,zo kun je die ook onderverdelen in de farrang categorie.
Het is niet belangrijk wat een ander denkt van wat jij of ik doe. Het waarom is belangrijker volgens mij.
ik zie farangs te pas en te onpas een wai maken zoals b.v. tegen kinderen en veel jongere mensen. Ze denken dat ze dan heel beleefd zijn, maar het tegendeel is waar. Veel farangs moeten nog maar eens goed leren wanneer ze wel en niet een wai moeten maken.
In de toeristische gebieden is het personeel vaak al ‘ernstig’ verwesterd.
Als ik mij bijvoorbeeld meld bij mijn vaste hotel, dan komen de medewerkers al met uitgestoken hand op mij aflopen. Sommige zijn zo enthousiast dat ze elke keer als ze de deur open houden een hand uitsteken. Dat werd me op een gegeven moment een beetje te gortig, maar als eerste waien naar het personeel was geen optie natuurlijk. Dat heb ik opgelost door op een meter of 10 afstand, voordat een hand werd uitgestoken, kort te salueren. Ze snapten het meteen en salueren sindsdien allemaal vrolijk terug, of als eerste.
Waien doe ik zelden, eigenlijk alleen als ik mij bijzonder vereerd voel. Bijvoorbeeld wanneer in een bar waar een verjaardagsfeestje wordt gevierd, en waar tachtig man zitten, ik toch een stukje van de belangrijkste (ook daar zit een hiërarchie in) verjaardagstaart krijg aangeboden door de jarige.
.
In dit verband kan ik het niet laten om een linkje achter te laten naar een filmpje op Youtube uit 1919(!) over het afleggen van een bezoek in de hogere Siamese kringen in die tijd.
De bedienden èn de gasten kruipen letterlijk over de grond om er maar voor te zorgen dat hun hoofd niet hoger komt dan dat van de (zittende) gastvrouwe. De hoogte van de wai is dan kennelijk van ondergeschikt belang, want die wordt, min of meer noodzakelijkerwijs, op de grond gemaakt.
Zó zie je het – behoudens bij ceremoniële bijeenkomsten waar de Koning aanwezig is – gelukkig toch niet veel meer.
Het filmpje duurt bijna tien minuten, het kruipen valt vanaf 02:30 te aanschouwen.
.
https://youtu.be/J5dQdujL59Q
Ik was zeker 25 jaar geleden in het Diamond Cliff Resort op Phuket,een der beste hotels van Patong, en daar kroop in het restaurant het personeel nog haast op de zelfde manier als in het filmpje. Zelfs bij het bestellen van een koffie,bleef de bediening eerst op afstand van de gast staan,om in de knieën te gaan, en schoof zich dan op een heup,richting tafelje van de gast,wat mij uiterst pijnlijk was,omdat mij tot op dat moment deze cultuur nog vreemd was. Toen ik 10jaar geleden met een vriend opnieuw dit restaurant bezocht,omdat ik deze ervaring met hem wilde delen,was het reeds afgeschaft,en aangepast aan de moderne tijd. Wat je overal in Thailand nog wel ziet,en wat nog steeds bij de goede omgangsvorm hoort, is het feit dat mensen bij het passeren zich automatisch bukken,en hiermee een bepaald respect aangeven. Bij een ceremonie waarbij de Koning betrokken is,hoort het nog steeds tot de goede omgangsvorm zich op de bodem te bewegen,en een Wai te geven die boven het hoofd aangezet wordt, alleen voor Bhoedda is deze nog hoger.
Helaas heeft Dick gelijk. De Thais hebben nu eenmaal dit gebruik. En vinden het heel vreemd en nemen je absoluut niet serieus. Als je daar vanaf wijkt. Je hebt 5 verschillende niveaus van wais. Maar je hebt farangs die een kind of huishoud hulp de hoogste wai geven. Geloof me je zet je zelf ongelovelijk voor schut op deze mannier. En ze zullen denken hij moet wel erg laag zijn om zo maar mij te waien. Dat is nu eenmaal zo in hun cultuur. Ik zelf steek altijd gewoon mijn arm op om een buurman of vrouw te groeten en de meeste vinden dat best.
Beste redactie,
Er zit een grote fout in het verhaal.
