Column – Over goede voornemens en ander zelfbedrog
Het is 1 januari 2025. De lucht in Thailand is strakblauw, de vogels fluiten vrolijk, en jij? Jij voelt je alsof er een olifant op je hoofd heeft lopen stampen. Je staat op met de vastberadenheid van een stervende kakkerlak, terwijl je jezelf plechtig belooft: dit jaar wordt alles anders. Betere keuzes, gezonder leven en misschien – als de sterren goed staan – eindelijk genoeg Thai leren om te begrijpen wat de marktvrouw nu bedoelt met “farang prijs”.
Goede voornemens. Elk jaar doen we eraan mee, alsof we figureren in een slechte Thaise soap. Daar zit je dan, met je dikke buik, je kater en je ambitie. Stoppen met drinken? Natuurlijk, zodra je dat overgebleven biertje uit de koelkast hebt getrokken, want “weggooien is zonde”. Minder eten? Prima plan, behalve dan dat je straks gewoon weer met een bord vol pad krapow en een extra gebakken eitje zit. En meer bewegen? Lopen naar de 7-Eleven telt, toch?
Dan heb je de sportieve expats. Je kent ze wel: types die om 6 uur ’s ochtends op het strand staan om yoga te doen, terwijl jij nog probeert te ontdekken hoe je shirt gisteravond op plafondventilator van je slaapkamer is beland. “Ik ga dit jaar volledig plantaardig!” roept zo’n fanatiekeling terwijl hij in een papaya salad graaft. Tegen februari zit hij alweer op een barbecue-avond, met een halve kip in zijn hand en een slap excuus over hoe “lokaal vlees toch anders is”.
En dan hebben we de financiële geniën. “Dit jaar ga ik echt bezuinigen en sparen!” zeggen ze, terwijl ze ondertussen driedubbel betalen voor een “unieke” rit achterop een motortaxi, omdat ze vergeten zijn hoe onderhandelen werkt na drie cocktails. Natuurlijk, sparen in Thailand klinkt goed. Tot je beseft dat je meer hebt uitgegeven aan ‘happy end’ massages, barbezoeken inclusief ladydrinks en mouwloze Singha shirtjes, dan je bankrekening ooit heeft kunnen verwerken.
Maar het zijn de romantische voornemens die het echt winnen in de categorie onhaalbaar. “Ik ga in 2025 de ware vinden en niet meer naar Soi 6!” Ja hoor, want de kans dat je droomprins(es) op een willekeurige avond in een soi staat te wachten, is precies nul. Natuurlijk kun je weer een poging wagen via Tinder. Maar na tien gesprekken die beginnen met “Hi handsome, do you want massage?” of “Can you send me money?” is zelfs je telefoon toe aan een nieuwjaarsreset.
Ondertussen kijkt Thailand je vriendelijk glimlachend aan. Dit is het land van mai pen rai, waar zorgen verdwijnen met een glimlach en een koud Chang biertje in de hand. Hier zijn goede voornemens net zo exotisch als een Hollandse boerenkoolstamppot met een Hemaworst en spekjes. Waarom zou je proberen je leven te verbeteren in een land dat perfect gedijt op een mix van chaos, improvisatie en kokosmelk?
En dus eindigt je dag waar hij begon: met een halflege fles en zuurbranden van teveel eten. Je kijkt naar de zonsondergang boven de tempeldaken en bedenkt dat 2025 misschien niet het jaar wordt waarin je alles op orde krijgt. Maar dat geeft niet. Het is Thailand. Hier is “orde” een flexibel begrip. Je hebt geen goede voornemens nodig. Je hebt een mango sticky rice nodig en een flinke portie zelfspot.
Proost op 2025! Het jaar waarin we allemaal precies hetzelfde blijven, maar met net iets meer flair. Want laten we toegeven: de enige les die we echt leren, is dat perfectie zwaar overschat wordt.
Over deze blogger
- De Expat (66) woont al 17 jaar in Pattaya en geniet van elke dag in het land van melk en honing! Vroeger werkzaam in de wegen en waterbouw, maar het grillige weer in Nederland ontvlucht. Woont hier met zijn Thaise vriendin en twee honden net buiten Pattaya, op 3 minuten loopafstand van het strand. Hobby's: genieten, uitgaan, sporten en met vrienden filosoferen over voetbal, Formule 1 en politiek.
Lees hier de laatste artikelen
Column3 januari 2025Column – Thaise liefde is… een huis laten bouwen voor haar van jouw geld
Column1 januari 2025Column – Over goede voornemens en ander zelfbedrog
Column30 december 2024Column – Wil je een koekje of een Cobra 6 bij de thee?
Column28 december 2024Een column over een column: Waarheid in de jungle van Thailandblog
Dag Expat,
Ik stel me de vraag als je dit stukje voor of na de feestmaaltijd geschreven hebt?
