Generaals die de dienst uitmaakten: Phraya Phahol Pholphayuhashena
Als er, pakweg de laatste honderd jaar, één constante in de meer dan turbulente Thaise politiek is geweest dan zijn het wel de militairen. Sinds de door het leger gesteunde staatsgreep van 24 juni 1932 die een einde maakte aan de absolute monarchie heeft het leger niet minder dan twaalfmaal de macht gegrepen in het Land van de Glimlach.
Een opmerkelijke Thaise historicus: Chaophraya Thiphakorawong
Tot de afschaffing van de absolute monarchie in 1932 was de Siamese historiografie een zaak voor en van het Hof. Sterker nog, het was het prerogatief van de koningen, prinsen, adel en vooraanstaande monniken. Geschiedenis was een hobby van de Groten en zéker geen zaak voor de ‘kleyne Luyden’… Koningen als Mongkut en Chulalaongkorn en prinsen als Damrong, Narit en Wachirayan publiceerden historische studies. Chaophraya Thuphakorawong maakte integraal deel uit van deze traditie, maar gaf wel een heel nieuwe, eigenzinnige en vernieuwende draai aan het geschiedenis schrijven in Siam.
De laatste betelkauwers
Het zou een titel van een boek van W.F. Hermans of Jan Wolkers kunnen zijn, maar het is dat niet… Mijn intussen al lang overleden schoonmoeder, een Isaanse met Khmer-roots, was er één: een betelkauwster. Met het uitsterven van haar generatie komt er wellicht een definitief einde aan het betelkauwen, een gebruik dat aantoonbaar bijna 5.000 jaar lang werd beoefend in Zuidoost-Azië.
Het Rattanakosin-tijdperk: de bakermat van het moderne Thailand
Na de val van Ayutthaya, dat in 1767 te vuur en te zwaard werd verwoest door Birmese troepen, duurde het geruime tijd vooraleer de aangeslagen Siamezen hun zaken weer een rijtje hadden. Dat de Siamese natie überhaupt uit de asse herrees is vooral de verdienste van generaal Taksin en zijn Chinese bondgenoten.
Een knettergekke Hollander… of toch niet?
De Borobudur in Java, is het grootste Boeddhistische monument ter wereld. Dit, uit niet minder dan negen etages opgebouwde tempelcomplex uit de achtste eeuw van onze jaartelling had eeuwenlang onder as en jungle verborgen gelegen en vormde één van dé grootste archeologische sensaties in de vroege negentiende eeuw.
De historische banden tussen Thailand & Indonesië – ook een stukje Nederlandse geschiedenis
Indonesië is een bevoorrechte handelspartner van Thailand en jaarlijks bezoeken gemiddeld een half miljoen Indonesische toeristen het Land van de Glimlach. De historische banden tussen beide landen zijn oud en gaan érg ver terug in de tijd.
De legende van Loy Krathong doorgelicht
Binnen ruim een week is het weer zo ver en drijven de krathongs, de kunstig in elkaar geknutselde vlotjes van bananenbladeren, overal op de rivieren, kanalen en de waterpartijen. Loy Krathong is, na Songkran – het traditionele Thaise Nieuwjaar – het meest populaire feest in Thailand én een groot deel van Zuidoost-Azië.
De Ramakien: het Thaise nationale epos met indiase wortels
De Ramakien, de Thaise versie van het Indiase Ramayana-epos dat meer dan 2.000 jaar geleden, volgens de overlevering uit het Sanskriet werd neergeschreven door de dichter Valmiki, vertelt het tijdloze en universele verhaal over de confrontatie tussen goed en kwaad.
Andreas du Plessis de Richelieu: farang, sabelslijper, kapitalistische opportunist & eminence grise
Vandaag is hij een bijna vergeten historische figuur maar ooit was Andreas du Plessis de Richelieu een niet geheel onomstreden Farang in het Land van de Glimlach.
Prasat Hin Phimai: de grootste Khmertempel in Thailand
Tijdens de meer dan vier eeuwen dat de Khmer de plak zwaaiden in Isaan, trokken ze meer dan 200 religieuze of officiële bouwwerken op. Prasat Hin Phimai in het hart van het gelijknamige stadje aan de Munrivier in de provincie Khorat is één van de meest imponerende Khmer tempelcomplexen in Thailand.
Jean-Baptiste Maldonado: een Vlaamse jezuïet in Ayutthaya
Over de jeugdjaren van Jean-Baptiste Maldonado is nauwelijks iets bekend. We weten dat hij een Vlaming was die in 1634 in de Zuidelijke Nederlanden was geboren en dat hij een groot deel van zijn jeugd in het Waalse Mons of Bergen heeft doorgebracht.
Prasat Nong Bua Rai: Een verborgen Khmer-pareltje
Lung Jan bezocht samen met zijn dochter de ruïnes van Prasat Nong Bua Rai. Deze nauwelijks bij het grote publiek bekende tempelruïne ligt ietwat verscholen langs de weg die de veel beroemdere Prasat Hin Phanom Rung verbindt met Prasat Muang Tam aan de voet van de oude vulkaan waarop Phanom Rung werd gebouwd. De tempel werd op het einde van de 12e of het begin van de 13e eeuw gebouwd op bevel van de Khmervorst Jayavarnam VII.