‘er is een oudste broer of zus en een jongste broer of zus. Al is het verschil in geboorte vijf minuten, de oudste is ‘phi sau’ (oudste broer/zus) de tweede is ‘nong sau’ (jongste broer/zus)’.
moet zijn> phi-nong chaay/sau ( broer/zus )
Groet Joy
พี่น้อง phîe-nóng betekent al broers én zusters (wat in het Engels ook bestaat: siblings). Pas als je een broer of zuster wilt onderscheiden, komt de aanvulling van chaaj of săaw !
พี่น้อง phîe-nóng betekent al broers én zusters (wat in het Engels ook bestaat: siblings). Pas als je een broer of zuster wilt onderscheiden, komt de aanvulling van chaaj of săaw !
Na vijf jaar in Thailand heb ik mijn manier van waien niet veel veranderd… ten eerste ben ik buitenlander en dan is het voor een Thai ook begrijpelijk dat ik niet altijd weet wanneer ik moet waien. Ten tweede word ik ook een dagje ouder, dus hoef ik ook niet bij iedereen te waien. Ik knik dan en dat wordt ook geaccepteerd.
Wat ik echt opmerkelijk vind, is wanneer mensen winkel of restaurant personeel bewaien…. dan weet ik meteen dat ze op vakantie zijn. Ze hebben gehoord of gezien dat men wait, maar weten nog niet naar wie. Het zegt al iets over die personen.
Maar vaak weet ik het ook niet…. mijn lieve vrouw zegt me wel of ik het goed deed of niet, dus leren kan ik toch nog…
Het ligt wat moeilijker. Ik wai de kassière niet bij de gewone boodschap maar bijvoorbeeld wel als ze speciaal iets voor me zijn wezen opzoeken. Of op het eind van een verblijf van wat langere tijd om de schoonmaakster te bedanken voor haar goede zorg. En dan zal ik het vast soms fout doen, ach zolang ik maar niet om de 10 meter iedeen wai of juist nimmer wai dan kom ik er wel mee weg.
Mag ik dit misschien nog toevoegen bij he Wai.
Als tachtigjarige, heeft men mij verteld dat ik niet hoef terug te Wai naar dames, dit zou ongeluk brengen.
Heeft daar nog iemand ervaring mee ?
Met vriendelijke groeten,
Pierre Van Mensel
Klein vervolg van mijn bovenstaande reactie, Toen twee jaar geleden wereldwijd een pandemie uitbrak, werd nog eens extra duidelijk dat een Wai veel beter is als ons handjes geven.
Opeens begonnen we het kusjes geven te laten,en allerhande alternatieven voor onze handendruk te zoeken,die eigenlijk net zo belachelijk als echt functioneel leken.
Sommigen begonnen zich met de vuisten tegen elkaar stoten,terwijl weer anderen hoewel ons ook geleert werd dat we ook moesten niezen in de binnenkant van de elleboog, uitgerekend met het tegen elkaar stoten van deze ellebogen begonnen te begroeten.
Wederom zag je ook af en toe dat anderen het deden met het tegen elkaar stoten van hun teenspitzen,alsof het allemaal nog niet belachelijk genoeg was.
Waarom niet gewoon met zijn allen een Wai geven in plaats van deze rare verbuigingen die eigenlijk nergens op leken?
Eigenlijk brengen bovenstaande bespiegelingen van al de falang weinig zoden aan de dijk tot een beter begrip.
Men vergelijkt onze westerse manier van begroeten met de Thaise.
Daarbij merk ik pure oosterse exotische gezichtspunten op, zoals de westerling dat wil zien. Oriëntalisme zou Tino Kuis dat noemen.
De redactie merkte het wel duidelijk op. Je kunt onze westerse manier van begroeten met een hand geven niet gelijkstellen aan de Thaise wai. Bij hen is het een aangeven van een sociale status, meer specifiek de persoon die om een of andere manier lager staat (inzake leeftijd, geld, status, studies… enz), zal de wai moeten maken. Het is dus niet echt begroeten! Het is ook een negatieve benadering.
Als je zoals wij een hand geven (dwz iemand aanraken), benader je die persoon op pure basis van gelijkheid en gelijkschakeling. Wij, westerlingen die onze absolute monarchen naar het schavot brachten en de gelijkheid van de individuen en de gelijkschakeling van de klassen via de proletarische revolutie uitriepen, begrijpen onmogelijk waarom Thai soms over de grond kruipen of zich heel klein maken bij een begroeting. Wij vinden dat vernederend.
Wij vrije, onafhankelijke gelijke democratische westerlingen tonen elkaar met een hand dat wij niet onderdoen voor de ander.
