Ze zeggen dat je nooit te veel van iets kunt hebben, maar dan hebben ze nog nooit een buurt met vijf 7-Eleven’s bezocht. Een gemiddelde toerist zal denken dat de neonverlichte, allesverterende mega-keten slechts een handige stop is voor een flesje water en een mislukte poging tot koffie. Maar wie een beetje langer in Thailand rondhangt, ontdekt al snel dat de 7-Eleven niet zomaar een winkel is. Het is een levensstijl, een religie, een parallel universum waar je je morele kompas kwijtraakt terwijl je een tosti ham-kaas in een apparaat schuift die waarschijnlijk de vorige staatsgreep heeft overleefd.
De eerste keer dat je zo’n winkel binnenloopt, voelt het onschuldig. “Wat handig, een flesje Singha en een zak chips met een smaak die klinkt als een scheikundig experiment.” Maar dan begint de ware impact zich te openbaren. Je loopt naar buiten en realiseert je dat er letterlijk aan de overkant nog een 7-Eleven zit. En nog een verderop. En nog een. Het is alsof je in een slechte horrorfilm bent beland: Attack of the Cloning Convenience Stores. Hoe meer je er ziet, hoe meer jij je afvraagt of deze winkels eigenlijk wel producten verkopen, of dat ze gewoon portalen naar een andere dimensie zijn. Misschien is er maar één 7-Eleven in heel Thailand, maar hebben ze de teleportatie technologie geperfectioneerd waar NASA nog van kan dromen.
De ironie is natuurlijk dat ze allemaal vrijwel hetzelfde assortiment hebben. Je zou denken dat de markt verzadigd raakt, maar nee hoor, de Thai kopen vrolijk hun zesde zak chips met ‘zeewier-lime’ smaak alsof ze een Michelin-ster proeverij in hun woonkamer organiseren. Het is ook een sociaal fenomeen: jongeren hangen rond bij de 7-Eleven alsof het een hippe nachtclub is, compleet met TL-verlichting en de geur van instant noedels. Oude dames struinen er met een mand vol bizarre aankopen waarvan je niet zeker weet of het eten of schoonmaakmiddel is. En laten we het niet hebben over de toeristen die wanhopig proberen te achterhalen hoe de automatische deur werkt, een pro-tip: duwen helpt niet.
Wat me vooral fascineert, is dat de 7-Eleven een soort morele schemerzone is. Je staat in de rij met een pakje kauwgom en een koud biertje en achter je rekent iemand een assortiment af dat alleen kan worden omschreven als “ik geef het op: laat de chaos regeren”. Een flesje yoghurt, een tandenborstel, drie bananen en een pre-paid telefoonkaart? Welkom in de wereld van ‘no-judgment‘ consumentisme. En dat alles onder het goedkeurend oog van een kassamedewerkster die, zonder ironie, elke transactie afsluit met een automatische “kop khun ka”. Zelfs als je net vijf tosti’s hebt gekocht en daarmee onmiskenbaar de grenzen van menselijkheid overschrijdt.
Het echte meesterwerk van de 7-Eleven is zeker de tosti. Dit is geen gewone boterham. Nee, dit is een symbool van alles wat fout kan gaan in de wereld, verpakt in een dun laagje plastic. Je stopt het ding in een tosti-apparaat en het komt er gloeiend heet uit, met een kern die zo koud is dat het waarschijnlijk stikstof bevat. Je eerste hap is een mix van verbrande kaas en spijt, maar tegen de tijd dat je op de helft bent, realiseer jij je dat je al je waardigheid hebt verloren. Wat het extra pijnlijk maakt, is dat je morgen teruggaat voor nog een. Net als iedereen.
Maar laten we eerlijk zijn, dit fenomeen is niet zonder schaduwzijde. De vele 7-Eleven’s hebben de traditionele buurtwinkeltjes in de schaduw gezet, letterlijk en figuurlijk. Kleine ondernemers kunnen nauwelijks opboksen tegen de massale inkoopkracht en het uitgebreide assortiment van deze reus. De “mom and pop stores”, ooit het kloppende hart van de Thaise wijken, worden langzaamaan opgeslokt door het groene, oranje en rode monster dat in vrijwel elke straat prijkt. Het is modernisering in zijn rauwste vorm, een soort kapitalistisch Darwinisme waarin de 7-Eleven als overwinnaar uit de bus komt.
De 7-Eleven is dus niet zomaar een winkel. Misschien is dat wel het geheim van hun succes: de 7-Eleven belooft iets bekends in een wereld die voortdurend in beweging is. Terwijl de tempels voor rust en bezinning zorgen, biedt de 7-Eleven gemak en instant bevrediging. Geen gedoe, geen wachttijd, gewoon binnenstappen en pakken wat je nodig hebt. In die zin zijn de 7-Eleven’s misschien wel de modernste tempels van Thailand: altijd open, altijd klaar om je te voorzien van je dagelijkse “offers” aan de god van consumptie.
Over deze blogger
- De Expat (66) woont al 17 jaar in Pattaya en geniet van elke dag in het land van melk en honing! Vroeger werkzaam in de wegen en waterbouw, maar het grillige weer in Nederland ontvlucht. Woont hier met zijn Thaise vriendin en twee honden net buiten Pattaya, op 3 minuten loopafstand van het strand. Hobby's: genieten, uitgaan, sporten en met vrienden filosoferen over voetbal, Formule 1 en politiek.
Lees hier de laatste artikelen
Column25 november 2024Column – De 7-Eleven in Thailand: een cultuurshock verpakt in TL-licht
Column24 november 2024Column – De Shinawatra clan en de politieke familie-show die nooit stopt
Column23 november 2024Column – de Mia noi: statussymbool, luxeartikel en troostprijs in één
Column22 november 2024Column – Hans en de Thaise liefdesdeal: romantiek per uur