Een van de oudste gebouwen in Bangkok: het Phra Sumen fort
Ik ga u een klein geheimpje vertellen. Eén van mijn favoriete wandelingen voert me steevast door de lommerrijke Thanon Phra Athit. Een straat of beter gezegd een laan die in haar genen niet alleen de herinnering aan een aantal Groten uit de rijke geschiedenis van de Stad der Engelen draagt maar ook nog een impressie geeft van hoe de stad er, naar mijn aanvoelen, pakweg een halve eeuw geleden uitzag.
Prasat Hin Ban Phluang: kostbaar kleinood
Eén interessante Khmer-tempel is de Prasat Hin Ban Phluang in Ban Phluang in mijn buurprovincie Surin. Ban Phluang moet ooit een belangrijke Khmer-nederzetting zijn geweest want op amper honderd meter van de tempel bevindt zich een baray, een kunstmatig meer dat door de Khmer werd aangelegd.
Cornelis Specx: Wegbereider voor de VOC in Ayutthaya
De laatste decennia zijn er behoorlijk wat studies van de persen gerold over de Vereenigde Oostindische Compagnie (VOC) in Zuidoost-Azië waarbij ook – bijna onvermijdelijk – de aanwezigheid van de VOC in Siam aan bod kwam. Vreemd genoeg is er tot op vandaag weinig gepubliceerd over Cornelis Specx, de man die we gerust als de wegbereider voor de VOC in de Siamese hoofdstad Ayutthaya mogen beschouwen. Een euvel, dat ik bij deze wil rechtzetten.
De Bisu binnenkort uitgestorven?
Ik heb in het verleden op deze blog geregeld aandacht besteed aan de lappendeken die de Thaise meervolkerenstaat vanuit etnografisch oogpunt is. Vandaag sta ik graag even stil bij wat wellicht de minst bekende etnische volksgroep in het land is, de Bisu. Volgens de meest recente tellingen – die intussen alweer 14 jaar oud zijn – zouden er in Thailand nog ongeveer tussen de 700 à 1.100 Bisu leven wat meteen van hen ook de meest in hun voortbestaan bedreigde volksgroep maakt.
De Ho Rakang van Wat Chana Songhkram
Zowat elk zich respecterend Boeddhistisch klooster heeft er wel één: een Ho Rakang oftewel klokkentoren. De bronzen bellen, klokken of gongs in deze bouwsels geven meestal de tijd aan en roepen de monniken op voor gebed en meditatie.
Wat gebeurde er met de Spoorweg des Doods?
Japan capituleerde op 15 augustus 1945. Daarmee verloor de Thai-Birma spoorweg, de beruchte Spoorweg des Doods, het doel waarvoor hij oorspronkelijk was gebouwd, namelijk het aanvoeren van troepen en voorraden voor de Japanse troepen in Birma. Het economisch nut van deze verbinding was gering en men wist bijgevolg na de oorlog niet erg duidelijk wat er mee moest gebeuren.
Een iconografische stijlbreuk: de Siamese wandelende Boeddha
De meeste Aziatische klassieke beelden die we van de Boeddha kennen beelden hem of zittend, staand of liggend af. In de dertiende eeuw kwam daar plots, als een donderslag bij een heldere hemel, een wandelende Boeddha bij. Deze manier van afbeelden betekende een heuse iconografische stijlbreuk en was uniek voor de regio die nu bekend staat als Thailand.
Bommen op Bangkok
Midden augustus wordt traditioneel op de geallieerde militaire begraafplaatsen van Kanchanaburi en Chungkai weer even stilgestaan bij het einde van de Tweede Wereldoorlog in Azië. In dit artikel van Lung Jan, vraagt hij aandacht voor de minstens 100.000 Romusha, de Aziatische arbeiders die bij slavenarbeid om het leven zijn gekomen. En ook voor de Thaise burgers die het slachtoffer werden van een reeks van geallieerde luchtaanvallen op Japanse doelwitten in Thailand.
Goudgravers: Op zoek naar verborgen Japanse oorlogsbuit…
Thailand heeft haar eigen versie van het Monster van Loch Ness; een hardnekkige mythe die met de regelmaat van een klok pleegt op te duiken. Zij het dat in dit concrete geval niet over een prehistorisch waterwezen gaat maar over een nog meer de verbeelding prikkelende enorme schat die de terugtrekkende Japanse troepen op het einde van de Tweede Wereldoorlog zouden begraven hebben in de buurt van de infame Birma-Thai Spoorweg.
In 1978 publiceerde de Amerikaanse journaliste en historica Barbara Tuchman (1912-1989), ‘ A Distant Mirror – The Calamitous 14th Century’, in de Nederlandse vertaling ‘De Waanzinnige Veertiende Eeuw’, een ophefmakend boek over het leven van alledag in middeleeuws West Europa in het algemeen en in Frankrijk in het bijzonder met oorlogen, pestepidemieën, en een kerkelijk schisma als belangrijkste ingrediënten.