Waar ga je naartoe? Heb je al gegeten?
In een vorig artikel ging ik in op het begrip ‘thainess’, de Thaise Identiteit. Ik stipte al even aan dat die identiteit lang niet altijd het aloude Thaise erfgoed omvat maar vaak met een bepaalde bedoeling is geconstrueerd, gemaakt. Ik wil dat nu laten zien aan de alom bekende Thaise groet ‘sawatdee’.
Zij die het geluk hebben op het Thaise platteland te wonen of daar vaak bezoeken afleggen weten dat de meest voorkomende begroeting niet ‘sawatdee’ is maar ไปใหน ‘pai nai?’ Waar ga je naar toe? of ไปใหนมา ‘pai nai maa? Waar ga je naar toe van waar komende? en กินข้าวหรือยัง‘kin khaaw reu jang?’ (zie illustratie) Heb je al gegeten? Dit zijn de echte, oorspronkelijke Thaise begroetingen.
Koning Rama V startte een beschavingsoffensief
Vanaf het begin van de vorige eeuw en met name sinds de dertiger jaren moest Thailand verwesteren. Het begon met de beroemde koning Rama V (Chulalongkorn) die veel reisde, eerst naar India en Nederlands-Indië en later naar Europa. De contrasten die hij zag tussen het ‘beschaafde’ Westen en zijn eigen nog ‘barbaars’ Siam deden hem pijn.
Ook om de koloniale mogendheden op afstand te houden startte hij een beschavingsoffensief, dat werd voortgezet onder de daarop volgende koningen en zijn hoogtepunt bereikte tijdens het ultranationalistische bewind van veldmaaschalk Luang Plaek Phibunsongkraam (hierna Phibun, hij had een hekel aan de naam Plaek, dat betekent ‘vreemd’, ongeveer 1939-1957).
Veel elementen uit de beschaafde westerse cultuur werden verplicht opgelegd aan de Thais, kledingvoorschriften (mannen en vrouwen liepen veelal nog met ontbloot bovenlijf rond), broeken, rokken en een hoofddeksel werden verplicht gesteld en het kauwen van betel werd verboden. Uiteindelijk zouden veel elementen uit deze geïmporteerde cultuur verheerlijkt worden als thainess, de eeuwenoude Thaise identiteit.
In 1943 werd ‘sawatdee’ de officiële Thaise groet
Een onderdeel van deze verwestersing was het taalgebruik. Het is de periode waarin heel veel nieuwe Thaise woorden werden bedacht. Volgens een legende was het de hoogleraar Phraya Uppakit die voor het eerst de groet ‘sawatdee’ introduceerde op de Chulalongkorn Universiteit waar het zich snel op de campus en daaromheen verspreidde.
Maar het was Phibun die in 1943, acht maanden na een versimpeling van het Thaise schrift, ‘sawatdee’ tot de ‘officiële’ Thaise groet verhief. Op 27 januari 1943 liet het Propaganda Departement het volgende weten:
Zijne Excellentie de Premier heeft over de onderhavige zaak nagedacht en is tot de conclusie gekomen dat, om onze eigen eer en de eer van het Thaise volk te bevorderen op een manier waardoor de Thais als een beschaafd volk zullen worden geprezen en tevens omdat het spraakgebruik de status van onze geest weerspiegelt er een moderne, nieuwe begroeting moet komen, en heeft daarom het volgende gedecreerd. Alle ambtenaren moeten elkaar des morgens met ‘sawatdee’ begroeten opdat we elkaar als vrienden tegemoet kunnen treden en alleen veelbelovende woorden zullen gebruiken. Bovendien vragen we alle ambtenaren deze begroeting ook in hun huishoudens te gebruiken.
‘Sawatdee’ wordt bijna uitsluitend gebruikt in de hogere kringen
Zo is de begroeting ‘sawatdee’ begonnen. Ik ervaar nog steeds dat deze begroeting iets ongemakkelijks heeft in het dagelijkse leven, het wordt bijna uitsluitend gebruikt in de ‘hogere kringen’, of wat daarvoor doorgaat, bij formele gelegenheden, en door expats die denken dat dit het summum is van Thaise beleefdheid want dat doen de reisgidsen en taalboekjes ons geloven.
