Het ‘verloren leger’ van Mae Salong
In 1949 versloegen de troepen van Mao Zedong de Kwomintang. Velen van hen, waaronder Chiang Kai-shek, vluchten naar Taiwan maar de 93e Divisie van het 26e Legerkorps en de restanten van het 8e Legerkorps van het Chinese nationalistische Leger, goed voor zo’n 12.000 manschappen plus hun families, wist systematisch op de terugtocht vechtend, in een eigen versie van Mao’s ‘Lange Mars’ uit Yunnan te ontkomen en besloten de strijd vanuit Birma voort te zetten.
In de twee voorgaande bijdragen over buitenlandse invloeden in de Siamese en Thaise architectuur besteedde ik aandacht aan de Italianen. Besluiten doe ik graag door even stil te staan bij de intrigerende figuur van de Duitse architect Karl Döhring. Hij produceerde lang niet evenveel als voornoemde Italianen maar de gebouwen die hij in Siam neerpootte behoren, naar mijn bescheiden mening, tot het fraaiste wat de vreemde mix tussen lokale en Farang-architectuur kon opleveren.
Als u zich ooit hebt heeft gevraagd waarom er in hartje Bangkok zoveel klassieke, Italiaans aandoende overheidsgebouwen staan, dan moet u nu zeker verder lezen…
De Dharmasalaroute van Angkor naar Phimai
Het kerngebied van het immense Khmer-rijk (9e tot de helft van de 15e eeuw) – waartoe een flink stuk van het huidige Thailand mag gerekend worden – werd centralistisch vanuit Angkor bestuurd. Dit centrale gezag was met de rest van het imperium verbonden door een netwerk van bevaarbare waterwegen en meer dan duizend kilometer aan goed onderhouden verharde en opgehoogde wegen die waren voorzien van de nodige infrastructuur om het reizen te vergemakkelijken, zoals overdekte halteplaatsen, medische posten en waterbekkens.
Met de komst van de eerste Europeanen in de zestiende en zeventiende eeuw, duurde het niet lang voor er westerse elementen opdoken in de Siamese architectuur. De leidende klasse in Ayutthaya keek met verbazing en wellicht ook enige bewondering naar de vreemde bouwwerken die door deze buitenlanders aan de rand van de stad werden neergepoot en vooral het vakmanschap waarmee dit gebeurde.
Generaals die de dienst uitmaakten: Thanom Kittikachorn
Als er, pakweg de laatste honderd jaar, één constante in de meer dan turbulente Thaise politiek is geweest dan zijn het wel de militairen. Sinds de door het leger gesteunde staatsgreep van 24 juni 1932 die een einde maakte aan de absolute monarchie heeft het leger niet minder dan twaalfmaal de macht gegrepen in het Land van de Glimlach
Van Endorphine tot Da & daarna….
Ik hou van zangeressen met ballen aan hun lijf. Om meteen de – voorspelbare – repliek van flauwe grappenmakers voor te zijn én voor alle duidelijkheid: wél in figuurlijke zin alhoewel ik besef dat er in letterlijke zin ook wel een behoorlijke keuze aan bestaat in het Land van Glimlach.
Het verdwijnen van het Thai Noi-schrift
In veel gevallen verdwijnen talen als gevolg van een cultuurstrijd, ongelijke machtsverhoudingen of gewoon taaldwang waarbij het probleem vaak veel dieper ligt dan het zuiver linguïstische maar alles te maken heeft met bedreigde eigenwaarde en identiteit, het ontzeggen van zelfbeschikking en de vrijheid om culturele tradities te handhaven. Een mooi voorbeeld van dit laatste is in Thailand te vinden, meer bepaald in Isaan, waar het Thai Noi moest verdwijnen voor de meerderheidsschrijftaal.
Een literaire botanische ervaring
Neen, beste bloglezers, ik ga het niet over een of ander aanbevelenswaardig planten- of natuurgids hebben maar wel over een heel bijzondere, maar jammer genoeg bij de meeste Farang totaal onbekende site.
Wat Ku Phra Kona: een merkwaardig staaltje van erfgoedzorg
Toen ik een tijd geleden op zoek was naar monumentale Khmer-relicten in de omgeving van mijn woning in Satuek stootte ik, als bij toeval, op Wat Ku Phra Kona in het zuiden van de provincie Roi Et. Toeval, want deze Khmer-ruïne ontbreekt in zowat elke zichzelf respecterende reisgids. Het is nochtans een van de meest noordelijk gelegen Khmer-schrijnen.
Ya Mo: geen katje om zonder handschoenen aan te pakken
Sterke vrouwen hebben in de woelige geschiedenis van Siam vaak een sleutelrol gespeeld. Een van de beroemdste voorbeelden hiervan is ongetwijfeld Thao Suranaree of Ya Mo zoals ze in Isaan wordt genoemd. Er was in haar jeugd evenwel niets dat erop duidde dat ze op een keerpunt van de Siamese geschiedenis een doorslaggevende rol zou gaan spelen, integendeel.
Bang Rajan: een tikkeltje Wahrheit en heel veel Dichtung….
