‘Een stille strijd voor vrijheid in de straten van Bangkok’
De schemering viel over Bangkok en drukte zich als een warme, zware deken op de stad. Fon voelde het gewicht van de avond om haar heen alsof de lucht zelf dikker werd. Ze slenterde niet zoals de meeste studenten rond deze tijd deden; nee, ze liep haastig, vastberaden, haar rug recht en haar passen doelgericht. Ze was zich bewust van elke blik, elke voorbijganger die misschien iets te veel aandacht aan haar besteedde. Iets in haar zei dat deze avond anders zou zijn dan alle andere. Ze wist het met een zekerheid die in haar maag prikte als een hete naald.
Haar ouders hadden haar gewaarschuwd. Ze hadden haar de afgelopen maanden steeds vaker gevraagd om “niet op te vallen” en “de regels te respecteren.” Haar vader had zelfs dreigend gezegd dat ze de politie tegen zich in het harnas kon jagen als ze haar woorden niet zorgvuldig koos. Maar haar vaders woorden maakten haar alleen maar opstandiger. Hoe kon ze zwijgen, een toekomst verloochenen die haar recht was, puur omdat ze toevallig jong en idealistisch was? Haar land leek vast te zitten in een eeuwige lus van angst en conformisme. Dit was niet het Thailand dat ze voor zich zag in haar dromen.
Fon had op een geheime chatgroep gehoord dat er die avond een bijeenkomst zou zijn ergens verborgen tussen de gebouwen van de universiteit. Niet groot, niet openbaar, maar dat was juist de bedoeling. Ze wilde niet alleen het systeem begrijpen, ze wilde het veranderen en die verandering begon vanavond. De slogans die ze in gedachten had, woorden die ze met haar vriendinnen had besproken, teksten die ze stilletjes in haar notitieboekje had gekrabbeld, zouden vanavond niet slechts woorden blijven.
Toen ze aankwam bij de afgesproken plek, een verlaten hoek achter de bibliotheek, was de spanning bijna tastbaar. Een kleine groep medestudenten had zich verzameld, schichtig om zich heen kijkend. De stilte hing als een geladen stroom in de lucht; zelfs een zachte fluistering voelde riskant. De gezichten waren gespannen, een mengeling van opwinding en angst. Fon herkende sommigen van de colleges, anderen slechts van gezicht, maar het gevoel van verbondenheid was sterker dan ze ooit had gevoeld. Zij waren de generatie die niet langer zou zwijgen.
Haar handen voelden klam terwijl ze haar eigen bord omhoog hield. De woorden die erop geschreven stonden, “Vrijheid en democratie voor Thailand”, leken haast te gloeien in het schijnsel van de straatlantaarns. De letters waren onregelmatig, haastig geschreven, maar de boodschap was duidelijk. Het was geen onschuldig verzoek meer; het was een uitdaging. Een directe aanval op het systeem dat hen hun hele leven had geleerd stil te blijven, niet te veel vragen te stellen.
Plotseling klonk er een geruchtmakende sirene in de verte, een schril geluid dat door merg en been sneed. De sfeer veranderde direct; angst sidderde door de menigte. Studenten keken elkaar aan, hun ogen groot en schichtig. Sommigen draaiden zich om, op het punt te vluchten, maar Fon bleef staan, haar blik vastberaden op de nacht gericht. Dit was de prijs van vrijheid, dacht ze. Dit was de grens die ze moesten oversteken. Ze was zich ervan bewust dat de consequenties zich als een donkere schaduw achter haar opstapelden, maar haar voeten verroerden zich niet. De woede die haar maandenlang had voortgedreven, smeulde diep in haar borst, brandend met een intensiteit die alle angst verdrong.
Haar hand begon licht te trillen, maar Fon balde haar vuist, dwong zichzelf stil te staan. “Ze komen eraan”, fluisterde een jongen naast haar, een jongeman met een smal gezicht en wijd open ogen. Zijn stem trilde, maar Fon zag iets in zijn blik wat ook in de hare weerkaatste: een vastberadenheid die sterker was dan de vrees die hen tot nu toe in bedwang had gehouden.
De sirenes kwamen dichter bij, blauwe en rode lichten flikkerden als een naderende storm aan de rand van hun gezichtsveld. Fon haalde diep adem en liet haar ogen over de gezichten van haar medestudenten gaan. Het waren mensen zoals zij, mensen die zich het zwijgen hadden laten opleggen, die al hun hele leven verteld was dat ze zich moesten conformeren. Maar zij stonden hier ondanks alles. Ze waren niet gekomen om zich te verbergen; ze waren gekomen om een toekomst te claimen, hoe ongrijpbaar die ook leek.