In 2008 startte de Commissie voor Nationale Identiteit een campagne om het Engelse ‘hello’ bij telefoongesprekken te vervangen door ‘sawatdee’, dat was een flop. Het is toch wel ironisch dat zo’n nieuwe begroeting als ‘sawatdee’, voortgekomen uit een idee van verwestersing van de Thaise cultuur, nu tot een vast element van de eeuwenoude thainess, de Thaise identiteit, is verheven.
Het woord ‘sawatdee’ komt uit het Sanskriet
‘Sawatdee’ is geen Thais woord maar komt uit het Sanskriet (de eind –dee-, lijkt op het Thaise woord voor ‘goed’ maar is het niet). Het is een aanpassing van het Sanskriet woord ‘svasti’ hetgeen ‘zegening’ of ‘welzijn’ betekent en heeft de wortel gemeen met het woord ‘svastika’, het hakenkruis, het oeroude Hindoe symbool voor ‘auspicious, veelbelovende gunst’. Misschien is het toeval dat Phibun een bewonderaar was van het Italiaanse, Duitse en Japanse fascisme, maar misschien ook niet.
Naast ‘sawatdee’ werden er andere woorden verzonnen als ‘aroensawat’ (vergelijk ‘Wat Aroen’, de Tempel van de Dageraad) , goede morgen en ‘ratreesawat’, goede nacht, maar deze vind je alleen in de literatuur terug, bijna niemand kent ze meer. Overigens wordt ‘sawatdee’ dikwijls afgekort tot ‘watdee’ (zie illustratie).
Groet je een Thai in een informele situatie, zeker op het platteland, zeg dan liever ‘kin khaaw reu jang’ (midden, dalende, stijgende, middentoon), Heb je al gegeten? of ‘pai nai ma’ (midden, stijgende, middentoon), Waar ga je naar toe vandaan gekomen zijnde? Dat klinkt wel zo warm.
Voor ‘thainess’ zie het artikel www.thailandblog.nl/achtergrond/ik-ben-een-thai/
Over deze blogger
-
Geboren in 1944 in Delfzijl als zoon van een eenvoudige winkelier. Gestudeerd in Groningen en Curaçao. Drie jaar als arts gewerkt in Tanzania, daarna als huisarts in Vlaardingen. Een paar jaar vóór mijn pensioen getrouwd met een Thaise dame, we kregen een zoon die drie talen goed spreekt.
Bijna 20 jaar in Thailand gewoond, eerst in Chiang Kham (provincie Phayao) daarna in Chiang Mai waar ik graag allerhande Thai lastigviel met allerlei vragen. Volgde het Thaise buitenschoolse onderwijs waarna een diploma lagere school en drie jaar middelbare school. Deed veel vrijwilligerswerk. Geïnteresseerd in de Thaise taal, geschiedenis en cultuur. Woon nu alweer 5 jaar in Nederland samen met mijn zoon en vaak met zijn Thaise vriendin.
Lees hier de laatste artikelen
Cultuur17 november 2024Schemering op de waterweg
Lezersvraag4 november 2024Uw mening over integreren in de Thaise samenleving
Opinie30 oktober 2024Hervorming van het monnikendom of anders komen er steeds nieuwe schandalen
Maatschappij28 oktober 2024Straffeloosheid na de Tak Bai massamoord op 25 oktober 2004
Bedankt voor dit stukje cultuur/geschiedenis les. Ik vind het wel zo leuk als men vraagt of je al gegeten hebt. Ook grappg dat Thai dit in het Engels vragen. Ja, ook irritante tuktuk chauffeurs maar als je gewoon uit wandelen gaat door dorpen en buitenwijken is het mij ook meermaals gevraagd (een “pai nai” “where you go? of alle twee). Al blijft het vaker bij een vriendelijke glimlach/knikje. Nieuwsgierig zijn ze wel als er een gekke/verdwaalde farang (in zijn eentje) door de straatjes loopt.
Hier in de Isaan word paj naj niet veel gebruikt alleen door bardames en zwervers, hier zegt men krapong of krapon, ik weet niet wat het betekent.
het is geen Khap khun in ieder geval.
