Serviesgoed in Thailand
Als kleine jongen at ik van een diep bord, blauw met heel veel witte stippen, mijn broer had een grijs diep bord, waarschijnlijk afkomstig uit de toenmalige gaarkeuken. Ook de rest van het gezin had zijn eigen diep bord. Het was dus onmogelijk, dat ik ooit – op gevaar van een slaande ruzie – mijn warm eten van het bord van mijn broer zou eten.
Nou ja, niet alleen warm eten trouwens, want van dat diepe bord at je eerst de soep (alleen op zondag), daarna de aardappelen, groente, vlees en van dat zelfde diepte bord, niet schoongemaakt, at je ook de vla of pudding. Belangrijk dus, dat je niet teveel jusresten in de bord achterliet, want de combinatie vla of yoghurt met een jusrand was niet echt smaakvol.
Later, toen ik getrouwd was, begonnen we langzaam, maar zeker aan de aanschaf van een mooi servies, zowel voor het eten als voor het drinken. We verdienden nog niet veel, dus bij tijd en wijle hadden we genoeg gespaard voor weer een aanvulling en zo ontstond er uiteindelijk een mooi, groot servies van schalen, borden, glazen en bestek. Namen? Nou vooruit, het aardewerk was van het Duitse Thomas, het koffie- en theeservies van het Engelse Wedgwood en het bestek van het Duitse WMF.
We werkten allebei en dus werd er door de week niet altijd een tafel gedekt, maar werd de maaltijd even snel aan de keukentafel naar binnen gewerkt. Ook het begrip “bord op schoot” was bij ons niet onbekend. In de weekenden aten we wel netjes aan tafel. De tafel werd keurig gedekt met een tafelkleed, bord, bestek en glazen netjes per persoon gearrangeerd en het eten werd dan in mooie schalen – dus geen pan op tafel – geserveerd.
Bij speciale gelegenheden als een diner met vrienden met kerst, verjaardag of anderszins kwam er nog een mooie bloem of tafel, een kaarsje voor de sfeer en het was genieten geblazen.
Nu woon ik in Thailand, heb heel veel van het serviesgoed meegenomen en eet en drink daar nog steeds van. Nee, het is niet meer “compleet”, want in al die jaren is er wel het een en ander gebroken. Meestal door mij bij de afwas, maar dat terzijde.
Ook hier probeer ik mijn Nederlandse gewoonte om in het weekeind gezamenlijk aan tafel te eten door te voeren, soms lukt het, maar lang niet altijd. Dat heeft ook te maken met het verschil in etenstijd. Ik wil graag ’s avonds ergens tussen 7 en 9 uur eten, maar u weet, dat de Thai in feite niet aan tijd gebonden is en eet wanneer die honger heeft. Die twee dingen gaan vaak niet samen.
Als wij gasten uit Nederland hebben en mijn vrouw – met hulp van buurvrouw zus en vriendin zo – een uitgebreide Thaise maaltijd bereidt, eten we meestal op het terras. Het ene gerecht na het andere komt uit de keuken, wordt op een bijzettafel gezet en de gasten nemen zelf op hun bord, wat zij willen eten.
Ongedwongen en gezellig eten we dan van vaak wel van onze Hollandse borden en met ons Hollands bestek uit die vele schalen in allerlei soorten en maten. Soms zijn die schalen ook nog “Hollands”, maar vaak ook hier gekocht aardewerk of plastic of kado gekregen bij aankoop van een of ander product en dus versierd met reclame.
Als het bezoek Thaise vrienden of familie betreft, gaat het weer geheel anders. Er wordt een mat op het terras uitgespreid, alle Thais zitten op de voor hen zo kenmerkende manier op de grond en alle gerechten staan in het midden van die kring. Iemand belast zich dan nog met de barbecue voor de garnalen, inktvis, krab, kippenboutjes, spareribs en wat al niet meer en iemand anders maakt het mengsel voor de papaya pok pok.
Eten van een bord, ja soms, maar vaak ook uit een kommetje. Ook is het heel gewoon om van bepaalde gerechten een vorkje te prikken rechtstreeks uit de schaal en dat vorkje wordt teruggelegd voor de volgende liefhebber. Kortom, het is een geordende chaos, maar ik vind het wel altijd heel gezellig.
Ik ben eerlijk, ik kijk er naar, maar doe er niet zelf aan mee. Ik kan niet in een kleermakerszit op de grond zitten en bovendien zijn de meeste gerechten dan veel te scherp voor mij gekruid. Ik krijg dan een tafeltje een voor mij toepasselijke hoeveelheid rijst met bijbehoren aangereikt.
In restaurants in Thailand, zeker de Thaise en Chinese, heeft serviesgoed ook niet de hoogste prioriteit, het gaat immers om het eten. In de “westerse” restaurants is het vaak plateservice, wel op een stenen bord, maar van schalen is geen sprake, ik heb het dan niet over de betere en duurdere restaurants, waar het eten wel degelijk netjes uitgeserveerd wordt.
In de Thaise en Chinese restaurants wordt bij het bestellen vaak het aantal benodigde plastic borden van een gereedstaande stapel genomen. Uit een bestekbak wordt lepel, mes en vork gevist. In de kleinere restaurant is het zelfs mogelijk, dat de bestekbak op tafel wordt gezet, zodat je zelf het gewenste eetgereedschap kunt kiezen. Ook de bestelde gerechten komen vaak op plastic schaaltjes of in plastic kommetjes.
Is u trouwens wel eens het verschil in inname van het voedsel opgevallen. Wij nemen een lepel rijst, stoppen het in de geopende mond, sluiten de mond en de bovenlip schuift de rijst als het ware naar binnen. De Thai opent natuurlijk ook zijn mond, steekt zijn tong uit, en laat het voedsel van de lepel op zijn tong glijden, de bovenlip komt er niet aan te pas.
