Wat Chet Yot is een bezoek meer dan waard

Wat Chet Yot centrale wihan

Wat Chet Yot, aan de noordwestelijke rand van Chiang Mai is heel wat minder bekend dan de in het stadscentrum gelegen tempels als Wat Phra Singh of Wat Chedi Luang en dat vind ik persoonlijk een beetje jammer want dit tempelcomplex met een intrigerende want architecturaal erg afwijkende centrale wihan of gebedshal is naar mijn aanvoelen één van de bijzonderste tempels in Noord-Thailand.

Toegegeven, Wat Chet Yot mist de grandeur van voornoemde tempel- en kloostercomplexen, maar blijft zeker voor wie geïnteresseerd is in de rijke geschiedenis en cultuur van Lanna een bezoek meer dan waard. De tempel, vlakbij de erg drukke Highway 11 heeft een ietwat groezelige ingang maar eens je het terrein betreedt zijn de belangrijkste gebouwen in een doorgaans erg rustige, groene en boomrijke omgeving gesitueerd. Een bijna parkachtige omgeving die de historische bouwwerken mooi omkadert.

Deze tempel die ook bekend staat als Wat Photharam Maha Vihra, dateert uit de vijftiende eeuw en is altijd één van de belangrijkste religieuze sites in de stad en van het koninkrijk Lanna geweest. Het waarom van de bouw van dit complex is in een waas van geheimzinnigheid gehuld maar historici gaan er van uit dat de eerste stenen werden gelegd onder het bewind van koning Tilokkarat, de twaalfde vorst in de Mengrai-dynastie, die van 1441 tot 1487 over het koninkrijk Lanna heerste. Het was dezelfde Tilokkarat, die de grote chedi van Wat Chedi Luang liet uitbreiden om er de Smaragden Boeddha in onder te brengen.

Tilokkarat liet Wat Chet Yot bouwen naar het ontwerp van de Mahabodhi tempel in het Birmese Bagan. Deze laatste tempel was dan weer geïnspireerd op de Mahabodhi tempel in het Noord-Indiase Bhdh Gaya, de plaats waar volgens de overlevering Siddharta Gautama, als de Boeddha de staat van verlichting bereikte. Het hoeft dan ook niet te verwonderen dat deze tempel uitgesproken Indiase en Birmese architecturale kenmerken vertoont. Veel van de oorspronkelijke gebouwen van dit klooster van koninklijke rang werden in 1557 ernstig beschadigd of verwoest toen de Birmezen Chiang Mai aanvielen en innamen. Een groot deel werd nooit meer heropgebouwd en verdween voorgoed onder het zand.

Deva in Wat Chet Yot

Een paar jaar na de bouw van Wat Chet Yot werd duidelijk hoe belangrijk deze nieuwe tempel was. In 1477 vond op deze site de 8^e Wereldraad of Sangkayana van het Theravada Boeddhisme plaats waar tal van religieuze en spirituele leiders zich maandenlang beraadden over de toekomst van de leer. Tijdens dit concilie werden de leerstellingen zoals ze vervat waren in de Tripitaka, de canonieke teksten, geëvalueerd en disciplinaire en andere geschillen beslecht.

De naam Wat Chet Yot verwijst naar de centraal gelegen Maha Pho Wihan, de betrekkelijk kleine hoofdwihan die bekroond wordt met zeven (chet) pyramideachtige spitsen (yot) op een vierkante basis. De buitenmuur van de wihan is bekleed met zeventig deva-figuren, een soort van beschermengelen of hemelse wezens die in verschillende houdingen werden afgebeeld. Deze bas-reliëfs zijn van een erg hoge artistieke kwaliteit en behoren tot het beste wat men op dit vlak in het noorden van het land kan aantreffen.  De gezichten van de devas zouden volgens de overlevering zijn gemodelleerd naar die van familieleden van Tilokkarat. Vergeet vooral niet om even helemaal rond de wihan te lopen want de beelden aan de achterzijde van de wihan zijn in aanmerkelijk betere toestand dan die aan de voorzijde. In de wihan bevindt zich een onlangs gerenoveerde gewelfde gang met een erg kleine gebedsruimte voor een Boeddhabeeld. Aan weerszijden van dit beeld leidt een smalle trap naar het dak. Dit gedeelte is echter verboden voor vrouwen.

Chedi Tilokkarat

Binnen het tempelterrein bevindt zich een grote, nog behoorlijk intacte chedi waarin de asse van Tilokkarat werd bijgezet en een aantal kleinere, al dan niet vervallen chedis voor zijn familieleden. De grafchedi van Tilokkarat is niet te missen want hij staat in brons op een stevig voetstuk voor zijn chedi. Vrijwel alle chedis zijn in de sterk door Birma beïnvloede Lanna-stijl: klokvormig op een verhoogde vierkante basis, met nissen aan de vier zijden waarin zich ooit Boeddhabeelden bevonden. Bij de ingang van het kloostercomplex staat een massieve Bodhi-boom die volgens de legende in 1455 door Tilokkarat was geplant op de plaats waar de tempel moest worden gebouwd.

Wanneer je een bezoek brengt aan Wat Chet Yot vergeet dan zeker ook niet even binnen te springen in het nabijgelegen Chiang Mai Nationaal Museum waar een kleine maar fijne collectie een inzicht biedt in de fascinerende geschiedenis en culturele rijkdom van het koninkrijk dat ooit Lanna was.