Een afspraakje in de Hanrahans

Ik heb een kleine gewoonte die ik mezelf toesta, telkens als de gelegenheid zich weer voordoet: de Hanrahans!

Han-ra-hans! Pham-pham-phaaam! In het begin struikelde mijn tong over die naam. Is het Thais, of is het een soort Gaelic-Iers? Voor de Hanrahans dus, in Bangkok, daar maak ik uitzonderlijk een kleine gewoonte van. Een gewoonte kan voor velen misschien veiligheid betekenen maar werkt ook verslavend, altijd hetzelfde krijgen of doen. Stereotiep gedrag, daar heb ik het niet zo op.

Toch geef ik ruim baan aan die partitie ‘gewoontedier’ op mijn harde schijf, telkens het zover is. Misschien een rebels trekje in de man die tijdens zijn jeugd in het Limburgse de frivole roomse lucht heeft ingeademd, wars van de calvinistische gewoonten die we gemakshalve tradities noemen.

Ach ja, grapje, maar dat gedoe met gewoonten, dat meen ik echt. Als ik te veel van hetzelfde krijg, ga ik ervandoor.

Is het nu juist door onze hang naar gewoonten, onze behoudsgezindheid, of door onze nieuwsgierigheid, dat het zover is gekomen, dat we het enige wezen zijn dat kan lachen? En zo nog wat dingen. Variatie is het behoud van de wereld. Er valt zoveel in de wereld te ontdekken. Nu goed, een gedegen vertoog over stereotiep gedrag vraagt niemand van mij. Wie heeft hier interesse in de kwestie over het succes van de mens in de evolutie? Niemand! Liever horen jullie iets over het land waar we ons hart aan verkocht hebben, Thailand.

Wat ga ik nu weer aanvangen?

Daarom doe ik met een blos op de wangen volgende bekentenis. Over enkele uren is het weer zover. Dan klappert de grote vogel van Turkish Airlines nog even met zijn vleugels en zet me op Suvarnabhumi aan de grond.

En ik, het eerste wat ik doe zoals altijd, als ik weer in Bangkok aankom? In de Hanrahans aan een tafeltje plaats gaan nemen, en een biertje drinken, een Tiger. Voor een keer hoeft de wereld me niet te verrassen en is het een geheim genot te weten dat iets er is, nog voor ik het met eigen ogen gezien hebt. Als ik geluk heb, dan is er nog een serveerster die me van de vorige keer kent, en me regelrecht die Tiger brengt.

Eens geïnstalleerd beleef ik de geneugte van die simpele gewoonte, alsof ik een heimelijk afspraakje met mezelf heb gemaakt. Een date in Bangkok. In de Hanrahans slaag ik er in die paar uren na aankomst in, het heden en de toekomst te zien. Wat ga ik nu weer aanvangen? Ik zet dingen op een rij en ontvouw mogelijke plannen, waar trek ik ditmaal naartoe? Koh Lipe of Koh Phi Phi, naar Loei of Mae Hong Son? Ga ik naar Hanoi, of naar Vientiane. Oh, ik moet dringend Korat eens aandoen. Kortom troepenschouw voor de grote parade van start gaat.

Iedere Thai spreekt de ander tegen

Die gewoonte voor de Hanrahans heb ik opgepikt toen ik voor de eerste keer in Bangkok belandde. De Rough Guide had me verteld dat ik niet als een grand seigneur een taxi mocht nemen, maar me via het openbaar vervoer recht in de bijenkorf van de metropool moest werpen.

Dus heb ik alles ter plaatse uitgezocht, het nieuwe aan den lijve ondervonden, weet je wel. De Rail Train, de BTS, de MRT, zelfs de bussen. Iedere route heeft een andere kleur. Waarom zijn ze bij ons allemaal hetzelfde?

Ik heb uren afgezien. De behulpzaamheid van de Thaise mensen is grenzeloos. Je vraagt iets aan één enkele Thai, uit interesse komt er een tweede bij staan, die roept nog enkele anderen te hulp en op het eind is het een volksbeweging – iedere Thai spreekt de ander met stelligheid tegen, maar heel subtiel en indirect en geeft me zijn eigen goede raad. Om daar zonder gezichtsverlies uit te geraken, moet je er in stilte vandoor muizen.