Wel hebben wij ook gradaties in het handje schudden om de ander te tonen in welke relatie we staan, dat is dan op de positieve manier begroeten…
We geven een stugge hand als we geen vriendje zijn, we schudden kort of lager, of heel lang, we grijpen met onze twee handen de hand van de ander, we voegen er een omhelzing aan toe, kort of langer, gemeend of niet, en ja, als oude sovjetratten elkaar tegenkomen kan er wel heel lange intieme omhelzing plaatsvinden.
Samengevat: wij, westerlingen, gaan er dus van uit dat wij elkaars gelijken zijn… maar we tonen in ons handje schudden wel hoe koud of hoe warm onze relatie is, dus een emotionele gradatie.
En ja, een hand weigeren is echt onbeschoft. Hoe los je dat op? Neem aan een hééééééél lange tafel plaats, dan kom je er niet aan toe, zoals Poetin toont.
Het was om de corona, hoorde ik. Nee, het was een stugge afwijzing van gelijkheid tov de gesprekspartner.
Ik zelf zou stellen dat de Thaise aanpak veel meer op hiërarchie leunt en de Nederlandse/westerse een stuk minder maar niet 100%. Er zijn boeken en cursussen vol die iemand proberen de fijne kneepjes te leren hoe elkaar te benaderen en groeten in zakelijke of persoonlijke relaties. Dit met de bedoeling dat je een positieve indruk achterlaat op je (zaken)relatie, je jouw positie duidelijk maakt en niet als een vaatdoek wordt gezien.
Ik ben geen fan van een volks of zaken cultuur uit een boekje te leren vol grove stereotype schetsen, misschien handig voor wie erg onzeker is en liefst een handleiding ziet als een hou vast ipv zelf te ondervinden en uit te vinden. Negeren we de wijsheid uit boeken en cursussen, dan nog zou ik stellen dat iemand, een simpele loonslaaf, die een treffen heeft met het staatshoofd, premier, directeur etc zich toch anders gedraagt dan wanneer twee mensen die min of meer gelijk zijn in functie, sociale klasse etc elkaar treffen. Ja, ook in Nederland. In Thailand is dat uiterwaard in veel grote mate aanwezig en uit men dit inclusief de manier van groeten en respect tonen op andere wijze.
Citaat:
‘ Wij, westerlingen die onze absolute monarchen naar het schavot brachten en de gelijkheid van de individuen en de gelijkschakeling van de klassen via de proletarische revolutie uitriepen, begrijpen onmogelijk waarom Thai soms over de grond kruipen of zich heel klein maken bij een begroeting. Wij vinden dat vernederend.’
Wij en zij. Ik verzeker je dat de meeste Thais dat buigen en kruipen ook vernederend vinden en het willen veranderen. Ik begrijp heel goed waarom Thais toch nog kruipen en er ook van af willen.
Inderdaad is er toch best nog hiërarchie in Nederland en een streven naar meer gelijkheid in Thailand. Zo verschillend zijn we dus niet. Maar het schijnt leuker te zijn altijd weer het ‘anders-zijn’ te benadrukken.
Na 30 jaar wonen en reizen in Thailand en buurlanden en na het lezen van allerlei boeken en sites heb ik me dit aangeleerd:
1. Ik wai nooit als eerste tenzij ik een monnik aanspreek. Mensen van hogere stand zal ik wel nooit ontmoeten…
2. Ik wai geen kinderen
3. Geen mensen in de horeca en winkelpersoneel want dat zijn kinderen
4. Geen mensen met beroepen die laag in aanzien staan; straatvegers, rioolpoetsers en verkeerspolitie (tenzij die laatste niet over geld begint…)
5. Ruim een gifslang uit mijn tuin op en je krijgt de diepste wai ooit (en 200 baht…)
6. Ik ben in de 70 en niemand verwacht een wai van mij. Een lachje is net zo leuk.
7. Etiquette verschilt per land en zelfs per regio.
8. In plaats van een onduidelijke wai is een glimlach veel beter. En een paar woordjes in hun taal spreken wordt ook op prijs gesteld.
Precies. Wel of geen wai is niet zo heel erg belangrijk maar toon wel je belangstelling en je sympathie. Een glimlach en een knikje zegt al zoveel.
‘Je moet niet zo zeuren, pap!’ zei mijn zoon vaak, ik weet eigenlijk niet waarom…en dan gaf ik hem een sarcastische wai. Een dankbare wai is eveneens goed.