Fon tilde haar bord nog iets hoger, haar blik strak gericht op de aanstormende lichten en voelde de kracht van haar eigen stem, zwak maar stevig, langzaam aanzwellen in haar keel. Haar handen stopten met trillen. De sirenes waren nu vlak bij, het geluid oorverdovend, maar Fon voelde geen enkele spijt. Voor het eerst in haar leven stond ze rechtop, volledig, in de volle betekenis van wat het inhield om vrij te zijn, een vrijheid die geen enkel systeem haar zou afnemen.
Over deze blogger
-
Mijn leeftijd valt officieel onder de categorie ‘bejaard’. Ik woon al 28 jaar in Thailand – probeer dat maar eens na te doen. Nederland was ooit het paradijs, maar het raakte in verval. Dus ging ik op zoek naar een nieuw paradijs en vond Siam. Of was het andersom en vond Siam mij? Hoe dan ook, we waren elkaar goed gezind.
De ICT zorgde voor een regelmatig inkomen, iets wat jullie ‘werk’ noemen, maar voor mij was het vooral een tijdverdrijf. Schrijven, dat is de echte hobby. Voor Thailandblog pak ik die oude liefde weer op, want na 15 jaar zwoegen verdienen jullie wel wat leesvoer.
Ik begon op Phuket, verhuisde naar Ubon Ratchathani, en na een tussenstop in Pattaya woon ik nu ergens in het noorden, midden in de natuur. Rust roest niet, zeg ik altijd, en dat blijkt te kloppen. Hier, omgeven door het groen, lijkt de tijd stil te staan, maar dat doet het leven gelukkig niet.
Eten, vooral veel – dat is mijn passie. En wat maakt een avond compleet? Een goed glas whisky en een sigaar. Dan heb je het wel zo’n beetje, vind ik. Proost!
Foto’s, daar doe ik niet aan. Ik sta er altijd lelijk op, terwijl ik toch weet dat Brad Pitt erbij verbleekt. Het zal wel aan de fotograaf liggen, denk ik dan maar.
Lees hier de laatste artikelen
- Cultuur13 november 2024‘Mijn liefde voor een Thaise vrouw is geen vlucht maar een keuze’
- Cultuur12 november 2024‘Een stille strijd voor vrijheid in de straten van Bangkok’
- Cultuur11 november 2024‘De onmogelijke redding van een vrouw die niet gered wil worden’
- Cultuur10 november 2024‘De magie van Loy Krathong, een ritueel van licht en herinnering’
Vrijheid van mening is voor mij de drijfveer om te leven. ik hoop dat men dit gaat beseffen en wil toepassen.
Wat mooi geschreven en wat een waarheid is dit, ik zie dit bij mijn Thaise nichtjes en niet bij mijn neefje die blijft luisteren naar zijn vader die ook zo’n sukkel is die altijd maar in de rij liep. Als ik dan het andere verhaal van Thailand vertelde schudde hij zijn hoofd eb[n zei dat ik dat niet te luid moest vertellen, de nichtjes luisterden maar hebben toch de moed niet om door te zetten in het protest wat in hun hoofd zit. Ja dat is Thailand, opziten en bibberen zoals mijn moeder vroeger tegen ons zei.
Een vlot geschreven verhaal, dat moeten we benadrukken.
Maar ja, alles heeft zijn context en zijn perspectieven, zeker in historische afwegingen. Ouwe taaie oubollige koek.
Iedereen (zelfs geschiedschrijvers) blijkt telkens weer de historie naar zijn hand te zetten.
Ik ontken niet dat er jaren geleden tragische feiten gebeurd zijn.
Maar ik denk niet dat je in de laatste twintig jaar nog vijf studenten bij elkaar geschraapt krijgt van de zovele universiteiten om te protesteren tegen een iel begrip als ‘vrijheid’.
*
Soms snap ik dingen niet.
Een land voorstellen als vrijheidsbeperkend en onderdrukkend en het tegelijk een gevonden paradijs vinden. Euhhh? Wie of wat moet ik geloven? Voor de falang een paradijs (mogelijk ook een zonrijk paradijs, een goedkoop paradijs, een belastingsparadijs, een zondig paradijs, een goedkopeseksparadijs), maar de inwoners leven er onderdrukt…. Nou moe!
Ik denk dat de Thai je bij de keel grijpen als je dat luidkeels op de hoek van de straat durft te verkondigen.
