Motala, Thailand’s beroemdste olifant

De beroemdste of wellicht beter gezegd meest bekende Thaise olifant is zonder enige twijfel de nu 52-jarige Motala. In 1999 ging ze via vele televisieprogramma’s de hele wereld over.

In het noorden van Thailand stapte ze (het is een vrouwtje) nabij de grens met Birma op een landmijn en daarbij werd haar linker voorpoot totaal verbrijzeld. De mijnen in dit gebied zijn een overblijfsel van de reeds jarenlange conflicten rond de Thai–Birmese grens. Heel wat mensen in buurland Cambodja, die als gevolg van het wrede beleid van het regime Pol Pot verminkt door het leven gaan, kregen in verhouding heel wat minder aandacht. Ontelbaar veel mensen trapten in dat land op resterende landmijnen met alle verschrikkelijke gevolgen van dien.

De bosbouw

Veel olifanten werden tot een aantal jaren geleden in de bosbouw tewerkgesteld. Het verbod op het kappen van hardhout heeft gelukkig bijgedragen tot het reduceren van dit ook voor olifanten zeer zware werk. Meedogenloze eigenaren schrokken er niet zelden voor terug de beesten pepmiddelen toe te dienen om hen tot het uiterste uit te buiten.

Motala

Terug naar Motala. Hoe zou het haar zijn vergaan sinds die ongelukkige stap op de mijn? Gelukkig voor haar hebben de Friends of the Asian Elephant (FAE) zich haar lot aangetrokken en Motala van haar voormalige eigenaar overgenomen. Haar zwaar verbrijzelde voorpoot moest in het olifantenziekenhuis te Lampang worden geamputeerd. Meer dan vijf jaar strompelde ze op drie poten door het leven. Diverse malen heb ik met bewondering toegekeken hoe bezorgde medewerkers haar daarbij hielpen.

Prothese

Vanuit de hele wereld ontving de FAE financiële hulp en toezeggingen. Prothesefabrikanten boden zelfs aan een kunstpoot voor Motala te maken. Het zou de eerste keer in de geschiedenis worden: een olifant met een prothese. In het jaar 2006 was het zo ver. Motola kreeg haar eerste tijdelijke kunstpoot. Ik zou geen schatting durven te maken omtrent de vele uren die de medewerkers van het ziekenhuis bezig zijn geweest om haar de eerste stappen op vier poten bij te brengen. Het gewicht van de olifant vormde daarbij een groot struikelblok. Verschillende aanpassingen volgden elkaar op en in 2009 werd een verbeterde prothese aangebracht. Telkens weer grote spanning bij de specialisten op velerlei gebied hoe het grote logge beest er mee om zou gaan. Per slot van rekening bestaan er geen soortgelijke gevallen waaruit je lering kunt trekken.

Gewichttoename

Mensen onderscheiden zich op bepaalde gebieden niet van olifanten. Bij het ouder worden verrichten we minder fysieke arbeid en neemt in veel gevallen ons gewicht toe. Ook bij Motala is dit het geval. Het harde werken is voor haar verleden tijd en sinds het ongeluk is ze inmiddels ook veertien jaren ouder geworden. Inmiddels is ook haar gewicht aardig toegenomen en dat vergde voor de prothese een aantal aanpassingen. Inmiddels loopt ze op de derde voor haar vervaardigde prothese. En zo te oordelen gaat de lieveling van het olifantenziekenhuis in Lampang daar heel goed mee om.

Lampang

Vanuit Chiangmai is een uitstapje naar het ongeveer 95 kilometer verder gelegen Lampang beslist de moeite waard. Het is een aardige plaats en aan de rivier tref je een aantal leuke en uitstekende restaurantjes aan. Zorgen over overnachtingsmogelijkheden hoef je niet te hebben, want die zijn in ruime mate aanwezig. Komend vanuit Chiangmai zie je zo’n 25 kilometer voor Lampang het olifantenziekenhuis aan je linkerhand. De toegang is gratis. Je komt behalve Motala ook enkele andere patiënten tegen. Wellicht ook Mocha, die als 7 maanden oud babyolifantje in Birma op een mijn trapte en eveneens een prothese kreeg aangemeten. Op loopafstand kun je het Elephant Conservation Centre bezoeken waar elke ochtend olifanten het aanwezige publiek vermaken.

Vanuit Chiangmai is het een aangename trip waarbij ik persoonlijk een overnachting in Lampang zou inplannen.