‘Een samenleving die zwijgt over haar donkere kant’
In de schemering van een benauwde avond in Chiang Mai, waar de geur van gebakken vis en uitlaatgassen zich mengt in de zware vochtige lucht, zat Jirapa op een houten krukje voor haar familiehuis. Haar gezicht had een kalme, haast statige schoonheid, maar haar ogen verrieden een verdriet dat dieper ging dan woorden konden uitdrukken. Achter haar glinsterden de feestelijke lampjes van een nabijgelegen tempel, alsof de wereld onverschillig feest vierde, ongevoelig voor het drama dat zich in haar leven had afgespeeld.
Jirapa’s broer, een jongen van zestien, was altijd al een onrustige ziel geweest. Met een motorbike onder zich voelde hij de illusie van vrijheid, een gevoel dat hij nergens anders kon vinden. Ze vertelde over hem met een mengeling van trots en spijt, alsof zijn korte leven een vurige ster was die veel te snel uitdoofde. Hij had geen helm gedragen, zoals zoveel jongens van zijn leeftijd. Waarom ook? Helmen waren voor toeristen en bange westerlingen, niet voor jongens zoals hij, die met één hand aan het stuur door smalle steegjes scheurden alsof de wereld hen niets kon maken.
“Het was alsof hij haast had om alles tegelijk te beleven,” zei ze, haar stem breekbaar maar beheerst. Haar woorden drongen door met een soort rauwe waarheid. In een land waar motorbikes even alledaags zijn als rijstvelden, zijn ongelukken niet uitzonderlijk maar routine. Wat dit ongeval echter zo tragisch maakte, was de manier waarop het gebeurde: een dronken automobilist, een man van aanzien in de stad, wiens familie genoeg invloed had om de ernst van zijn misdaad te verdunnen. Een kwestie van geld en connecties, zoals altijd.
Jirapa’s vingers frunnikten aan de rand van haar katoenen sarong terwijl ze sprak over de nasleep. Haar moeder huilde dagenlang, haar vader zweeg, en zijzelf had de rol van bemiddelaar op zich genomen, zoals zoveel vrouwen in Thaise families doen. Maar hoe bemiddel je met de dood? Ze herinnerde zich hoe ze die nacht naar het ziekenhuis was geroepen, het knipperende TL-licht in de hal, de geur van ontsmettingsmiddel die niets kon maskeren van de gruwelijke werkelijkheid. Haar broer lag op een brancard, stil, terwijl zijn eens levendige ogen dof stonden. Ze hield zijn hand vast, maar er was geen warmte meer om te voelen.
Ironisch genoeg scheen de dood haar broer een soort waardigheid te hebben gegeven die het leven hem had ontzegd. In de dood was hij eindelijk stil, geen onrustige bewegingen of bruuske woorden meer. Het was een wrange les, een bitterzoet moment van introspectie.
“Hier in Thailand,” zei Jirapa met een flauwe glimlach die meer pijn dan vreugde uitdrukte, “moeten we leren om met dit soort dingen te leven. Maar ik vraag me vaak af of we het echt leren, of dat we gewoon doen alsof.” Haar woorden bleven hangen, zoals de geur van wierook na een gebed.
Chiang Mai bleef hetzelfde na het ongeluk, en dat was misschien het moeilijkst te verdragen. De straten vulden zich nog steeds met het gezoem van motorbikes en het gelach van jonge jongens die hun lot tartten met een haast arrogante overmoed. De wereld draaide door, alsof het leven van haar broer niets meer was geweest dan een klein kiezelsteentje dat in een kolkende rivier was gegooid.
Terwijl ik daar naast haar zat, onder de sterrenloze hemel van de stad, kon ik niet anders dan nadenken over de grotere structuur van deze tragedie. Jirapa’s verhaal was geen uitzondering; het was eerder een klein deel van een groot sociaal systeem waarin de dood soms goedkoper lijkt te zijn dan een helm. Ik voelde een vreemde combinatie van bewondering en verontwaardiging. Ze hield zich staande in een wereld die haar keer op keer leek te breken, een wereld die onverschillig was voor haar pijn.
