McDang: Thais koken met vorstelijke allure

McDang (Foto: Wikipedia)

Af en toe schrijf ik op deze blog over literatuur en Thailand. Vandaag sta ik graag even stil bij… kookboeken. Voor sommigen helemaal geen literatuur maar sowieso een niet te negeren genre want zij vormen een belangrijke, nog steeds groeiende niche op de boekenmarkt.

Televisiekoks… Je bent ofwel een fan of je haat hen… Ik ben oud genoeg om nog herinneringen te bewaren aan de allereerste Vlaamse TV-kok, de eloquente John Bultinck, zowaar een bekende advocaat in het echte leven. Deze door gastronomie gepassioneerde Bourgondiër presenteerde van 1968 tot 1973 het programma Kijk & Kook op de toenmalige BRT, waarbij hij steevast een strikje droeg. In het programma nodigde hij telkens een bekende gast uit voor wie hij een copieuze maaltijd bereidde en met wie hij tegelijkertijd een gesprek voerde over de dingen des levens. Bultinck bracht met ‘100 Culinaire Uitstapjes’ ook een boek uit, waarin je naast de obligate recepten ook bijhorende verhaaltjes kon vinden. Hij zette hiermee een trend van schrijvende TV-koks in beweging waarvan we het einde nog lang niet hebben gezien. Van Piet Huysentruyt over Sandra Bekkari tot Jeroen Meeus, allemaal pikken ze wel een graantje mee van de kookhype en hun kookboeken vertegenwoordigen zoals ik al eerder schreef, vandaag de dag een flink segment van de boekenmarkt.

De TV-koks zijn inmiddels al enkele decennia een internationaal fenomeen en ook het aan infotainment verslingerde Thailand is niet aan deze rage ontsnapt. Denken we maar aan populaire kookshows als Iron Chef en Top Chef of kooksterren als Chef Gigg en Chef Jet Tila of de razend populaire vlogs van de eigenzinnige Amerikaanse culinaire recensent Mark Wiens.

Een van de peetvaders van het genre in Thailand is de populaire TV-kok en kookboekenauteur McDang, het alias van Mom Luang Sirichalerm Svasti. Hij werd op 16 juli 1953 in Bangkok geboren in wat men in vaktermen pleegt te omschrijven als ‘een familie van goeden huize’. Zijn overgrootvader was prins Svasti Sobhana (1865-1935), een zoon van koning Mongkut en zijn groottante was koningin Rambai Barni (1904-1984), de echtgenote van koning Prajadhipok oftewel Rama VII. Hij volgde, zoals wel meer jongens uit zijn sociale klasse, lager en secundair onderwijs in Engeland. In zijn geval op in het elitaire Cheltenham College in Gloucestershire, een van de duurste public schools van het land.

Nadien belandde hij met het oog op een carrière in de diplomatie in de Verenigde Staten waar hij studeerde aan de al even gerenommeerde School of Foreign Service, die verbonden is aan Georgetown University in Washington, D.C. Een onderwijsinstelling waar onder meer Bill Clinton en Madeleine Albright hem waren voorgegaan en waar hij onder meer de banken deelde met de latere Poolse president Aleksander Kwasniewski. McDang zou echter nooit diplomaat worden. Hij zag Julia Child die met haar kookprogramma Mastering the Art of French Cooking televisiekijkend Amerika kennis liet maken met de Franse keuken en was meteen verkocht. McDang verruilde de diplomatenkoffer voor een koksmuts ging koken als hulpkok in het Back Porch Café in Delaware -waarvan hij later eigenaar werd – en behaalde een masterdiploma als chef-kok aan het Culinary Institute of America, een privéschool voor koks.

Gewapend met dit diploma kon hij aan de slag als sous-chef aan de slag in het Reach Hotel in het mondaine Key West, Florida. Het begin van een geslaagde culinaire carrière. Hij trad daarmee in de voetsporen van zijn vader Mom Rajawongse Thanadsri Svasti (1927-2019) Hij groeide op in het Sa Pathum-paleis met de broers Ananda Mahidol en Bhumibol Adulyadej, die beiden koning zouden worden. Ook hij was voorbestemd voor een carrière in de openbare dienst maar koos uiteindelijk voor de muziek, televisie en het koken. Hij werd in zijn studententijd de lead-singer in de populaire Suntaraporn Band waarmee hij meer dan 200 songs opnam. Na de oorlog werkte hij een tijdje in Londen voor de Thaise uitzendingen van BBC-radio voor hij in Thailand een van de eerste TV-producers en presentatoren werd. Thanadsri Svasti’s grote liefde was de kookkunst. Hij schreef meer dan een kwart eeuw met grote kennis van zaken culinaire recensies in zijn column ’Shell Chuan Chim’ in ‘The Siam Rath Weekly Review’, een door Shell gesponsorde en door de Michelingids geïnspireerde restaurantgids die een enorme invloed heeft uitgeoefend op de ontwikkeling van de Thaise horeca-sector. Het was dan ook niet verwonderlijk dat twee zijn zonen, McDang en diens halfbroer Mom Luang Parson, later ook voor de gastronomie kozen.

McDang keerde in 1993 terug naar Thailand en begon er niet alleen te koken maar in navolging van zijn vader ook te schrijven en te presenteren. Hij beschouwt zich naar eigen zeggen nog steeds als een diplomaat. Alleen is zijn missie vandaag niet politiek maar culinair. Hij beschouwt Thais voedsel als de meest geweldige uitvinding van de Thaise natie en wil de rest van de wereld hiervan overtuigen. Sinds 1998 publiceerde hij niet minder dan acht kookboeken en verzorgt hij de gastronomische rubriek ‘McDang Guide’ in de krant Daily News. Zijn TV-shows als McDang’s Kitchen Weekly (ITV) , de McDang Show (Channel 9)  en McDang Travel Log (PPTV Channel) behoren tot de top van de meest bekeken Thaise kookprogramma’s. Dit glansrijke succes is zelfs intussen in het buitenland opgevallen en naast een docentschap – als enige Thai – aan het gezaghebbende Cordon Bleu College of Culinary Arts leverde dit hem gastoptredens op bij onder meer Jeff Corwin, Donna Perkins, Anthony Bourdain en Gordon Ramsay en maakt hij programma’s voor onder meer de Nieuw-Zeelandse televisie en het UK Travel Channel.