Hopeloos verdwaald

Tenslotte kwam ik niet in de Khao San terecht die eerste keer maar op de Sukhumvit. Op de Sukhumvit stranden ontelbaar vele soi’s, zoals de rivieren naar de zee stromen. Ik was hopeloos verdwaald. En daar op mijn rechterhand stond uitnodigend de Hanrahans, net toen ik een van die soi’s binnenliep.

Een houten ruiter die de prijzen en het Happy Hour aankondigde, versperde me de weg. Een smal terras van maar één trapje hoog, groengeverfd houten lijstwerk dat de hele voorgevel inpakte, een oversteek van het terras dat een beetje leek op de art nouveau-luifels in Parijs, stevige stoelen in teak en de naam in een krachtige goudkleurige schreefletter tegen de gevel. Hanrahans! Kranige gerechten als biefstuk-friet of worst en hamburger stonden er op het menu, rechtuit door en geen gedoe met designgerechten.

Binnen was de pub een toonbeeld van indrukwekkende Ierse degelijkheid, muren tot aan het plafond vol met verschillende soorten unieke drinkglazen en flessen spiritualiën van over de hele wereld en Thailand. Als je de deuropening van rechts nam stuitte je op een eerbiedwaardige brede donkerkleurig gebeitste trap die in een halve kronkel opsteeg tot de eerste verdieping, een immense ruimte die altijd leeg ligt, voor zover ik me herinner. Je moet ernaartoe als je het phoo-phoo-toilet als man wilt nemen of als je lady of ladyboy bent.

Ik was eindelijk in Bangkok en niets hoefde

Die eerste keer was het drie uur in de middag, het staat me nog even helder voor de geest, als ik het op mijn harde schijf uit de map Memorabele Momenten oproep; ik was even de drukte en het verloren lopen moe.

De serveerster, een jonge Thaise die in Thonburi woonde, heeft me alles geleerd. Dat Leo het lekkerste bier is, dat Bangkok groot is, dat je overal kunt slapen, dat de kleine tegenslagen deel uitmaken van het leven, dat alles goed komt, dat de zon schijnt. Vooral, dat je eerst moet gaan zitten en tot jezelf komen. Mai pen rai!

Plots werd alles heel klaar voor me en ik genoot intens van nog twee Tigers, die ze bracht voor ik zelfs met mijn ogen geknipperd had. Het was heerlijk heet, de zon viel op de huizen aan de overkant. Maar ik zat in de schaduw en ik was eindelijk in Bangkok. En niets hoefde.

Wat ik toen niet besefte is, dat ik midden in het oord des verderfs was beland, in Soi See, Soi 4, ongeveer tegenover Nana Plaza. Maar het was midden op de dag, op een maandagmiddag, ongewoon rustig. Alleen mannen te zien, ijsventers, ze sleurden zakken vol ijsblokken aan, zakken waar je bij ons in de bouwmarkt zand in vindt.  En er stond nog geen enkel eetkraampje op de stoep te dampen.

Ik hou niet zo van gewoonten

En wat ik vooral niet wist? Ik had net de enige bar in de straat uitgezocht waar je nooit ofte nimmer door Thai ladies lastig gevallen wordt, zelfs niet midden in de nacht. Echt niemand vraagt je: ‘Hello, how aw you?’ De baas treedt op! Je komt er alleen om tot rust te komen, midden in het wezenloze maar verlokkende feestgewoel. Test het zelf maar eens uit.

Ook straks ben ik weer van de partij in de Hanrahans, afspraakje met mezelf. Zeker ga ik enkele uren op het terrasje met zijn groene lijstwerk zitten, om me voor ogen te houden wat ik in de volgende twee maanden allemaal ga ondernemen.

Ik ken de weg nu, maar op Suvarnabhumi zal een vrouw met een roos in haar hand staan, die heel graag onze chocolade lust. Koste wat kost wil ze me in eerste hand opvangen, je weet maar nooit. Zij zal me op haar wegen in Krung Thep willen leiden, haar eigenste wegen en niet de mijne. Whummmm… Ik hou niet zo van gewoonten zoals je intussen weet, ook niet die van anderen. Te veel van hetzelfde is nooit goed. Hoewel, hoewel… nood breekt wet. Als ze toevallig een weg naar de hemel kent, wil ik haar wel blijven volgen. Maar oudere mannen weten toch wel beter, niet?