Hoe is het om Maleis te zijn in Thailand?

Door Rob V.
Geplaatst in Achtergrond
Tags: ,
5 september 2024

Sanam Ratsadon is een blog met alledaagse verhalen van Thaise mensen. Onlangs verscheen een artikel over het leven in de zuidelijke provincies. Het is geschreven door Sorayut Aiemueayut (ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ). Hier een verkorte versie vertaald naar het Nederlands.

Het is moeilijk om Maleis te zijn

In 2005 bezocht ik Pattani en maakte ik voor het eerst kennis met een groep Maleis sprekende moslims. Ik wist niets van hen, behalve dat ze zichzelf Oré Nayu (ออแฆนายู, oh-khe naa-joe) noemden. Toch had ik er op dat moment geen interesse in om te weten wat Nayu of Melayu werkelijk voor hen betekende in gedachten en gevoelens. Het enige dat ik wist, was dat ik een gevaarlijke plek was binnengestapt die vol geweld was.

Het zou passend zijn om te zeggen dat Pattani leed aan een representatiecrisis, aangezien niemand in het grote publiek, inclusief ikzelf, de middelen had om het écht te begrijpen, verder dan de manier waarop het in de media werd afgeschilderd. Dat wil zeggen: een barbaars slagveld met dagelijkse slachtoffers door aanvallen en explosies. De term “Drie Zuidelijke Grensprovincies”, waaronder Pattani, Yala en Narathiwat (en delen van Songkhla) vallen, wordt routinematig aangeduid als een grensgebied dat tegelijkertijd vreemd en gevaarlijk is voor de staat.

Terwijl het geweld in de “Drie Zuidelijke Grensprovincies” door iedereen binnen en buiten Thailand niet wordt ontkend, blijven moslims uit de regio grotendeels gestereotypeerd en verkeerd begrepen. De meeste Thais gaan ervan uit dat moslims standaard Khaek (แขก) zijn en beschouwen hen als bedreigend en verraderlijk. Een oude uitdrukking zegt dat je eerst de Khaek moet slaan vóór de slang, als je ze beide tegelijkertijd tegenkomt.

Soms is er de verdenking van banden met radicale islamitische groeperingen en terreur. Deze verdenking houdt ook een kritische blik in op kleding, de hijab, het dragen van een baard en bepaalde religieuze gebruiken (vijf keer per dag bidden, geen varkensvlees eten, monotheïsme). De culturele en religieuze verschillen tussen moslims in het zuiden – die als vreemd en gevaarlijk worden beschouwd – waren een twistpunt geworden dat het nationalistische verhaal van culturele homogeniteit uitdaagt.

Eerlijk gezegd besefte ik pas wat de betekenis en het belang is van Nayu of Melayu zijn voor Maleisische moslims toen ik met een groep Maleisische vrienden in een klein theehuis zat, midden in een kampong aan de kust. Ze hadden de moed om me te vragen naar dat ene ding dat hen al zo lang dwarszat. Met een neerslachtige blik vroegen ze: “Zijn de mensen hier Thais of Nayu? Bae*, kun je het verschil tussen de twee zien?” Ik was verbijsterd door hun vragen.

Eerder, iets meer dan twee uur geleden, zwom ik op een strand voor de kampong waar kinderen normaal gesproken samenkomen. Het was ongewoon stil. Er was alleen een visser die een boot repareerde. Naarmate ik verder zwom, werden de wind en golven krachtiger en werd het water troebel. Toen ik naar de lucht keek, zag ik alleen een roodachtige gloed over de bijna ondergaande zon. Gecombineerd met de gierende wind en de huilende golven werd het allemaal nogal grimmig, dus zwom ik snel naar de kust om twee mensen te vinden die al op me wachtten. Eentje vertelde me, te midden van het gebrul van de wind, dat ik snel naar huis moest gaan omdat er een storm naderde, en de twee waarschuwden vervolgens anderen mensen om snel terug naar de kust te gaan of niet met hun vissersboten het water op te gaan. Terwijl ik mijn spullen op het strand inpakte en door de regen terug naar mijn plek rende, raasde de storm de baai in en slokte een vissersboot op voor de ogen van alle mensen die aan land waren gekomen.

Iedereen kon zien hoe de booteigenaar en zijn zoon probeerden terug te zwemmen tegen de sterke stroming in het midden van de zee. Ze riepen de hulp in van de waterpolitie, die grotere boten had die de golven konden weerstaan, maar hun verzoek werd ontweken en vrijwel afgewezen. Sommige vissers zochten elders hulp, maar werden eveneens afgewezen. Uiteindelijk konden ze alleen maar toekijken hoe de booteigenaar verdronk toen hij zijn kracht om te zwemmen verloor, terwijl de zoon ternauwernood de kust bereikte. Toen de zee kalmeerde, werd het lichaam van de vader op het strand gevonden, bedekt met modder en slierten zeegras…

“Ik kan daar niet echt antwoord op geven, Bae. Ik weet het niet echt. Wat denk jij?” zei ik en wierp de vraag terug, omdat ik me op het verkeerde been gezet voelde door de stemming in het theehuis. De rook van palmbladtabak hing zwaar boven mijn hoofd.