Voor ons Farangs, althans voor mij, wordt een goede maaltijd mede bepaald door de sfeer en ambiance tijdens het eten, dat op een mooi servies en gezellig gedekte tafel wordt geserveerd. Voor een Thai is dat allemaal minder belangrijk, goed eten, ja, maar de sfeer en gezelligheid wordt door hun eigen aanwezigheid bepaald.
– Herplaatst bericht –
Over deze blogger
-
Bert Gringhuis (1945), geboren en getogen in Almelo in het mooie Twente. Later vele jaren in Amsterdam en Alkmaar gewoond, werkzaam in de export voor diverse bedrijven. Ik kwam in 1980 voor het eerst in Thailand en was meteen verliefd op het land. Vele malen sindsdien terug geweest en na mijn (vroeg)pensionering als weduwnaar naar Thailand verhuisd. Daar woon ik nu al 22 jaar samen met mijn ietwat jongere Thaise dame Poopae.
Mijn eerste ervaringen in Thailand als een soort nieuwsbrief aan familie, vrienden en kennissen gestuurd, die later onder de naam Gringo op Thailandblog hebben gestaan. Veel, heel veel artikeltjes hebben die eerste verhalen gevolgd en dat is uitgegroeid tot een vrijwel dagelijkse hobby.
In Nederland nog een verwoed voetballer en voetbalscheidsrechter, maar de jaren gaan tellen en in Thailand nog altijd verwoed, maar het poolbiljarten is echt van mindere kwaliteit, ha ha!
Lees hier de laatste artikelen
Achtergrond14 december 2024Cashewnoten in Thailand
Isaan12 december 2024We gaan naar Ubon Ratchathani!
Achtergrond6 december 2024De geschiedenis van de Thaise keuken
Bezienswaardigheden2 december 202424 uur in Bangkok (video)
Leuk zo wat oude herinneringen ophalen.
Zoals bij jou vroeger thuis Gringo ging het bij mij ook, wat later kwamen er schaaltjes voor de yoghurt met gele vla, met het servies opbouw en bestek na het huwelijk idendito.
Bij bezoek van Farang vrienden eten we aan tafel.
Bij bezoek van en aan Thaise familie en vrienden eten we in de kring van Thai op de mat of tegels mee op de grond. De kleermakerszit kan ik een tijdje volhouden, zodra dat niet meer gaat over op de half schrijlingse zit wisselend aan de linker- en rechterkant, als het erg langdurig wordt strek ik, net als Thai overigens, de benen achter m’n linker of rechterbuurman/vrouw. Af en toe even op staan en de benen strekken helpt ook.
Als het eten smaakvol is, maakt het een Thai weinig uit waaruit het wordt opgediend.
Het avondeten houden mijn partner en ik als een fijn moment van de dag en daar genieten we tesamen van.
NicoB
Eten met plastic schalen, vind ik geen eten.
Voedsel en dranken horen in glas of aardewerk.(of porcelijn)
Gooi die plastic schalen maar weg, of gebruik alleen het aardewerk.
Dat was de ethische kant.
Vanuit de gezondheidskant, ben ik er niet 100% zeker van, dat als je warm eten in plastic schalen stopt, daarbij geen chemische stoffen vrijkomen.
Dat is in Thailand vast niet iets, dat de fabrikant van die schalen heeft uitgezocht.
Jawel hoor, misschien wat onverwacht, maar bij Robinson kun je hitte vaste artikelen kopen, het is dan een assortiment dat ietsje duurder is, maar het artikel is ook duurzamer.
Op de artikelen staat een permanente aanduiding met symbolen waar je dat op kunt zien.
Ben met je eens, zou gloeiend hete soep niet direct in plastic opdienen.
NicoB
Tja, heden ten dage zou ik een ieder afraden gezamenlijk van dezelfde borden te prikken of scheppen. Een mes is er zeker niet bij. Maar waarom moeten wij mondkapjes dragen? Om overdracht van druppeltjes tegen te gaan in verband met mogelijke overdracht van besmetting met covid 19. En wat doen de Thais? U raadt het vast wel. Zou dit de oorzaak zijn van de snel oplopende besmettingen? Of zijn het toch die paar farang die nog in Thailand bivakkeren zonder zicht op een prik?
Dit verhaal laat me terug gaan in de tijd toen ik nog als steward werkte. Ik was toen pas getrouwd met mijn Braziliaanse ex, dat is nu zo’n 30 jaar geleden. Ik vloog regelmatig naar Bangkok in die tijd en telkens waneer ik daar was bleef ik met de bemanning in het Central Plaza in Lad Prao. Tegenover had je de Central Plaza Shopping Mall (of zoiets) met Robinson als grote supermarkt en een goed groot warenhuis over diverse etages verdeeld.
Ik begon daar met het kopen van ons “goede” servies. Royal Thai Porcelan. Mooie zacht gekleurde tekening op witte borden. Het mooie daarvan was dat je ook de passende rijst-kommetjes erbij kon kopen met de kleine Aziatische lepels.
Het duurde bijna twee jaar voordat ik het bij elkaar had. Iedere keer kocht ik voor zo’n kleine 200 Euro (ik geloof toen nog gulden) en had dus behoorlijk investeerd. Alleen… een paar jaar later bestond dat porcelijn niet meer en ik kon niets meer laten vervangen. Dat was wel jammer.
Maar in al de jaren dat ik met mijn ex woonde, was en bleef dat ons goede servies. Of zij het nog heeft, weet ik niet. Ik heb niets mee naar Thailand genomen en hier hebben we een vrolijke mengelmoes van borden, kopjes, schalen enzovoorts. Het eten smaakt er niet minder lekker om.