Zelf heb ik ook zo iets van waar bemoei je je mee, maar vooral wat weet je er aan ??
Khin Kao wordt hier wel gebruikt voor ik ga eten, of khao nohn voor ik ga slapen.
Ik woon in de buurt van Mancha Khiri en hier gebruyikt iedereeen pai nai .
Bij ons in het dorp zeggen ze pai sai?
ik zeg meestal pai talaat en dan moeten ze lachen
Hier in de Isaan word paj naj niet veel gebruikt alleen door bardames en zwervers, hier zegt men krapong of krapon, wat ik ben betekent, vrij vertaald: ik ook.
het is geen Khap khun in ieder geval.
Zelf heb ik ook zo iets van waar bemoei je je mee, maar vooral wat weet je er aan ??
Khin Kao wordt hier wel gebruikt voor ik ga eten, of khao nohn voor ik ga slapen.
Aan de thorasap/mobuy zeggen ze eigenlijk nooi het engelse hello-maar de Thaise vertaling, ofwel ”allo”-klinkt meer frans. Daarna komt de onvermijdelijke vraag naar ”waar ben je nu”.
In BKK hoor je dan gewoonlijk: yang may ma-mee rot thit. Ofwel: nog niet aangekomen, er is traffic jam/file.
Ik heb net 2 dagen busreis achter de rug met 5 Thaise hardloopvrienden. Een van hen heeft zijn eigen minibusjes waarmee wij waren en hij vertelde wat hij vreemde gewoonten van de buitenlanders vond en andere verhalen.
Zo vond hij het vreemd, dat de buitenlander altijd Good Nigt en Good morning zegt als ze gaan slapen of wakker worden. De Thai zegt niets, maar gaat verdwijnt en verschijnt ook weer zonder wat te zeggen.
Overigens vond hij het woord slapen heel vreemd. Twee erg dronken nederlanders, die hij van Nongkhai naar Bangkok had vervoerd hadden gevraagd om in Korat te gaan slapen. Hij kon het woord prefect uitspreken. Nog gekker vonden de medepasagiers het, dat ze naar een hotel onderweg wilden, terwijl er slechts 6 zeer ruim zit/slaap stoelen waren in de heel luxe minibus. Slapen doe je onderweg, waarom ook nog een hotel betalen?? Ze lagen dubbel van de lach.
Beste Hans,
Sawatdee khrap/kha schept altijd een zekere afstand, een beetje zoals ‘How do you do? in het Engels. Het is echt niet zo dat ‘sawatdee’ de ingeburgerde groet is voor alle rangen en standen, behalve in formele situaties. Voorbeeld: je maakt een frisse ochtendwandeling door de rijstvelden en komt een jou vreemde boer tegen. Je kunt ‘sawatdee’ zeggen, hij antwoordt idem en dan gaat ieder zijn weegs. Je kunt heel goed pai nai zeggen Waar ga je naar toe? Dat is warm en vriendelijk en nodigt uit tot een kort gesprekje. En dat is dan het probleem.
Een algemene opmerking. Het is mijn ervaring dat Thaise partners hun geliefde altijd de officiele woorden leren, nooit de gemoedelijke, lieve woordjes, laat staan vloeken of scheldwoorden, die toch ook ruimschoots in Thailand worden gebruikt. Maar dat zal je geliefde ook wel ontkennen. Vraag haar eens wat ‘damn’ en ‘shit’ is in het Thais. Die bestaan in het Thais ook, en als er iemand met een hamer op zijn duim slaat hoor je dat ook.
Ruud,
Natuurlijk zeg je sàwàtdie khráp in alle formele situaties en tegen mensen die je nog net ontmoet. Maar als je tegen je buurman die je al 10 jaar kent nog steeds alleen maar sàwàtdie zegt is dat niet gezellig. In Nederland zeg je toch ook niet altijd tegen mensen die je goed kent ‘hoe maakt u het, meneer Jansen?’, misschien alleen een keer voor de grap. Je zegt: ‘hoe is het, Piet? Alweer je auto aan het wassen?’ ‘Kutweer vandaag, zeg!’ ‘Hey, je ziet er goed uit vandaag, joh!’ etc.
