Komt er een ernstig conflict tussen Thailand en Cambodja over de soevereiniteit van Koh Kood?
Het zal ziet de eerste keer zijn: een gewapend conflict tussen Thailand en Cambodja over de soevereiniteit van grensgebieden. Dit keer gaat het om een geschil over het eiland Koh Kood.
Wie herinnert zich de ruzie in 2011 rondom de Preah Vihear-tempel nog, een 900 jaar oud hindoetempelcomplex dat op de grens tussen beide landen ligt. Deze tempel is een cultureel en historisch waardevol symbool voor zowel Cambodjanen als Thais, maar het eigendom ervan is sinds het begin van de 20e eeuw een heikel punt. Beide landen verhoogden de militaire aanwezigheid aan de grens en stuurden bataljons naar het gebied, compleet met artillerie, tanks en zware wapens. Dit escalatiepad resulteerde in heftige vuurgevechten en intense bombardementen die de grensregio onveilig maakten voor zowel soldaten als burgers.
In de confrontaties vielen tientallen doden aan beide zijden. Het conflict eiste niet alleen slachtoffers onder militairen, maar trof ook de lokale bevolking die in het grensgebied woonde. Duizenden burgers sloegen op de vlucht voor het geweld, hun huizen achterlatend om veiligheid te zoeken in geïmproviseerde kampen die vaak minimale voorzieningen hadden. In Thailand werden dorpen in de nabijheid van de tempel geëvacueerd, terwijl Cambodja burgers moest onderbrengen in tijdelijke opvanglocaties verder van de grens.
In 2013 verklaarde het Internationaal strafhof in Den Haag (ICJ) in een uitspraak dat Cambodja inderdaad het recht had op het grondgebied direct rondom de Preah Vihear-tempel. Hoewel Thailand zich neerlegde bij deze uitspraak, bleven de onderliggende spanningen sluimeren, met sporadische militaire aanwezigheid aan beide zijden van de grens.
Ruzie om de soevereiniteit van Koh Kood
Nu is er wederom spanning tussen beide landen om Koh Kood, een idyllisch eiland in de Thaise provincie Trat. Ondanks eerdere spanningen over maritieme grenzen en de verdeling van onderzeese hulpbronnen, heeft de Thaise regering verzekerd dat de soevereiniteit over Koh Kood niet in gevaar is.
De oorsprong van deze discussies ligt in de overlappende claims van beide landen op delen van het continentale plat in de Golf van Thailand. Deze gebieden zijn potentieel rijk aan olie en gas, wat de complexiteit van de onderhandelingen vergroot. In 2001 ondertekenden Thailand en Cambodja een memorandum van overeenstemming om deze geschillen vreedzaam op te lossen. Sindsdien zijn er meerdere formele en informele gesprekken gevoerd, maar een definitieve overeenkomst is nog niet bereikt.
Tijdens een recente Senaatsdebat benadrukte de Thaise minister van Buitenlandse Zaken, Parnpree Bahiddha-Nukara, dat volgens het verdrag van 1907 tussen Frankrijk en Siam (het toenmalige Thailand) Koh Kood en omliggende gebieden aan Thailand zijn toegewezen. Hij benadrukte dat toekomstige onderhandelingen over de maritieme grenzen en de verdeling van hulpbronnen geen invloed zullen hebben op de soevereiniteit van Koh Kood.
De minister stemde in met de suggestie van de Senaat om bij toekomstige besprekingen zowel de afbakening van het continentale plat als de verdeling van onderzeese hulpbronnen gezamenlijk te behandelen. Hoewel er nog geen specifieke commissie is gevormd voor deze onderhandelingen, blijft de Thaise regering vastberaden om de nationale belangen te beschermen en de soevereiniteit over Koh Kood te handhaven.
