De VOC-Factorij in Ayutthaya
In mijn vrij omvangrijke collectie historische landkaarten, plattegronden en gravures van Zuidoost-Azië bevindt zich een mooi plattegrond ‘Plan de la Ville de Siam, Capitale du Royaume de ce nom. Levé par un ingénieur françois en 1687.’ In de hoek van deze behoorlijk accurate Lamare-kaart, rechts onderaan bij de haven, is het Isle Hollandoise – het Hollandse Eiland afgebeeld. Het is de plaats waar zich nu ‘Baan Hollanda, het Hollands Huis in Ayutthaya bevindt.
Weinigen hebben in het laatste kwart van de negentiende eeuw zo’n invloed uitgeoefend op het maatschappelijke en sociale leven in Siam als Tienwan of Thianwan Wannapho. Dit was niet vanzelfsprekend want hij behoorde niet tot de elite, de zogenaamde Hi So die de lakens uitdeelde in het koninkrijk.
Oudheid in verval
De steden Sukhothai en Ayutthaya, ooit de hoofdsteden van de gelijknamige koninkrijken, zijn de onbetwiste topmonumenten van Thailand. Een bezoek aan het land zonder minimaal één van deze wereldbekende oudheidkundige monumenten te hebben bezocht is bijna ondenkbaar. Beide oude steden zijn nog goed geconserveerd en door Unesco tot werelderfgoed verklaard.
Kennismaken met prehistorisch Thailand…
Nee, beste lezer, laat u niet misleiden door de titel van dit stukje. Dit artikel gaat niet over de merkwaardige politieke zeden en gewoonten in dit land maar wel over de voorgeschiedenis van het gebied dat we vandaag als Thailand kennen. Dit is immers één van de oudst bewoonde regio’s in Zuidoost-Azië.
Leo George Marie Alting von Geusau werd op 4 april 1925 in Den Haag geboren in een familie die tot de oude adel van de Duitse Vrijstaat Thüringen behoorde. De Nederlandse tak van deze familie telde heel wat hogere ambtenaren en officieren. Zo was zijn grootvader luitenant-generaal George August Alting von Geusau van 1918 tot 1920 de Nederlandse minister van Oorlog.
De Franse archeoloog en de Siamese algenvreter
Toen de Franse linguïst, cartograaf, archeoloog en globetrotter Etienne François Aymonier op 21 januari 1929 de geest gaf, had hij een rijk en gevuld leven achter de rug. Als officier in de marine-infanterie diende hij vanaf 1869 in het Verre Oosten en vooral dan in Cochinchine, het huidige Vietnam. Hij werd geïntrigeerd door de geschiedenis en cultuur van de inheemse bevolking en begon, nadat hij in de provincie Tra Vinh kennis had gemaakt met de Khmer -minderheid, Cambodjaans te leren.
De stadsmuren van Ayutthaya
Vorig jaar in november schreef ik voor deze blog twee bijdragen over de historische stadsmuren van Chiang Mai en Sukhothai. Vandaag sta ik graag even stil bij de -grotendeels verdwenen – stadsomwaling van Ayutthaya, de oude Siamese hoofdstad.
Daags na de coup van 1947 haalde een docent de voorpagina van een krant. Het was 10 december 1947, de Dag van de Grondwet, toen deze man een krans kwam leggen bij het Democracy Monument. Dat gaf aanleiding tot zijn arrestatie en zo haalde hij de voorpagina van de Siam Nikorn (สยามนิกร, Sà-yǎam Níe-kon) krant. De kop las: “Man gearresteerd voor het leggen van krans”. Hier een korte vertaling van deze gebeurtenis.
De belevenissen van Jacobus van de Koutere, een Brugse avonturier in Siam en omstreken (deel 2)
Vandaag deel 2 van het verhaal over de Zuid-Nederlander, de Bruggeling Jakobus van de Koutere of Jacques van de Coutre zoals hij internationaal bekend werd. Een Vlaming die – o ironie van de geschiedenis – een flink stuk van zijn leven had gewijd aan het bestrijden van de VOC…
De belevenissen van Jacobus van de Koutere, een Brugse avonturier in Siam en omstreken (deel 1)
De Portugezen waren de eerste Farang die in 1511 voet aan wal zetten in Siam. Ze werden een kleine eeuw later gevolgd door de Hollanders. Zo luidt het in de geschiedenisboeken, zij het dat dit verhaal enige nuancering verdient. Het waren niet de Noord-Nederlandse schippers en kooplui van de VOC die als eerste uit onze gewesten in de Siamese hoofdstad Ayutthaya aankwamen. Deze eer komt toe aan een Zuid-Nederlander, de Bruggeling Jakobus van de Koutere of Jacques van de Coutre zoals hij internationaal bekend werd. Een Vlaming die – o ironie van de geschiedenis – een flink stuk van zijn leven had gewijd aan het bestrijden van de VOC…
De herrijzenis van Prasat Hin Khao Phanom Rung
Pasen ligt al achter de rug, maar ik wil vandaag vertellen over een andere verrijzenis, namelijk de restauratie van een van de meest imposante relieken van het Khmer-rijk in Thailand, zijnde Prasat Hin Khao Phanom Rung, het tempelcomplex dat tussen de 10e en 13e eeuw op een uitgedoofde vulkaan in mijn thuisprovincie Buriram werd gebouwd.