En ik snap nooit waarom je geen Thaise scheldwoorden mag leren. Ken je dan geen Nederlandse of Engelse scheldwoorden? Denk je dat de Thais elkaar nooit uitschelden? Zelfs Prayut gebruikt in zijn persconferenties en toespraken wel eens scheldwoorden als ‘âi hàa’ en khîe khâa. Suthep was er ook erg goed in zoals ie ngôo, dat betekent ‘stupid bitch’. Raden op wie dat sloeg.
Als u de buurman al 10 jaar kent, bent u lang genoeg in Thailand, om te weten wat de de beste manier van begroeten is.
Voor die tijd is het het veiligst je te beperken tot een formele begroeting.
Overigens hangt de wijze van begroeting niet alleen van de persoon af, maar ook van de situatie.
Tegen mensen die ik dagelijks tegen kom zeg ik meestal gewoon sawatdee of sawatdee khrap, zonder wai.
“Pai nai maa” is meestal niet van toepassing en ik ben bang dat “kin kwaaw leew ruu yang” als een uitnodiging voor een etentje opgevat zal worden.
Tegen vrienden die naar de stad zijn verhuisd, zal ik sawatdee khrap zeggen en een wai maken als ik ze een keer tegen kom.
Logeren ze echter in de buurt en kom ik ze vaker tegen blijft het beperkt tot sawatdee zonder wai.
Bij het dorpshoofd zwaai ik meestal als ik langs loop en hij alleen zit.
Soms roept hij dan voor een praatje.
Zit hij met zijn familie buiten,loop ik er even heen en dan groet ik de familie met sawatdee.
Zit hij met derden, zeg ik sawatdee en maak ook een wai.
Aan de andere kant geeft het dorpshoofd ook vaak een hand.
De abt groet ik altijd formeel met sawatdee khrap en een wai
Het antwoord is dan sawatdee of hello, hello.
Waar ik bij begroetingen tegen in ga is het “Hi” van de jeugd.
Dat leren ze de jeugd op school.(staat ook in de schoolboekjes)
Daar vertel ik ze van dat dit richting oudere man toch geen beleefde vorm van groeten is.
Leuk voor je vrienden of je ouders, maar niet voor anderen.
โง่ (ngôo) betekent overigens dom.
Ik reis al tientallen jaren naar Thailand, en woon hier nu een aantal jaren, met een Thaise partner. Als wij in hometown zijn dan hoor ik de familie leden ‘s-morgens vroeg met elkaar praten, meer schreeuwen van het ene huis naar het andere. Als ik aan mijn partner vraag “waar hebben ze het over?” Dan is het antwoord: wat eten jullie vandaag? Dat is Thais!
Het zijn beleefdheidsvormen om te praten, niet om iets te zeggen…
Ook als ik mijn appartement verlaat, zeggen security of andere Thaise bekenden “where you go?” Niet dat ze geinteresseerd zijn in waar ik naar toe ga, maar ze willen gewoon beleefd en vriendelijk zijn en enige interesse tonen. Behoudens Sa waa de khrap, zijn dat de simpele vormen van beleefdheids uitingen.
Pai hnai, kin khaaw lew hmai en sabai dee hmai zijn informele begroetingen, zonder dat je elkaar staande houdt.
Meer als een bevestiging dat men je heeft gezien en dat je bekend/ aanvaard bent.
Je even aanraken is daar soms ook een onderdeel van.
Pai sai is het plaatselijke dialect in Isan en dagelijks naar me gezegd door een jongetje dat iets hoger komt dan mijn knie.
Sawatdee is wat formeler en wordt meer gebruikt als je vervolgens ook nog blijft staan om te praten.
De officiele begroeting voor toeristen in toeristenoorden is He You!!
Leuk Tino hoe je telkens weer de thaise taal analyseert. Jouw vertaling van “pai nai maa” is wel erg letterlijk en komt daardoor wat vreems over. Ik zou het eerder vertalen met “waar ben je geweest”. “Kin of Thaan khaauw rue yang” is denk ik de meeste gebruikte vorm van informele begroeting.
Dat woord maa maakt van dat gaan een verleden tijd, omdat je op de terugweg bent.
Dus pai nai wordt : “waar ga je heen?”