“Een Nayu-persoon heeft geen rechten. Vooral de armere Nayu hebben nog minder rechten. Vroeger, toen een Thais dorp en een Nayu-dorp tegelijk in brand vlogen, kozen ze ervoor om eerst de Thaise huizen te blussen, ook al stonden de Maleise huizen dichterbij. Hetzelfde geldt voor de verdrinkingsdood van vandaag. Ze hadden de man kunnen redden. Hoe moeten zijn vrouw en zoon nu verder leven?” Een man antwoordde, zijn uitdrukking was moeilijk te beschrijven.

Langzaam werd het stil in het theehuis. Het geluid van ademhalen het enige wat te horen was…

Ondanks dit alles zijn veel van hun dromen niet anders dan die van de “Thais” of van andere mensen over de hele wereld. Veel families wensen hun kinderen een hogere opleiding, om werkzekerheid te krijgen en de ontberingen van het vissen op zee te vermijden. Anderen stellen zich voor dat hun kinderen floreren in de ambtenarij, als leraar, soldaat of politieagent. Tegelijkertijd willen ze gewoon “goede moslims” zijn.

Er resteerde slechts de woorden van een man wiens gevoelens misschien die van iedereen in het theehuis zouden kunnen vertegenwoordigen. Hij zei zachtjes tegen me: “Serieus Bae… Het is niet gemakkelijk om geboren te worden als Nayu.”

***
Bron: https://sanamratsadon.org/2024/08/31/melayu-as-is-felt/

* Bae (แบ, beh) is het equivalent van het Thaise Phîe (พี่): een aanhef voor een oudere broer, zus of vriend.

NB: Sanam Ratsadon (สนามราษฎร, sà-nǎam râat-sà-don), letterlijk: veld/tuin/park van het volk. Een plek voor het volk om samen te komen.

10 reacties op “Hoe is het om Maleis te zijn in Thailand?”

  1. Walther zegt op

    Beste Rob,

    Dit is het zoveelste voorbeeld van een nederlander die kritiek heeft op de binnenlandse aangelegenheden
    van een buitenlandse regering. Nederlanders willen graag overal van profiteren, maar we hebben overal
    en op iedereen kritiek. Ben je soms vergeten dat we zelf een koloniaal verleden hebben? Als we doorgaan met het uiten van kritiek op alles en iedereen die niet nederlands is, zijn we straks in de wereld nergens meer welkom. Als het je hier niet bevalt moet je gewoon terug naar nederland gaan. En als je zo gecharmeerd ben van de islamitisch cultuur moet je maar in een arabisch land gaan wonen. Thailand is een prachtig land met een prachtige cultuur en lieve mooie mensen die bovendien heel hard werken. Je mag god op je blote knieën danken dat jij hier mag komen.

    • Rob zegt op

      Beste Walther,
      Naar mijn inzicht is het stuk van Rob beschrijvend van aard en, toegegeven, dat zijn stuk ook in zekere mate ‘gekleurd’ is, staat het hem vrij om kritisch te zijn wat jij daarvan ook vindt. In ieder geval perk jij met jouw instructies zijn vrijheid aanzienlijk in door hem de les te lezen dat hij dan maar het land moet verlaten. Wie ben jij om dat te zeggen? Volgens mij ben jij dan de Nederlander die bepaalt dat Rob dan dus niet meer welkom zou zijn in Thailand wat je juist in algemene zin wenst te voorkomen. Tikkeltje tegenstrijdig dus ook.

    • Erik Kuijpers zegt op

      Walther, als je de link opent naar de bron van dit artikel dan lees je:

      Melayu as is felt
      Written by ratsadon
      Written by Sorayut Aiemueayut
      Translated by Juria Toramae
      Illustrated by Summer Panadd

      Aan de kop van dit artikel staat ‘Het is geschreven door Sorayut Aiemueayut (ศรยุทธ เอี่ยมเอื้อยุทธ). Hier een verkorte versie vertaald naar het Nederlands.’

      Dat lezend begrijp ik niet dat je Rob V. als auteur neerzet. En dan zeg je ook nog ‘Als het je hier niet bevalt moet je gewoon terug naar nederland gaan.’ Dat is een gotspe, Walther!

    • Cornelis zegt op

      De tekst is door een Thai geschreven, dat heb je even gemist in je haast om met de dooddoener ‘als je het niet bevalt ga je maar terug’ te reageren…….

      • De roze brillen brigade heeft maar een adagium: ‘Als je het je hier niet bevalt, dan ga je maar terug’. Gebrek aan argumenten….