Toen ik afscheid nam, vroeg ik me af wat er erger was: de willekeurige wreedheid van het ongeluk of de voorspelbaarheid ervan. Misschien was het de wetenschap dat dit verhaal, met al zijn pijn en verlies, morgen weer ergens anders zou worden verteld. En dat Jirapa, met haar diepe verdriet en stille kracht, slechts één stem was in een kakofonie van verloren dromen en onafgemaakte levens…
Over deze blogger
-
Mijn leeftijd valt officieel onder de categorie ‘bejaard’. Ik woon al 28 jaar in Thailand – probeer dat maar eens na te doen. Nederland was ooit het paradijs, maar het raakte in verval. Dus ging ik op zoek naar een nieuw paradijs en vond Siam. Of was het andersom en vond Siam mij? Hoe dan ook, we waren elkaar goed gezind.
De ICT zorgde voor een regelmatig inkomen, iets wat jullie ‘werk’ noemen, maar voor mij was het vooral een tijdverdrijf. Schrijven, dat is de echte hobby. Voor Thailandblog pak ik die oude liefde weer op, want na 15 jaar zwoegen verdienen jullie wel wat leesvoer.
Ik begon op Phuket, verhuisde naar Ubon Ratchathani, en na een tussenstop in Pattaya woon ik nu ergens in het noorden, midden in de natuur. Rust roest niet, zeg ik altijd, en dat blijkt te kloppen. Hier, omgeven door het groen, lijkt de tijd stil te staan, maar dat doet het leven gelukkig niet.
Eten, vooral veel – dat is mijn passie. En wat maakt een avond compleet? Een goed glas whisky en een sigaar. Dan heb je het wel zo’n beetje, vind ik. Proost!
Foto’s, daar doe ik niet aan. Ik sta er altijd lelijk op, terwijl ik toch weet dat Brad Pitt erbij verbleekt. Het zal wel aan de fotograaf liggen, denk ik dan maar.
Lees hier de laatste artikelen
Cultuur10 december 2024‘Strandverkoper in een wereld waar dromen verbleken en de horizon weinig belooft’
Cultuur8 december 2024‘Een samenleving die zwijgt over haar donkere kant’
Cultuur6 december 2024‘Twaalf kamers en geen uitzicht op morgen’
Cultuur4 december 2024‘Een leven tussen staal en zijde’
De WHO portretteerden medio november 2023 een aantal mensen die slachtoffer werden van onnodige verkeersongevallen. WHO Turning Tragedy into Action https://ap.lc/OGnvg De WHO organiseerde wereldwijd een ‘dag van herinnering, en in Thailand speciaal een week van bezinning: Rethinking Mobility. Allerlei hotemetoten bediscussieerden ‘Thailand’s 5th Road Safety Master Plan (2022-20270′. Tijdens een webinar werd aandacht besteed aan ‘de verkeersveiligheidsinitiatieven van Thailand en het duurzame transportsysteem, het belang van internationale samenwerking en de noodzaak van een holistische aanpak om het aantal verkeersgewonden en -doden te verminderen.’ Nou, prachtig toch? Tussen november 2023 en november nu vielen opnieuw gemiddeld per dag 38 dodelijke slachtoffers in het Thaise verkeer.
Citaat van de WHO: ‘Ondanks het feit dat er een vijfde National Road Safety Master Plan is, is de vooruitgang de afgelopen twee decennia traag geweest.
Volgens het vijfde Global Status Report on Road Safety (2023) had Thailand in 2021 een verkeersdodencijfer van 25,4 per 100.000 inwoners, wat nog steeds een van de hoogste in Azië en onder landen met een hoger middeninkomen is.
Thailand staat op de negende plaats van de 175 WHO-lidstaten voor verkeersdoden.
In 2021 gaven WHO-schattingen aan dat er 18.218 verkeersdoden waren, gemiddeld 50 per dag.
De meest getroffenen waren de leeftijdsgroep van 15 tot 29 jaar; en motorrijders, die verantwoordelijk waren voor 83,8% van alle verkeersdoden.
Volgens de Thailand Development Research Institute Foundation (TDRI) wordt het economische verlies als gevolg van verkeersdoden en ernstig gewonden geschat op 531.058 miljoen Thaise baht (ongeveer 15,51 miljard Amerikaanse dollar) in 2022, wat overeenkomt met 3,06% van het BBP’.
https://www.who.int/thailand/our-work/road-safety
Het gaat mij niet om de cijfers van de doden door ongelukken in Thailand, dat is alom bekend.
Het verhaal, met drama die het nalaat, doet mij een traan in de ogen wellen.!
Het treft er zovelen in dit land .
Aan de ene kant de elite met veel poen en ‘invloed’, aan de andere kant de arme harde werker
die met pijn en moeite zijn dagelijks kostje bij elkaar moet schrapen en het gelaten over zich heen laat gaan !!