Maa tansformeert dit in “waar ging je heen”/ “waar ben je (naar toe) geweest.”
Als ik vanuit richting huis loop, wordt altijd gevraagd “pai nai”.
Als ik in de richting van mijn huis loopt wordt altijd gevraagd “pai nai maa”.
Het woord “maa” is wat verwarrend, omdat het ook vaak met het woord “leew” wordt gebruikt.
Ik heb me afgevraagd of dat “maa……leew” te koppelen was aan een vorm van terugkomen.
Maar ook als iemand thuis gegeten heeft kan gezegd worden “phom kin khaaw maa leew”, of “phom kin khaaw leew”.
Mogelijk dat in het verleden dat “maa” wel gekoppeld was aan terug komen, maar tegenwoordig blijkbaar niet.
Aan andere ruud: Ik ken de uitdrukking maa leew eigenlijk alleen maar, als er ook een beweging heeft plaats gevonden.
Maa betekent komen.
Ik heb als ik bij iemand thuis BEN en vraag of hij al klaar is met eten, nooit als antwoord gekregen kin khaaw maa lew.
Het is altijd kin leew of kin khaaw leew en nooit kin MAA leew.
Als ik echter bij iemand voor de deur sta, kan het wel veranderen in kin maa leew.
Ook als hij thuis heeft gegeten.
Maar dat thuis eten is dan wel op een andere plaats bebeurd, dan ik op dat moment sta en is de spreker naar mij toe gekomen.
Grof vertaald: ik heb binnen gegeten en daarna ben ik naar jou hier voor de deur gelopen.
Maar goed dat is mijn interpretatie en misschien is het Thaise taalgebruik subtieler,… of slordiger.
En nog iets Tino. Sawatdee Khrap of Wadee khrap of gewoon Wadee, wadee (2x kort achter elkaar) is minder formeel naar mijn mening dat jij zegt.
“Ratreeswat nolafandee” heb ik ooit eens geleerd van een barmeisje, voor als we echt gingen slapen. Kennelijk een literair onderlegd type. Iedereen begrijpt het trouwens.
Beste Frans,het was zeker erg laat toen je ging slapen,en misschien dat je daarom de juiste uitspraak niet gehoord hebt,vandaar dat je het zo geschreven hebt. Het is best mogelijk dat velen weten wat je bedoeld, maar het zou beter zijn het als volgt te zeggen,, Ratriesawat Noonlap fandee wat vrij vertaald betekent ,Goedenacht slaap en droom goed.
Het is inderdaad uit een fonetisch geheugen dat aan het eind van zijn Latijn was. Dank voor de correctie en ik zal er straks aan denken.
Sawatdee wordt regelmatig tegen mij gezegd.
Maar alleen bij een ontmoeting, dus als iemand bij mij komt, of ik bij iemand anders.
De andere uitdrukkingen worden gebruikt als je gewoon alleen maar langs loopt.
De kinderen van lagere school leeftijd riepen vaak “Good Morning” als ze me zagen.(van de Good Morning Teacher how are you riedel op school)
Zowel ‘ s morgens, ‘ s middags als ‘ s avonds.
De leraar weet waarschijnliik niet beter.
Ik heb ze een paar keer de betekenis van Morning uitgelegd en nu zijn er ook al paar kinderen die ook Good Afternoon beginnen te roepen.
Blijkbaar is die kennis besmettelijk, want het zijn er meer, dan aan wie ik het heb uitgelegd.
Nou, ik weet niet waar u dan woont. Ik heb 4 jaar in Bangkok gewoond en nu 2,5 jaar in Chiang Mai, maar hier begroet toch echt iedereen mekaar met Sawasdee. Ook mijn Thaise vrienden onderling
Inderdaad, Nicole mijn vrouw is Thaïse en vind het wel leuk dat we nu plots bij de ‘hogere kringen’ behoren…
Klopt helemaal als je op het platteland woont,en je bent onderweg wordt je begroet met een ,,Pai nai”?Als iemand bijv.weet dat je reeds op weg naar huis bent,veranderd deze begroeting in,,Pai nai maa”? waarbij het bij beide varianten meer om de begroeting gaat,en veel minder om te weten waar precies heen gaat,of waar je geweest bent. Alleen als je iemand bezoekt,en je bijv. reeds in zijn huis, of het afgesproken trefpunt bent aangekomen,is een Sawasdee aangebracht.