Deze ontwikkelingen onderstrepen het belang van diplomatieke inspanningen en regionale samenwerking bij het oplossen van grensgeschillen in Zuidoost-Azië. Voor zowel Thailand als Cambodja is het cruciaal om een evenwicht te vinden tussen economische belangen en het behoud van nationale soevereiniteit.
Bron: Bangkok Post
De Chinese marinebasis Ream in Cambodja op minder dan 100 km van Koh Kood lijkt deze groeiende angst te bevestigen: dat China zijn militaire voetafdruk uitbreidt, voorbij de drie betwiste eilanden in de Zuid-Chinese Zee die het al heeft ingenomen en versterkt.
Daar geloof ik niks van. China heeft de handen vol aan het innemen en ontwikkelen van eilandjes en rotsjes in wat ze noemen de ‘nine dash line’ in de Z-Chinese Zee, welke gebied Cambodja en Thailand niet raakt, maar wel Maleisië en het sultanaat Brunei. Met de Filipijnen zijn al aanvaringen gemeld.
China’s groter belang is het aanleggen van marinehavens in Cambodja en Sri Lanka om in geval van oorlog of spanning de zeeroute van het Midden-Oosten naar China veilig te stellen. China is afhankelijk van olie en militaire aanwezigheid in het hele gebied rond de Straat van Malakka acht het gewenst. Van de geplande pijpleiding door Myanmar, en van containertransport per trein via Thailand en Laos komt door de burgeroorlog in Myanmar voorlopig niets terecht. Ik vraag me zelfs af of de geplande diepzeehaven in Myanmar al van de grond gekomen is.
China doet zijn best dikke maatjes te blijven met alle landen in ZO-A om tegenwicht te bieden aan de VS. Ik kan me niet voorstellen dat China zich militair zal bemoeien met de al tientallen jaren bestaande onenigheid over een stukje zee tussen Cambodja en Thailand.
Twee honden vechten om een been, de derde gaat er mee hen.
Het lijkt mij toe dat Cambodia met een chinese marinebasis binnen haar grenzen, zo dichtbij Koh Kood, support van China zal krijgen als ‘voogdij’ over Koh Kood nastrubbelingen in chinese handen komt.
‘Soevereiniteitsverzekeringen’ betreffende het verdrag uit 1907, is het papier niet meer waard.
Struisvogelpolitiek.
We zien wereldwijd momenteel dat veelal het recht van de sterkste bepaald.
Is het nog veilig om naar Koh Kood te gaan?
Wij waren van plan daarginds te reizen via Trat rond 5/12/2024…
Serge
Serge, lees iets over de geschiedenis van dit eiland en de achtergrond van het ‘conflict’ dat er niet is. https://www.rfa.org/english/cambodia/2024/11/05/thailand-holiday-island-kood-cambodia-dispute-explainer/
De eerste minister van Cambodja, de zoon van Hun Sen, Hun Manet, is net in Bangkok geweest om ook dit soort dingen te bespreken en ze zijn elkaar niet naar de hals gevlogen… Er zijn ook nog twee tempels waar ze het niet over eens kunnen worden.
Als er echt iets aan de hand is dan kom je het eiland niet eens meer op. Dus maak je geen zorgen en kom lekker vakantie vieren.
Vandaag in de Bangkok Post. https://www.bangkokpost.com/thailand/general/2899623/thai-tourism-to-cambodia-border-island-koh-kut-still-ok-official
Ik ken het eiland. Het zou zonde zijn dat te verdelen in een Thais en een Cambodjaans deel. De heisa nu komt niet alleen door een oude claim van Cambodja (1972) maar ook door ultra nationalisten in Thailand die iedere samenwerking met Cambodja op het continentaal plat zien als verlies van soevereiniteit.
De huidige aanklacht tegen Thaksin bevat ook iets van de angst dat een stukje Thailand wordt afgestaan, en we zagen dat eerder bij die tempel op de grens van beide landen (Preah Vihear) waarover daadwerkelijk een kleine oorlog is gevoerd terwijl er een vonnis lag uit internationale arbitrage.