*
De realiteit is dat de Thai niet militair maar financieel onderdrukt worden, met hun 330 baht/maand en het moeilijk hebben om rond te komen. Het zijn niet de generaals die hun volk knechten maar de multinationals en het neoliberalisme die de Thai arm houden zodat de lonen laag kunnen blijven en veel winst voor de bazen oplevert.
Nee, de generaals moeten telkens tussenkomen om de rode en de gele hemden en daarbij de blauwe hemden in hun machtsmisbruik en miljoenenfraudes aan de kaak te stellen. Laatstgenoemden gebruiken de Thaise staat als melkkoe. En de Thaise miljardairs hun gang laten gaan is voor het westen democratie. In het westen noemt men de generaals militaire dictatuur. Het zij zo. Het zorgt voor balans. Het zorgt voor stabiliteit onder de bevolking.
*
Wen eraan en leg je utopische fantasieën eindelijk terzijde: slechts 8,4 % van de wereldbevolking leeft in een (goede) democratie. Vooral te situeren in West-Europa, met gratis gezondheidszorg, vrij onderwijs, stempelgeld en gratis sociaal werk. Die 8,4% staat al jaren te propageren dat de hele wereld als zij moeten doen. Hoe kortzichtig kun je zijn, rijke verwende West-Europeaan? Democratie kost handenvol geld. China lacht ons vierkant uit met onze begrotingtekorten.
*
Kijk in eigen boezem! In Nederland komen heden duizenden jongeren op straat die de regering van vrijheidsberoving beschuldigen. Met een politiekorps dat ongenadig toeslaat. Met gevaar voor eigen leven, zoals het meisje in het verhaal, protesteren ze tegen de beknellende wetten die hun visie, idealen en wensen aan banden leggen. Gekortwiekt door de westerse democratische gelijkheid. Nederland dringt zijn wetten en voorschriften aan andersdenkenden op. Voor de Nederlandse overheid ben je een rebel, voor je lotgenoten een vrijheidsstrijder.
Het heeft alles te maken met context en perspectieven.
De wereld, maatschappijen, zitten vol tegenstellingen. Een land kan op sommige gebieden vol vrijheid en een klein paradijs zijn (tip: financieel vermogen en connecties helpen daar een heel eind bij) en in andere opzichten vrijheidsbeperkend en onderdrukkend. Het is de strijd van de kleine man en vrouw tegenover de grotere machten: the powers that be. Er zijn grote politici en zakenmensen, die profiteren het meest van het neoliberalisme, de top paar procent tegenover de rest. Maar apparaten als politie, leger en rechterlijke macht zijn ook een belangrijk onderdeel daarin, die moeten immers de status quo beschermen. In Thailand heeft defensie zelfs commerciële eigendommen, belangen in allerhande bedrijven, generaals in de raden van bestuur/commissarissen enzovoort. Zo profiteert een beperkte club heel veel en resteren de kruimels voor de mensen onderaan de piramide. Zulke ongelijkheid geef spanning.
Politiek en economie gaan hand in hand, en de grote vraag is wie daar inspraak en zeggenschap over heeft. Daar valt in elk land denk ik wel heel wat om te doen.
Moet de rest van de wereld als Europa worden? Ik hoop het niet, want Europa is niet perfect en elk land/volk heeft zo weer zijn eigen unieke situatie. Het gaat het om zeggenschap geven aan de mensen, zodat invloed, macht, kapitaal, vermogen en inkomen verdeeld is op een gelijkwaardige manier. Niet een utopie van iedereen exact hetzelfde taartpuntje maar minstens heel wat gelijkwaardiger dan nu. Dat is vrijheid en democratie. Iets waarin men over ter wereld nog steeds voor de strijden heeft.
Er is geen enkel ander continent dan Europa waar meer vrijheid van meningsuiting heerst dan in andere continenten. Soms weet je gewoonweg niet wat je zegt. Over de VS is afgelopen weken voldoende geschreven hoe hard democratisering en respect voor mensenrechten achteruit holt. Afrika en Latijns Amerika laten heel veel te wensen over, om over grote delen van Azie maar te zwijgen. Moet de rest van de wereld als Europa worden? Nee, natuurlijk niet. Alle landen dienen hun eigen weg en identiteit te zoeken, maar het is niet verkeerd om Europa als voorbeeld te nemen. Je schrijft: “Het gaat het om zeggenschap geven aan de mensen, zodat invloed, macht, kapitaal, vermogen en inkomen verdeeld is op een gelijkwaardige manier.” Dacht jij dan soms dat China of Kazachstan hierin een voortrekkersrol kunnen nemen. Of Brazilië of Rusland. Indonesië soms? Xie hier https://ap.lc/zGVOY een zelfde artikel uit De Morgen (gratis)/De Volkskrant (betaald) en kijk maar eens welke plaats de landen van Europa innemen op een democratie-index.