Als ik mag raden dan denk ik eerder dat dit vlug neergepend is tussen de soep en de patatten.
In elk geval toch na de aperitief …
Blijkbaar is het stukje vlees in de soep vergeten.
“Waarom zou je proberen je leven te verbeteren in een land dat perfect gedijt op een mix van chaos, improvisatie en kokosmelk?”
Hahaha, schitterend omschreven. En dat is toch veelal de reden waarom men is vertrokken uit het overgereguleerde “Holland”?!
De beste wensen nog!
Mvg,
Een illusie: 1 van de zovele in Thailand. Deze kan er gerust nog bij. Ware het maar waar dat er geen Singha singlets meer zouden gekocht worden. Alvast 1 van de wensen van de visueel geteisterde Thaise bevolking zou dan vervuld raken. En vergeet niet als ‘handsome’ kan je dan het uitgespaarde geld aan hen uitgeven. Dus 2 wensen vervuld.
Ik wil ook wel eens met bijzondere waardering de vormgever/tekenaar/ontwerper van de telkens heel bijpassende ‘cartoons’ feliciteren voor haar of zijn werk. Kan de redactie hem of haar ook eens in de kijker zetten a.u.b. ?
Die vormgever is een het, AI. Zo kun je snel en makkelijk een afbeelding laten maken. Op het eerste oog rolt er dan iets moois uit. Ga je bewust naar details kijken dan klopt er van alles niet. Hier bijvoorbeeld: touwtjes aa het spandoek die stoppen, de binnenkant van de autoband, de twee boten op de achtergrond die een soort van in elkaar overlopen, een reddingsboei op een stokje? Bij andere afbeeldingen is vaak de belichting en schaduw wat vreemd, de Thais achtige letters valt meestal geen chocola van te maken enzovoort. Maar een kniesoor die daar op let, voor een losse cartoon uit de pols mogen ze er best wezen. Scheelt de redactie ook weer veel speuren naar passende en auteursrechtvrije afbeeldingen.
Bedankt voor de uitleg!
Zoals bekend zijn cynisme en ironie aan de Thai niet erg besteed. Gelukkig is er De Expat die dankzij zijn gezellige inbreng de balans weer mooi in evenwicht brengt. Ga zo door want als we niet meer om ons zelf kunnen lachen, dan valt er weinig meer te lachen.
Sarcasme in het Thais is ประชดประชัน prachot prachan (tonen laag, hoog, laag, midden)
Thais kunnen net zo sarcastisch zijn als Nederlanders, veel tussen leeftijdsgenoten en vrienden, veel minder tussen onbekenden of mensen met groot statusverschil. In de Thaise taal blijkt sarcasme vaak uit een andere toonhoogte of andere snelheid van praten, een beetje zoals wij “jaa jaa” zeggen met hoge en lage toon. Vaak zijn Thais sarcastisch door overdreven beleefd te zijn.
Zelfs over de meest Geëerde Persoon zijn de Thais soms sarcastisch: ze hebben het dan over het Opperste Dorpshoofd of de Grote Vader.
Maar sarcastische opmerkingen worden ook in het Nederlands vaak niet als zodanig begrepen. De blogbeheerder waarschuwde mij daarvoor. Daarom zet ik er vaak (sarcasme) achteraan.
Al die expats in Thailand snappen echt helemaal niets van de Thais of de Thaise taal. Dat is alom bekend.
ja, lichaamstaal is namelijk ook belangrijk bij sarcasme. Als je iets zegt met een ondeugend lachje erbij dan weet men genoeg. Daarom bestaan er in de digitale wereld ook emoticons of emoji, maar helaas gebruiken velen dat niet of niet op de juiste manier.
Zeker, lichaamstaal en de toon waarop je iets zegt helpt erg op duidelijk te maken dat iets sarcastisch is. Ik heb Tino al meer dan eens een hele diepe wai gegeven met langgerekte “kraaaab” om hem te bedanken. Dat komt omdat ik geen enkelllll respect heb voor bejaarden. 😉
Niet elke reageerder weet hoe je een emoticon zoals een knipoogje of lach toe kan voegen aan een bericht. Zonder keuzemenu waarin je de emoticons kunt zien moet je achter de computer uit het hoofd weten dat een puntkomma ; met meteen er aan vast een haakjesluiten ) een knipoog geeft. Op de telefoon gaat dat wat makkelijker maar is het afwachten welk van de honderden icoontjes door WordPress ondersteund worden.
Kennen de Thai gemiddeld minder sarcasme? Misschien dat als je een paar duizend Thai en Nederlanders een week lang volgt, gemiddeld genomen de Nederland iets vaker sarcasme laat zien dan een Thai. Zou zo maar kunnen maar ik denk ook weer niet dat het een wereld van verschil is. Het zijn nuances, accenten. En al zijn dergelijke gemiddelde verschillen van groep A t.o.v. groep B meetbaar, dan mag je dat nooit en te nimmer op een individu toepassen. “je bent een Hollander, je zal wel zuur zijn. En die Thai zal dat Nederlandse grapje wel niet begrijpen”.
