Hoe een Russische verpleegster Hertogin van Phitsanulok werd

Prins Chakrabongse Bhuvanath

Onlangs hebt u het verhaal kunnen lezen over de lotgevallen van de Siamese prins Chakrabongse, die in Sint Petersburg, onder de hoede van tsaar Nicolaas II, opgeleid werd tot officier in het Russische leger.

Hier nog maar even de link: www.thailandblog.nl/achtergrond/hoe-siamese-prins-officier-russische-leger-werd

Het verhaal eindigt nadat de Siamese prins in het geheim is getrouwd met een Russische dame, Ekaterina ‘Katya’ Desnitskaya. In dit vervolgverhaal gaat het voornamelijk over haar.

Vroege jaren

Ekaterina ‘Katya’ Desnitskaya groeide op in Kiev, dat toen nog tot het Russische rijk behoorde, in een gezin, dat ooit rijk was, maar aan lager wal geraakt. Haar vader stierf toen zij 3 jaar oud was en toen ook haar moeder overleed verhuisde zij naar haar broer in St. Petersburg. Zij volgde daar een opleiding tot ​​verpleegster, want zij wilde als een fervent patriot werken aan het front tijdens de Russisch-Japanse oorlog van 1904-1904

In St. Petersburg had zij inmiddels de Siamese prins Chakrabongse leren kennen, die zijn best deed om haar te overtuigen in de Russische hoofdstad te blijven, want hij bekende verliefd op haar te zijn. De 17-jarige Katya was echter vastbesloten om haar land te dienen. Terwijl zij in het verre oosten van Rusland verbleef bleven de twee geliefden met elkaar in contact via brieven. De prins schreef o.a.: “Oh, als je toch bij mij zou zijn, zou alles perfect zijn en niets zou mijn geluk kunnen bederven”. Katya was er wel van overtuigd, dat de gevoelens van prins Chakrabongse oprecht waren en toen zij terugkeerde naar Sint Petersburg en de prins haar ten huwelijk vroeg stemde zij dan ook in met hem te trouwen.

Het huwelijk

In een ontmoeting met tsaar Nicolaas II vertelde prins Chakrabongse hem, dat hij terug wilde keren naar Siam. Over zijn aanstaande huwelijk met een Russische burger werd niet gesproken, want dat nieuws zou dan – ook in die tijd zonder telefoon of Internet – snel in Siam bekend zijn. Prins Chakrabongse wilde het geheim houden, zodat hij zijn ouders in Siam zelf kon vertellen, dat hij inmiddels getrouwd was.

Prince Chakrabongse en Katya trouwden in een geheime ceremonie in een Grieks-Orthodoxe kerk in Konstantinopel (nu Istanbul). Ook dat moest geheim blijven, want de Siamese prins was bang dat zijn goede vriend en Ottomaanse Keizer, Sultan Abdul Hamid II, hoogte zou krijgen van de trouwerij en dan zou het nieuws ook snel bij de Siamese koninklijke familie bekend zijn.

Op reis naar Siam

De reis duurde maanden, want het echtpaar verbleef langer in Konstantinopel en daarna nog in Egypte voor een huwelijksreis op de Nijl voordat ze via Port Said naar Azië afreisden. Uit brieven en dagboeken van Katya is gebleken, dat Katya tijdens die reis niet alleen al bezorgd was over het leven, het eten en de cultuur van Siam, maar nog meer over de manier waarop het nieuws van hun huwelijk in Siam zou worden ontvangen. Om die reden liet prins Chakrabongse zijn vrouw Katya in Singapore achter en ging alleen naar Bangkok. Bijna drie weken hield hij zijn huwelijk geheim, maar toen de geruchten zijn ouders bereikten, maakte hij arrangementen voor Katya om naar Siam te komen. .

De beginperiode in Siam

Chakrabongse’s vader, koning Chulalongkorn (Rama V) voerde destijds een flinke hoeveelheid hervormingen in Siam door, want hij geloofde dat het land moest worden gemoderniseerd, zij het op een langzame en gestage manier. Hoewel hij inmiddels bloedverwante huwelijken, die toen onder de Siamese adel veel voorkwamen, afkeurde, was koning Rama V niet bereid om een ​​buitenlandse schoondochter te accepteren. Prins Chakrabongse werd tweede in lijn van troonsopvolging, want het idee van een Siamese koning met een Europese vrouw ging Rama V te ver. Hij weigerde ook om Katya te ontmoeten en dat had tot gevolg, dat geen enkele belangrijke familie in Bangkok het paar uitnodigde.