Bang Rachan is een begrip in Thailand. Sterker nog, het illustreert hoe dun in de Thaise historiografie de lijn is tussen Wahrheit & Dichtung. Het lijkt zo’n beetje op een Thaise variant van de bekende Asterix & Obelix verhalen: We gaan terug naar het jaar 1765. Heel Siam zucht onder de Birmese knoet behalve de dappere inwoners van één klein dorpje die de Birmese legioenen een halt toeroepen…
Een bezoekje aan Baan Hollanda
Ik geef het eerlijk toe: ik heb hét eindelijk gedaan…. In al de jaren dat ik Thailand aandeed heb ik misschien twintig keer Ayutthaya bezocht maar Baan Hollanda viel altijd om één of andere reden buiten het raam van deze bezoeken. Op zich is dit best wel bizar. De lezers die mijn stukjes op deze blog lezen weten immers dat de activiteiten van de Vereenigde Oostindische Compagnie, beter bekend als de (V.O.C.), in deze contreien al heel lang op mijn onverdeelde aandacht kunnen rekenen.
70 jaar van diplomatieke betrekkingen tussen Thailand en Laos
Binnen een paar dagen is het precies zeventig jaar geleden dat de koninkrijken van Thailand en Laos officieel diplomatieke betrekkingen met elkaar aanknoopten. Dit was natuurlijk niet de eerste keer in de geschiedenis. In het verre verleden was er niet alleen geregeld sprake geweest van diplomatieke banden tussen beide landen maar ook van feodale horigheid en bezettingen.
Unieke foto’s van oorlogsgraven in Thailand
Op 15 augustus worden de Nederlandse doden van de Tweede Wereldoorlog in Zuidoost-Azië herdacht op het militaire ereveld in Kanchanaburi. Ter gelegenheid van deze herdenking publiceert Lung Jan een aantal unieke foto’s die kort na de Tweede Wereldoorlog in Thailand werden gemaakt van – inmiddels al lang geruimde – militaire begraafplaatsen waar de slachtoffers van de aanleg van de infame Birma-spoorweg werden begraven. Dit historisch erg belangrijke fotomateriaal is afkomstig uit de enorm rijke en voor het grote publiek vrijgegeven collectie van het Australian War Memorial (AWM).
Bij een dodenherdenking – Nederlanders en de Birma-railway
‘De zon is zengend heet, de regen striemt bij vlagen, en beide bijten zich tot diep in ons gebeent’, wij blijven nog als spoken onze lasten dragen, maar zijn al jarenlang gestorven en versteend. ‘ (Een fragment uit het gedicht ‘Pagoderoad’ dat de Nederlandse dwangarbeider Arie Lodewijk Grendel op 29.05.1942 in Tavoy schreef) Op 15 augustus worden op de militaire erevelden in Kanchanaburi en Chunkai de slachtoffers van de Tweede Wereldoorlog in Azië in het …
Nederlandse jungle doctor redde de levens van honderden Amerikaanse krijgsgevangenen
Op tal van plaatsen, inclusief Thailand, wordt in deze periode het feit herdacht dat 76 jaar geleden, met de capitulatie van de Japanse strijdkrachten, een einde kwam aan de Tweede Wereldoorlog. Graag sta ik vandaag heel even stil bij de Nederlandse dokter Henri Hekking, die in de Verenigde Staten geëerd werd als een held maar in Nederland nauwelijks, en dit geheel ten onrechte, bekendheid verwierf.
Werken in de marge van de ‘Spoorweg des Doods’
Op 15 augustus aanstaande wordt op de militaire begraafplaatsen van Kanchanaburi en Chungkai weer even stilgestaan bij het einde van de Tweede Wereldoorlog in Azië. De focus ligt daarbij – bijna onvermijdelijk zou ik zeggen – op de tragische lotgevallen van de geallieerde krijgsgevangenen die door de Japanners tot dwangarbeid werden gedwongen bij de aanleg van de infame Thai-Birma spoorweg. Graag sta ik even stil bij wat er, nadat de Spoorweg des Doods op 17 oktober 1943 was opgeleverd, gebeurde met de geallieerde krijgsgevangenen en de romusha, de Aziatische arbeiders die waren ingezet bij dit ambitieuze en tienduizenden mensenlevens kostende project.
De moeizame verwerking van het Thaise oorlogsverleden
Nu bijna 76 jaar geleden, op 15 augustus 1945, kwam met de Japanse overgave een einde aan de Tweede Wereldoorlog. Dit verleden is in heel Zuidoost-Azië en zeker ook in Thailand nog voor een groot stuk onverwerkt gebleven.
Thailand & watersnood: “the never ending story”
Bij het zien van de ellende die de watersnood de laatste dagen in Wallonië en het stroomgebied van de Maas heeft aangericht vergeten we al snel dat overstromingen vrijwel jaarlijks voor de nodige problemen zorgen in Thailand. Sterker nog, vroeger maakten ze onlosmakelijk deel uit van het ecosysteem in het stroomgebied van grote rivieren zoals de Mekong, de Chao Phraya, Ping of Mun.
Drama in de maak aan de Thai-Birmese grens
Vrijwel meteen na de militaire coup in Birma/Myanmar, waarschuwde ik voor een mogelijk nieuw drama aan de Thai-Birmese grens. En ik vrees dat ik erg binnenkort gelijk zal krijgen.
De spanningen in Birma & de Karen
Nu in Birma de eerste dodelijke slachtoffers zijn gevallen bij de demonstraties tegen de staatsgreep door het leger twee weken geleden, beginnen ook de spanningen aan de Thais-Birmese grens op te lopen. Het blijft immers koffiedikkijken of de militaire junta, net zoals dat in 1988 en 2007 gebeurde, de protesten met harde hand bloedig in de kiem wil smoren.