Tegenwoordig hoef je in Thailand westerse “beschaving” niet meer verplicht op te leggen. Die wordt in Thailand breed welkom geheten. Coca Cola, KFC, Mac Donalds, bowlingcentra cinema’s en niet te vergeten de hele digitale rimram en massacomunicatie. Overal zijn de sarongs verwisseld voor fantasieloos spijkergoed. Internationale outfit. Overal plastic Overal blik. En in de ochtend: Good morning. Avond Good night. Ik doe niet mee. Ik duik in Thailand gewoon zonder iemand wat te zeggen mijn bed in.
Men moet erg opletten, om de gebruikelijke begroeting van het Isaanse platteland, als de thaise norm te gaan beschouwen, want dat zijn ze niet. En gebruik deze begroetingen nooit in Centraal Thailand en zeker nooit in Bangkok Metropolis, want dan word u direct geklasseerd als boers, en word u niet meer als welopgevoed beschouwd.
Bijkomende tip.
Spreek in Centraal Thailand, en Bangkok alleen de standaardtaal en zeker geen Isaans dialect.
Het Khin Khao reuh yang verbaast me trouwens allerminst. Als men ziet wat de gemiddelde Thai per dag naar binnen schrokt, dan kan men zich afvragen waarom ze niet met een enorme knal uit elkaar barsten zoals in de Franse film “La Grande Bouffe” Bij het Pai nai mar? zal men zich ongetwijfeld afvragen in welk restaurant u hebt gegeten. Bij Pai nai? Denkt men: Waar gaat u eten? Mag ik u vergezellen?
Beste Slagerij,
Bedankt voor je interessante, weldoordachte en informatieve commentaren. Dat wordt erg op prijs gesteld. Zo leren we nog eens wat.
In het algemeen moet je je met die paar woordjes die je als gemiddelde vakantieganger kent niet overdreven uitsloven, vind ik.
Soms zie ik een Amerikaan de bar inlopen, die heel hard ‘sawatdee krap’ roept, met een nadruk op de r en zijn p in krab, en dan vervolgens op z’n alleramerikaanst schreeuwt: Two beers please! Alsof hij al drie weken Ramadan viert.
Daar raakt niemand van onder de indruk. En hoewel ik een hekel heb aan Frans en Fransen: C’est le ton qui fait la musique.
Ik ga het morgen in de bar gewoon eens vragen, wat ze ervan vinden als ik vraag waar ze vandaan komen en waar ze heen gaan.
Tino Kuis, ik wil je absoluut niet verbeteren. Indien je dat denkt, mijn verontschuldigingen. Het is zo dat iedere Thai, ook de buren, die bij mij thuiskomen of die ik als bekende tegen kom op straat mij altijd begroeten met, Sawatdee en niemand heeft mij ooit gevraagd “Pai Nai?”. Soms doe ik het zelf maar dan wordt degene waar ik het tegen zeg, lichtelijk geirriteerd.
Theo,
Ik stel het juist erg op prijs als mensen mij verbeteren of aanvullen. Aan de reacties hier zie je dat het overal en tussen verschillende mensen wat anders is. Natuurlijk zeg ik tegen vreemden, ouderen en tegen ‘deftige’ mensen altijd ‘sawatdie krap’. Tegen goede bekenden, vrienden, familie etc ‘pai nai. Dat is warmer, gelijk aan ons ‘he, joh, waar ga je naar toe?’ Of ‘Roon,na’ ‘Heet,zeg!’ etc.
Hier in het Zuiden komt het ook zelden voor dat men elkaar begroet met een “paai naai” of een “kin khaaw leaaw… Sawaddee Khap gevolgd door een “sabaai dee maai” is hier gebruikelijk. Ik hoor het soms maar dan zijn het enkel oude mensen die zo groeten.
Bij het opstaan en slapen gaan wordt er meestal geen wens uitgesproken …. ze zijn er ’s ochtends en ’s avonds zijn ze plots verdwenen. Kwam mij vroeger raar en onbeleefd over, nu niet meer, doch ik zelf geef steeds te kennen als ik ga slapen en wens een goede morgen bij het opstaan, tenminste als ik niet de eerste ontwaker ben en dat ben ik meestal wel.