Brieven aan haar broer

In de eerste brieven, die Katya aan haar broer schreef, vertelde zij over haar overgang naar Siam, haar tamelijk geïsoleerd leven en haar gedachten over haar man Lek, Siamese bijnaam voor prins Chakrabongse. “Het leven hier is beter dan ik had verwacht. Natuurlijk begrijp ik wel, dat ons huwelijk niet zo maar geaccepteerd zou worden, maar nu ik wat beter op de hoogte ben van de Siamese cultuur, moet ik eerlijk zeggen, dat ik de stap van Lek om met mij te trouwen schandalig vind. Bedenk wel, dat Lek een Siamees is en als boeddhist en zoon van de koning goed op de hoogte moet zijn geweest van de ideeën en vooroordelen van zijn vaderland.”

Hertogin van Bisnulok

Katya kreeg de titel van Hertogin van Bisnukok, omdat Chakrabongse de titulaire vorst was van die stad, nu bekend als Phitsanulok. Katya en Chakrabongse woonden in het Paruskavan Paleis in Bangkok. Katya kende de bedenkingen tegen haar en het enige wat zij kon doen was zich te gedragen als de perfecte schoondochter. Zij nam elke gelegenheid te baat om de harten van de koninklijke familie te doen smelten. Katya veranderde haar Europese levensstijl, ze leerde Siamees en Engels, kleedde zich ins Siamese stijl en zorgde voor het onderhoud van het paleis en de tuinen.

Over de verhouding met het personeel was Katya nogal verward. Zij schreef aan haar broer: “De bedienden vinden het een eer om voor de koninklijke familie te mogen werken en doen dat zonder daarvoor een beloning te ontvangen” Zij vond dat bijzonder, zeker als je je realiseert, dat alle bedienden van adellijke afkomst waren. Vreemd vond Katya het ook, dat alle bedienden zich uit respect voor haar kruipend voortbewogen..

Hoewel ze een vrome orthodoxe christen was, ontwikkelde Katya een voorliefde voor het boeddhisme. “Hoe meer ik de boeddhistische gewoonten leer kennen, hoe meer ik hou van de religie”, schreef ze in een andere brief aan haar broer.

Katya was sceptisch over de andere Europeanen die in Siam woonden en betreurde hun racistische houding ten opzichte van de Siamezen. “Walgelijk, want al zijn ze in dienst van Siam en krijgen daarvoor goed betaald, de Europeanen beschouwen de Siamezen als inferieur en drijven de spot met hen,” schreef Katya.

Katya wordt moeder

De “blokkade” van Katya binnen de koninklijke familie werd plotseling opgeheven toen Katya het leven schonk aan een zoon en koning Rama V zei: “Ik hield direct van mijn kleinzoon, hij is per slot mijn vlees en bloed en bovendien ziet hij er niet uit als een Europeaan.

Cha Chul “Chakrabongse Bhuvanath, Jr., de zoon van Katya en Lek bracht weer vreugde in het paleis. Ook koningin Saovobha, de moeder van Chakrabongse, die in eerste instantie weigerde het huwelijk van Katya en Lek te aanvaarden, was nu in de wolken met haar eerste kleinzoon. Zij ontfermde zich in hevige mate over de baby zonder rekening te houden met wat de ouders van het kind wilden. Elke dag moest ze de jongen zien en nam hem dan mee naar haar eigen slaapvertrek.

Gouden jaren

Met de geboorte van prins Chula begon een reeks van gouden jaren voor Katya. In veel van haar brieven beschreef Katya Siam als een paradijs. Zij werd ineens een prominent figuur in “society” en organiseerde grote bijeenkomsten in het paleis, waarbij Europese en Siamese tradities met elkaar werden verbonden. Het eten tijdens die bijeenkomsten werd bereid door Russische en Siamese chefs.

Het echtpaar had nu een ander huis aan de overkant van de rivier van de Wat Arun en een groot landhuis in de badplaats Hua Hin. Zij had een prachtig bestaan ​​en reisde het hele land door en ook naar Europa. Zij reisde in haar eentje, want prins Chakrabongse was een hoge militaire officier, die door zijn verplichtingen ook vaak van huis was.

Scheiding

Katya wist, dat prins Chakrabongse geen koning zou worden en zij dus geen koningin. Het leven werd op den duur saai en het paar had ieder eigen bezigheden waardoor zij langzaam maar zeker uit elkaar groeiden. Toppunt was, dat de prins tijdens een reis van Katya in het buitenland, een 15-jarig nichtje, Chevalit, als maîtresse (mia noi) nam. Hij bekende zijn liefde voor Chevalit aan Katya en zij dwong hem een keuze te maken. Dit leidde uiteindelijk tot de echtscheiding van het Thai-Russische paar. Het echtpaar scheidde in 1919, waarmee prins Chakrabongse in feite zijn eigen doodvonnis tekende, waarover later meer.