Vrijheid en democratie: iets waarin men over ter wereld nog steeds voor te strijden heeft. Jouw stelling. Maar dan moet dat strijden de mensen wel gegund zijn, en in de paar landen die ik al noem staan de poorten naar onderdrukking in dat geval wijd open.
Lees je eigen bijdrage nog maar eens door: https://www.thailandblog.nl/achtergrond/politieke-activist-panupong-mike-rayong-jadnok-is-gevlucht-naar-nieuw-zeeland/
Of is dat soms in Europa ook het geval? Uiteindelijk zal ook Oost-Europa autocratie afwijzen. West-Europa had daar 2 eeuwen voor nodig, en nog is het niet klaar. Dat ligt niet aan het weer of de wind, maar aan de lankmoedigheid van mensen zelf. Lankmoedig: blijk gevend van bereidheid om de voorkeur van anderen te volgen. Mag jij eens raden in Thailand welke groepen wie volgen!
AW, 330 baht per maand is wel erg weinig; je bedoelt het minimumdagloon denk ik.
En wat beweer je nu over de NL politie? Nee, dat moet gekscherend bedoeld zijn. Ongenadig toeslaan? Dan heb je toch iets gemist van het pappen en nathouden beleid in Amsterdam. Maar dat valt buiten het kader van dit blog.
Studenten protesteren nog steeds. En worden opgepakt en vervolgd met artikel 112, het artikel dat men gebruikt om af te rekenen met politieke tegenstanders. Het aardige is dat zelfs Thaksin nu 112 aan zijn broek krijgt in een klacht vanwege dat stukje zee aan de grens met Cambodja. Ben benieuwd hoe het Hof daarmee omgaat.
AW,
1 Gezondheidszorg is nergens gratis. Het wordt in Nederland en Thailand betaald uit de algemene middelen, belasting en zo. Het is in die twee landen goed toegankelijk voor bijna iedereen.
2 In 30 procent van alle landen is er een goede tot redelijke democratie, in een andere 30 procent een minder goede democratie en in 30 procent heerst een dictatuur. Democratie kost geen geld, het levert wel meer geluk en vrede.
3 het Westen dringt zijn ideeën, wetten en voorschriften niet op aan andere landen. Mensen in die landen kiezen er zelf voor (of niet).
4 Thailand wordt wel degelijk ook militair gecontroleerd. Twintig militaire staatsgrepen sinds 1932, de meeste succesvol. Twee in de afgelopen 20 jaar5
5 En wat bedoel je in hemelsnaam met ‘protesteren tegen een iel begrip als vrijheid’?
Het over genadeloos toeslaan door Nederlandse politie zal wel betrekking hebben op het inderdaad uiterst gewelddadig en genadeloos toeslaan bij demonstraties tegen Corona maatregelen. Zelfs een VN vertegenwoordiger had daarover bepaald geen positieve berichten.
Of wellicht het door politie gericht schieten op een boerenjongen op een trekker om vervolgens met een leugen te proberen de verantwoordelijkheid daarvoor nog te ontlopen.
Democratie in Nederland en Europa?
Welnu, de EU, de organisatie van ongekozen commissarissen die de dienst uitmaken over heel veel beleid dat door ‘democratisch’ gekozen nationale regeringen gewillig wordt uitgevoerd. Zeker is er voor de vorm wel protest maar uiteindelijk wordt getekend bij het kruisje, zoals door die Van Huffelen voor een digital ID.
Dan het Digital Service Act van de EU waarmee de vrije meningsuiting steeds verder wordt beknot.
Het enige democratische aan de westerse wereld is het woord democratie.
Een pakketje schroot met een dun laagje chroom.
Daar waar de ‘democratie’ er dan wel voor gezorgd heeft dat, inderdaad onlangs de staat haar onmacht heeft moeten bekennen. Heeft moeten bekennen maar dat gebeurt natuurlijk niet. Er zal wel weer een of andere commissie ingesteld worden om uiteindelijk niets te doen.
En vrijheid? Nou, die vindt ik dus in Thailand waar werkelijk niemand je lastig valt, OK je moet elk jaar een verlenging verblijfsduur vragen en elke 90 dagen je adres melden. So what?
Maar … geen gezeik over vlees, CO2, diesel of benzine, omhoog schietende energieprijzen en wat er verder al te verbieden of onmogelijk te maken is.