Beste mensen..ik ga het nog 1 x uitleggen, blijkbaar blijven er mensen toch van het tegendeel overtuigd…. In Thailand zijn er veel factoren die voor een onveilig verkeer zorgen. Alcohol, snelle bromfietsen, geen helm, veel bochten, slechte wegen, stortregens, trage voertuigen met geen of slechte verlichting, honden, snel verkeer door de dorpjes, kinderen op brommers en andere… het is dan ook onbegrijpelijk dat een regering toelaat om de voorruit en voorste zijruiten af te plakken met de donkere folie….dit is de katalysator van de vele ongevallen….vooral bij schemer en donker….wie s´nachts met een zonnebril zou rijden wordt gek verklaard..toch is dit wat er gebeurd….geen enkel ander land laat deze waanzin toe….
Het heeft geen zin om het uit te leggen. Je zou toch lang moeten weten dat dit verloren energie is.
Velen onder ons denken nog altijd dat we de wereld zullen veranderen. Omarm Thailand zoals het is en laat de Thaise inwoners in hun wijsheid. Dan heb je een pak minder zorgen.
Dag Luc,
Wat je schrijft herken ik meteen en dien ik te beamen , volgens mij is het een onoplosbaar probleem.
Best als je aan een groen licht wenst te vetrekken met een scooter dat je dan eerst nog tot 5 telt en dan vertrekt omdat er toch nog steeds wagens doorrijden, anderzijds rijden de scooters ook gewoon door rood omdat ze vinden dat er altijd wel een gaatje overblijft op de weg waar ze nog tussenpassen.
Een welgestelde Thai sprak me over de motorfiets rijders als zijnde “de mieren”.
En verkeersregels is aan hen niet besteed, Sta maar eens aan een spooroverweg met gesloten slagbomen te wachten van de moment dat deze terug opengaan merk je op dat je met 5 naast elkaar staat tot op de grasberm en ieder plaatse vrij, opgevuld is met brommers , lang leve de vrije wereld.
Je hoeft het niet uit te leggen, maar ik blijf het wel zeggen. Ik ga Thailand ook niet omarmen zoals het nu is, gisteren was en morgen nog zal zijn, en ook overmorgen. Maar stilzwijgend accepteren en denken dat het te maken heeft met wijsheid (@Tom) is niet verstandig en leidt nergens toe. Een dergelijke opportunistische houding past mij niet. In NL kwam verandering na kritiek en commentaar. Lees hier https://ap.lc/QWklg maar eens hoe het NL vanaf de jaren vijftig van vorige eeuw verging. Ging ook niet zonder slag of stoot,
Zonder als gast in Thailand de betweter uit te gaan hangen ben ik het met Joost eens: het is haast een morele plicht om er toch iets van te zeggen in je directe omgeving. Dus simpele zaken als je gasten die met de auto komen niet (te veel) alcohol serveren, de jongeren aanspreken op stoer gedrag op hun brommer, verlichting op orde etc. En zelf zoveel mogelijk het goede voorbeeld geven.
In mijn directe omgeving in Thailand ken ik vele die in het verkeer om het leven zijn gekomen en die met gruwelijke littekens door het leven gaan. Ook merk ik bij mijn eigen vrouw en (stief)kinderen een schokkend gebrek aan elementaire verkeersregels en etiquettes.
Een aantal jaren geleden werden er tijdens verkeerscontroles “gratis helmen” uitgedeeld door de politie. Een manier mensen bewust te maken dat het voor hun veiligheid was. Ze waren er blij mee, niet om te dragen, maar om ze te verkopen.
Het is ook een mentaliteits kwestie. Geen verantwoordelijkheid nemen voor hun gedrag en daden. Vluchten als men verantwoordelijk is voor een ongeval.
De onverschilligheid die sommigen ten toon spreiden dat door hun toedoen mensen voor het leven verminkt zijn of gedood worden.
Het boedhisme is hier in Thailand dan even een doodgewoon leeg woord zonder enige betekenis.
Het is mij veel te goedkoop om de verantwoordelijkheid alleen maar bij de regering neer te leggen.
Maar op zeker moment zal de toerist zich ook niet langer veilig voelen en op zoek gaan naar een ietwat veiliger verkeersland, waar men “wel” zijn verantwoordelijkheid kent.
En als de regering al eens een regel wijzigt, dan ook gewoon gelijk toepassen en niet de goedkeuring afwachten van zijn inwoners.
En donkere folie zijn verkrijgbaar is verschillende kleurnuances, een welkome aanvulling. Mits niet te donker.