In Chiang Mai is mijn ervaring gelijk aan die van Tino. Als begroeting hoor ik zelden sawatdii, maar vaak pai nai/ pai nai maa en ook kin kaaw ruu yang. Men verwacht dan niet een uitgebreid antwoord maar het kan een opening zijn voor een praatje.
Als zichtbaar is dat ik van de markt kom of bij de 7-11 ben geweest wordt ook wel bij wijze van begroeting suu arai, wat heb je gekocht? , gezegd. Ook dan is een korte reaktie voldoende.
Denk dat het allemaal wat afhankelijk is van wat in die regio gebruikelijk is, en vooral hoe goed of oppervlakkig je die persoon kent.
Ik denk dat Tino alleen maar wilde duidelijk maken dat er meer bestaat dan het eerder koele “Sawatdee” om iemand te begroeten.
Exact…….
Wat is het ‘ standaard’ antwoord op de vragen ‘Waar ga je heen?’ Heb je al gegeten.?
Er is geen standaard antwoord, omdat het op zich geen vragen zijn waarop men eigenlijk een antwoord wil.
Het is meer iets om mekaar te begroeten en eventueel een gesprek te starten.
Er wordt meer uit beleefdheid iets gevraagd, omdat er zo interesse getoond wordt in wat de persoon doet, gaat doen of gedaan heeft.
(Je kan het natuurlijk ook nieuwsgierigheid noemen)
Ofwel start je dan een gesprek met de persoon die je die vraag stelt, maar als je daar geen zin in hebt, of je hebt geen tijd kan je ook gewoon zeggen naar waar je op weg bent. Hoeft daarom je werkelijke einddoel niet te zijn als je dat niet wil. Kan ook heel algemeen zijn zoals “ik ga naar de bus, markt etc…. Kom je van eten of ga je ergens eten kan je dat natuurlijk ook zeggen.
Het is eigenlijk heel eenvoudig: Pai Nai Ma of kort gezegd Pai Nai zeg je tegen goede vrienden en kennissen of buren als je elkaar tegenkomt, Sawasdee Krap/Ka gevolgd door een Wai zeg je tegen vreemden of mensen met een “hogere” status.
Kin Khao Leaw zeg je alleen ook tegen goede vrienden en kennissen of buren nooit tegen vreemden of mensen met een “hogere” status.
Het zijn beleefdheidsvormen die niet zozeer om een antwoord vragen, je kunt de waarheid zeggen of gewoon een vaag antwoord geven in de trant van daarginds (pai ti noon of in het kort pai noon of ti noon) of vandaar (ma ti noon) en dat gaat begeleid met een knikje van het hoofd of een vaag handgebaar.
Het antwoord op Kin Khao Leaw (Reuh Yang) is Kin Leaw (al gegeten) of Kin Yang of alleen maar Yang (nog niet gegeten)
Doe je best, Linda
Nog even een aanvulling over Kin Khao Leaw (Reuh Yang) dit zeg je allee sochtends, tussen de middag en savonds omstreeks de etenstijden, nou weet ik wel dat de Thais de hele dag door (kunnen) eten maar het is toch wel een conventie om dat op deze dagdelen te doen en niet gedurende de hele dag. Maar er is een uitzondering dit kun je namelijk wel zeggen of wordt tegen je gezegd als jij of men aan het eten is buiten de ‘normale’ etenstijden. Het is eigenlijk een verkapte uitnodiging om mee te eten.
Eet ze, doei Linda
Dan hebben we ook nog Sabai Dee Mai (beleefd tegen goede vrienden) of Sabai Dee Mai Krap/Ka (beleefder tegen kennissen of buren) of Sabai Dee Mai Na Krap/Ka (het beleefdst) dat zeg je alleen tegen vrienden, kennissen die je een tijdje niet hebt gezien, dus niet tegen vreemden en of mensen met een ‘hogere’ status
Nu denk ik eindelijk te begrijpen waarom één van de kamermeisjes altijd vraagt: ‘Where you go?’