    • TheoB zegt op

      Nou nou Walther,

      Wat jij hier probeert te verdedigen is precies wat de neo-feodale elites als ideaalbeeld van Thailand aan het volk proberen op te dringen.
      Alles dat en iedereen die afbreuk doet aan dat ideaalbeeld wordt door hen als on-thai bestempeld en mag/moet met alle beschikbare middelen, goedschiks of kwaadschiks, ‘geneutraliseerd’ worden.
      Lees ook (nog) eens het artikel https://fpc.org.uk/un-thai-lives-matter-thai-identity-politics-as-a-race-war/ van Tim Rackett en de postings https://www.thailandblog.nl/cultuur/hiso-en-loso-sociale-klassen/ en https://www.thailandblog.nl/opinie/geen-woorden-maar-waarheid/
      Hopelijk worden je ogen dan een beetje geopend (ตาส่วาง) voor de realiteit.

      Dat je Rob V. aanvalt over zijn posting van een door hem vertaald artikel van een Thai in een Thaise publicatie is door anderen al genoeg gezegd.

    • Marcel grote Punt zegt op

      Wat een agressieve reactie op een goed geschreven, niet voor ingenomen, stuk. Ik heb tot een aantal jaren geleden gedacht, dat het boeddhisme de uitzondering is mbt geloofsrichtingen. Maar na wat Myanmar deed met de Rohingya en ook dit verhaal bevestigt dat vreemdelingenhaat overal voorkomt ongeacht welke religie. Triest maar waar. En daarvoor hoef je niet in de verdediging te schieten en allerlei vooroordelen over Nederlanders te spuien.

  2. Erik Kuijpers zegt op

    Rob V, dank voor de vertaling.

    Het diepe zuiden dat na ruil aan Thailand toekwam een dikke 100 jaar geleden hoort qua taal, cultuur en religie niet bij Thailand en er zijn ‘incidenten’ geweest die veel doden hebben gevraagd. En nog is het daar niet rustig. Het Tak Baai ‘incident’ komt mogelijk nu, na twintig jaar, pas voor de rechter zoals je recent hebt gelezen. De rol van de nu weer in genade aangenomen Shinawatra sr daarin is ‘bijzonder’.

    Maar alle minderheden in Thailand staan onder druk. Ik heb drie jaar geleden voor dit blog de serie You Me We You vertaald waarin de onderdrukking van de bergvolken naar voren komt. Ik denk dat dit nog lang zo zal blijven.

  3. Bert zegt op

    Hoe is het om Maleis te zijn in Thailand.
    Wie kan daar antwoord op geven zeker geen Nederlander.
    Kijk eens terug naar de geschiedenis en dan nog kunnen wij niet oordelen.
    Wat zie ik hier weer een haat en nijd onder de Nederlanders die in Thailand wonen.
    Veeg eerst je eigen stoep eens schoon voor dat we zelf met haat onderling gaan strooien.
    Hoe is het om een Nederlander te zijn in Thailand.
    Leer dan eens eerst om als een Aziaat te leven en respecteer elkaar.

  4. Rob V. zegt op

    Ik snap niet zo goed waarom Walther en Bert het Nederlander zijn hier bij betrekken. Zoals veel van mijn stukjes deel ik slechts het relaas, een verhaal, een perspectief van doodnormale Thaise burgers uit diverse hoeken van het land. Geen enkel land is monotoon maar een vergaarbak aan culturen, denkwijzen, mensen en de sociale en economische verhoudingen tot elkaar. Daar een paar perspectieven van delen, zonder dat ik verder zelf mijn oordeel geef in het stuk, dat moet iedere lezer zelf maar bepalen, lijkt mij een welkome bijdragen aan wie meer van Thailand wil weten.

    Overigens ben ik zelf meer van de dialectiek en van ” geloof is het opium des volk” (het brengt verzachting maar ook schade). Als mensen een religie of levenswijze hebben is dat over het algemeen prima, degene die hun geloof aan andere willen opdringen daargelaten. Ik heb vrienden en kennissen die diverse geloven er op na houden. Voor mij geen probleem. Maar zoals dit stuk laat zien: degene met wie de auteur in het zuiden sprak, die ervaren toch dat ze als anders worden gezien, geen “echte” , geen “volledige” Thai. Ik kan me zo voorstellen dat dit toch een stempel op je leven drukt. Jammer als zo’n verhaal er uit lichten tegen het zere been van sommigen is.

    Maar ik blijf die diverse verhalen, positief en niet zo positief, gewoon delen op dat de lezer weer eens een ander perspectief ziet en wie weet volgende keer iets minder snel oordeelt over een ander.


Laat een reactie achter

Thailandblog.nl gebruikt cookies

Dankzij cookies werkt onze website het beste. Zo kunnen we je instellingen onthouden, jou een persoonlijk aanbod doen en help je ons de kwaliteit van de website te verbeteren. Lees meer

Ja, ik wil een goede website