Haar leven na Siam

Katya kreeg bij de scheiding een jaarlijkse betaling van 1200 pond toegewezen, zij zou uit Siam vertrekken, maar moest haar zoon achterlaten. Als de revolutie in Rusland niet had plaatsgevonden, zou zij zeker naar haar eigen land zijn teruggekeerd, maar dat zou onder omstandigheden zelfmoord hebben betekend. Zij voegde zich bij haar broer in Sjanghai, die daar directeur was van de Chinese Eastern Railways.

Katya kwam er terecht in een stad vol met vluchtelingen, waarvan sommigen zich in een deplorabele staat van armoede bevonden. Zij trad al snel toe tot de “Russische Maatschappij van Weldadigheid,” en daar bleek zij een uitstekende organisator, met praktische ervaring in de verpleegkunde. Zij werd met open armen ontvangen en al snel waren haar dagen gevuld met welzijns- en commissiewerk.

De dood van prins Chakrabongse

Katya keerde in 1920 nog een keer terug naar Bangkok voor de begrafenis van prins Chakrabongse. De prins overleed op de leeftijd van 37 jaar onder nog altijd mysterieuze omstandigheden. Officieel stierf hij aan de gevolgen van een verwaarloosde griep tijdens een bootreis met zijn Chevalit naar Singapore, maar kwade tongen beweerden, dat hij vergiftigd is door de Fransen, omdat hij zich tegen de Franse expansie van Laos en Cambodja had gekeerd.

Prince Chula

Gedurende haar verblijf in Bangkok realiseerde Katya zich hoe zeer zij leed onder de problemen, waarmee zij in Siam te maken had gehad. Zij had haar toen 12-jarige zoon in Siam moeten achterlaten en het werd haar ook niet toegestaan hem nu te ontmoeten.

Prins Chula werd na de dood van zijn vader naar Engeland gestuurd om onderwijs te volgen. Later zou hij bekend worden als een professionele autocoureur. Hij en zijn Russische moeder hielden ondanks alles een warme band en liefde voor elkaar. Katya heeft hem in brieven uitgelegd welke krachten in Siam het hen onmogelijk maakten bij elkaar te zijn. Over de vader van Chula schreef Katya met veel liefde en respect.

Het verdere leven van Katya

Katya keerde na de begrafenis terug naar China en zou daar met een Amerikaanse ingenieur in Peking trouwen. Zij verhuisden naar Parijs, waar Katya weer veel Russische emigranten en mensen, die ze uit haar tijd in Sint Petersburg kende, ontmoette.

Bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog, verhuisde ze naar Portland, Oregon met haar man. Zij stierf op 72-jarige leeftijd in 1960 en werd begraven op een begraafplaats in Parijs.

Bron: artikel op de website “Russia behind the headlines” (RBTH), dat gebaseerd is op het boek “Katya and the Prince of Siam” van Narisa Chakrabongse (kleindochter van de prins en Eileen Hunter

Over deze blogger

Gringo

Bert Gringhuis (1945), geboren en getogen in Almelo in het mooie Twente. Later vele jaren in Amsterdam en Alkmaar gewoond, werkzaam in de export voor diverse bedrijven. Ik kwam in 1980 voor het eerst in Thailand en was meteen verliefd op het land. Vele malen sindsdien terug geweest en na mijn (vroeg)pensionering als weduwnaar naar Thailand verhuisd. Daar woon ik nu al 22 jaar samen met mijn ietwat jongere Thaise dame Poopae.
Mijn eerste ervaringen in Thailand als een soort nieuwsbrief aan familie, vrienden en kennissen gestuurd, die later onder de naam Gringo op Thailandblog hebben gestaan. Veel, heel veel artikeltjes hebben die eerste verhalen gevolgd en dat is uitgegroeid tot een vrijwel dagelijkse hobby.
In Nederland nog een verwoed voetballer en voetbalscheidsrechter, maar de jaren gaan tellen en in Thailand nog altijd verwoed, maar het poolbiljarten is echt van mindere kwaliteit, ha ha!

Lees hier de laatste artikelen

Oudere postings van deze blogger

• Bezienswaardigheden2 december 202424 uur in Bangkok (video)
• Rayong30 november 2024Rayong, een uurtje of twee!
• Eten en drinken29 november 2024Hoe de scherpe kant van de Thaise keuken te vermijden?
• Eten en drinken25 november 2024Rijstebrij