Boze geesten

In het leven van alledag spelen geesten bij de Thaise bevolking een belangrijke rol. Bij vele huizen zie je daarom vaak een zogenaamd ‘Geestenhuisje’ staan.

Als een nieuw huis wordt gebouwd worden de geesten die op het betreffende stuk land huizen in feite verjaagd. Je weet daarom maar nooit op welke wijze ze voor dat feit ooit wraak zullen nemen. Om de geesten gunstig te stemmen zet je daarom bij je eigen huis maar een, en meestal twee geestenhuisjes, als nieuw onderkomen voor de verjaagde geesten. Om hen extra mild te stemmen versier je het geheel met allerhande beeldjes zoals kleine olifantjes, danseressen, paardjes en door onze westerse ogen bezien nog veel meer tierelantijnen.

Daarmee ben je er op lange na nog niet, want twee tafeltjes die voor de huisjes komen te staan dienen voor regelmatige offergaven en daarop leg je rijst en fruit, want hongerige geesten veranderen anders in boze geesten. Aan het einde van de dag wordt de rijst weggegooid en het fruit opgegeten, aannemend dat de geesten zo goed zijn geweest er niet van te hebben gesnoept.

Vergeet ook niet op het plateau waarop het huisje staat bloemen in een vaasje te plaatsen, want ook geesten houden van sfeer. Het vervaardigen van de huisjes en de bijbehorende beeldjes is uitgegroeid tot wat je kunt stellen een kleine bedrijfstak. Langs de weg tref je deze kleine ondernemingen dikwijls aan. Ze zijn gemakkelijk herkenbaar aan de vele huisjes die buiten voor het oog goed zichtbaar staan opgesteld. Zo stimuleren de geesten toch ook een klein beetje de economie van het land.

De inwijding

Het benodigde geld varieert van een paar honderd baht voor een zeer eenvoudig geestenhuisje tot vele duizenden voor een meer luxueuze versie. Het geestenhuisje wordt op een in het oog springende plaats voor het betreffende menselijke onderkomen geïnstalleerd. Aan een achtenswaardig, meestal oudere man uit de leefgemeenschap wordt gevraagd het huisje te komen inwijden. Over de dag waarop deze plechtigheid zal plaatsvinden heeft hij een hele studie gemaakt en zal mede te maken hebben met de stand van de maan en sterren. Ook het plaatsen van de gememoreerde olifantjes, danseresjes en de overige beeldjes is een van zijn taken. Hij zal er op letten dat in de huisjes verschillende afbeeldingen komen te staan.

Wellicht heeft dat met jaloezie te maken tussen de geesten onderling, want ooit waren ook zij menselijke wezens. Uiteraard gaat dat allemaal gepaard met gebed. De goede man is een wijze oudere man, want voor zijn diensten vraagt hij geen geld, maar laat het over aan de goedgeefsheid van de betreffende opdrachtgever. Uiteraard wil die wel goed voor de dag komen, want als je te weinig geeft kan dat wellicht de geesten minder mild stemmen, om maar te zwijgen over het feit dat ze boos kunnen worden.

Geen grapjes

Maak niet de fout die ik ooit maakte om er grapjes over te maken. Bij het plaatsen van een nieuw imposant geestenhuisje maakte ik de opmerking dat alle geesten uit de omgeving, die een minder mooi huis bezitten, nu wel naar dit mooie onderkomen zouden gaan verhuizen. Het werd, aan de gezichten van de omstanders te oordelen, niet bepaald gewaardeerd. Over dit soort in de ogen van de Thai serieuze zaken dien je geen grapjes te maken. Westerlingen zijn wat dat betreft in hun denkwijze veel te nuchter. Het is niet altijd gemakkelijk om je in de gedachten van de Aziaat te verplaatsen. En denk maar niet dat iemand in zijn of haar eentje in het donker, en dat is al rond zes uur in de avond, langs de crematie- plaats durft te lopen of te rijden. Je weet maar nooit wat al die geesten, die vooral op deze plaats rondzwerven, in de zin hebben.

Als ik ooit in Thailand zou gaan wonen, wat zeer onwaarschijnlijk is, zou ook ik beslist een dergelijk huisje voor ‘Good Luck’ voor mijn huis plaatsen. Bepaalde gebruiken moet je in ere houden.