Prasat Preah Vihear: stenen des aanstoots….
In een vorig artikel stond ik even stil bij Prasat Phanom Rung en de manier waarop dit Khmer-tempelcomplex tot Thais nationaal cultuur-historisch erfgoed werd opgewaardeerd. In de marge van dit verhaal verwees ik even naar Prasat Praeh Vihear om de complexiteit van de verhouding tussen identiteitsbeleving en geschiedenis te illustreren. Graag ga ik vandaag even verder in op de geschiedenis van Praeh Vihear, voor velen in Thailand een hoop stenen des aanstoots…
Agenda: 6 april Chakri day in Thailand
Op 6 april is het Chakri Day in Thailand, een nationale feestdag ter herdenking van de oprichting van de koninklijke Chakri-dynastie. Op Chakri Day zijn er religieuze ceremoniën ter ere van de vorige koningen. Het biedt Thai de gelegenheid om respect te betuigen aan de verschillende monarchen die een belangrijke rol speelden bij het vormgeven van Thailand.
Anna Leonowens over het koninklijk huwelijk
Het volgende verhaal is een beschrijving door Anna Leonowens, die tussen 1862 en 1867 lerares Engels was aan het hof van koning Mongkut, van het koninkrijk Siam in die tijd (hoofdstuk XXVIII getiteld: ‘The Kingdom of Siam’ uit onderstaand genoemd boek). Anna beschrijft in hoofdstuk XVIII hoe een koningin wordt uitgekozen en gekroond.
De kijk van Anna Leonowenes op het koninkrijk Siam 1870
Het volgende verhaal is een beschrijving door Anna Leonowens, die tussen 1862 en 1867 lerares Engels was aan het hof van koning Mongkut, van het koninkrijk Siam in die tijd (hoofdstuk XXVIII getiteld: ‘The Kingdom of Siam’ uit onderstaand genoemd boek). Ik laat behoorlijke stukken tekst weg aangegeven door (…..). Een korte biografie van Anna stond in het vorige verhaal.
De lotgevallen en ervaringen van gouvernante Anna Leonowens tijdens de regering van koning Mongkut
Anna Leonowens was zes jaar lerares Engels voor de kinderen en voor sommige vrouwen van koning Mongkut (regeerde 1851-1868), en later ook zijn secretaresse. Zij schreef over haar ervaringen in het paleis en over aspecten van de Siamese samenleving een memoir dat in 1870 werd uitgegeven. Veel wat later over haar werd verteld en verbeeld in films (The King and I) en musicals is ontleend aan de geromantiseerde fictie-bestseller van Magaret Landon Anna and the King of Siam (1941) en vaak niet geheel volgens de waarheid.
Archibald Ross Colquhoun & Chiang Mai
Eén van de boeken die ik koester in mijn behoorlijk uitgebreide Aziatische bibliotheek is het boek ‘Amongst the Shans’ van Archibald Ross Colquhoun. Mijn editie is die uit 1888 – ik vermoed een eerste druk – die bij Scribner & Welford in New York van de persen rolde en Terrien de Lacouperie’s ‘The Cradle of the Shan Race’ als inleiding bevat.
Jan Struys, een Hollandse vrijbuiter in Siam (deel 2)
Op het ogenblik dat Struys in Ayutthaya aankwam waren de diplomatieke betrekkingen tussen Siam en de Nederlandse republiek normaal te noemen maar dat was lang niet altijd het geval geweest. Vanaf het ogenblik dat Cornelius Speckx in 1604 een VOC depot in Ayutthaya vestigde kende de verhouding tussen beide, op elkaar aangewezen partijen, heel wat ups & downs.
Jan Struys, een Hollandse vrijbuiter in Siam (deel 1)
Eén van de boeken in mijn bibliotheek die ik koester is Drie aenmerkelyke reizen door Italien, Griekenland, Lyfland, Moscovien, Tartaryen, Meden, Persien, Oostindien, Japan en verscheiden andere Gewesten dat in 1676 van de pers rolde in Amsterdam bij Jacob Van Meurs, drukker op de Keizersgracht.
George Coedes, een Franse oriëntalist in dienst van Siam
In 1919 ontving de Franse bibliothecaris George Coedès (1886-1969) in Bangkok de medaille van de Witte Olifant van Siam voor zijn verdienstelijk werk op het vlak van de studie van het Verre Oosten, in Frankrijk gewoonlijk als oriëntalisme aangeduid.
Drie zwaarden in het Nationaal museum
Ik heb een zwak voor oude wapens en in het Nationaal Museum in Bangkok is in de zaal met koninklijke regalia een mooie vitrine terug te vinden waarin drie Dap of Siamese traditionele zwaarden netjes boven elkaar worden ten toon gesteld.
De juridische adviseurs van de missie Rolin-Jaequemyns
Om volwaardig deel uit te kunnen maken van de door Europa gedomineerde laatnegentiende-eeuwse wereldorde werden een aantal niet-westerse staten op het einde van de negentiende eeuw door de grootmachten onder ‘zachte druk’ diplomatieke gezet om te voldoen aan een aantal voorwaarden. Zo moest Siam – het huidige Thailand – een modern rechtssysteem aannemen, zich houden aan de internationale rechtsregels, een diplomatiek korps op poten zetten en over behoorlijk functionerende regeringsinstanties beschikken.