Nog een paar voorbeelden van Thais sarcasme
กระผมครับ kraphom khrab (lage, stijgende, hoge toon) is een “ja” gesproken tegen een hoger geplaatst iemand. Maar tegen mij betekent het een sarcastisch “ja, baas(je)”.
ใช่ chai (dalende toon) betekent “ja, juist, zeker” Maar op een hoge toon uitgesproken betekent het zoiets als “nou ja”.
en dan uhh , een stomme -e- maar dan lang uitgesproken. Met een midden toon is dat bevestigend. Als de Thaise vriendin tegen mijn zoon praat zegt het vaak “uhh”, maar met een hoge toon is het sarcastisch “onzin, niet mee eens”.
Wel Tino, iedereen heeft natuurlijk recht op zijn eigen mening en ik ben er al lang achter dat op dit blog als je beweert dat iets rond is er altijd mensen zijn die gaan uitleggen dat het toch echt vierkant is. Dus natuurlijk vinden er mensen dat de Thais ironie en sarcasme hoog in het vaandel voeren. Ik moet verder onmiddellijk toegeven dat ik minder goed thuis ben in de Thaise taal dan jij, maar ik spreek het toch heel behoorlijke en ben prima in staat om in het Thais, als dat zich voordoet, ruzie te maken met mijn vriendin, die geen Engels spreekt. Mijn huis-, tuin- en keuken Thais is ruimschoots toereikend. Niettemin vind ik dus dat Thais weinig gevoel voor sarcasme en zelfspot hebben. Ik zie op TV alleen maar platte humor, die in Nederland vroeger door het theater van de lach gebracht werd of erger. Er zijn een paar stand-up comedians die toch voornamelijk lol trappen en gekke bekken trekken.
Engelse humor in het genre van Falty Towers of absurdisme worden niet gewaardeerd, noch begrepen. Mr. Bean, die is dan weer wel populair. Als ik de grap van Herman Finkers gebruik, dat ik niet getrouwd ben omdat mijn schoonouders geen kinderen konden krijgen kijken ze me aan alsof ik gek ben. En als ik hem dan drie keer uitgelegd heb (in het Thais) dan zeggen ze ‘oh ja’ om er van af te zijn.
Kortom jij ziet in de Thais een volk dat ironie, tongue in cheek humor en sarcasme vlot hanteert. Ik merk er niets van. Zo verschillend kan het zijn. Misschien begrijp ik hun verfijnde humor niet. Misschien ga ik met de verkeerde Thais om en moet ik de diepere betekenis van de Thaise humor leren doorgronden. Ik kom tenslotte nog maar 45 jaar in Thailand, dus over 100 jaar zie ik het wellicht heel anders. Zou zomaar kunnen.
Inderdaad zo is het helemaal Bram Siam. Ik heb de indruk dat Timo wel vrij goed de Thaise taal begrijpt maar daarom nog geen gevoel heeft voor bijvoorbeeld sarcasme. De ‘uhh’ met hoge toon betekent inderdaad ‘(ook) niet mee eens’ (sinds wanneer zeg je daarmee iets sarcastisch?), maar even vaak zegt men dat op die toonhoogte als het men het er wel mee eens is ‘dat vind ik ook en ik vind het eveneens niet leuk’ of het is nog vaker een stopwoord wanneer men iets niet (meer) begrijpt (en dat uiteraard niet wil toegeven). Daarvoor moet je de eventuele plaats van vraag- of negatiewoorden in wat eraan voorafgaat hebben begrepen en die nuances zijn moeilijker te onderscheiden in het Thai.
Thais begrijpen helemaal geen ironie, sarcasme en al zeker geen cynisme laat staan dat als ze het wel zouden begrepen hebben het dan zouden waarderen. . Ze vinden dat je met dat soort humor veroordeelt of bevooroordeelt of aan ‘vergelijkende’ humor doet. En dat is te direct en confronterend zelfs als men zich onder vrienden van ogenschijnlijk gelijke ‘klasse’ bevindt. Trouwens zodra er 2 Thai onder elkaar praten staat de ene sowieso hoger of lager dan de andere. Hoe minimaal het werkelijke ‘verschil’ ook moge wezen. Scatologische humor , katooy-grapjes, gespeelde preutsheid en ‘valse’ roddelgrapjes zijn daarentegen wel toppers. Ooit al eens een pakweg Monthy Python programna op de Thaise televisie gezien? Maar ja ik kom ook nog maar 35 jaar in Thailand en woon nog maar 30 jaar samen met Thai Wie ben ik dan maar. Lagere klasse dus.