De orchidee en het liefdesleven

Reeds 300 jaar voor onze jaartelling kreeg de plant, die wij als orchidee kennen, vanwege haar dubbele wortelknol, de Griekse naam Orchis, oftewel teelbal, mee. Het verorberen van een aantal knollen zou volgens de oude Grieken garant staan voor een rijk liefdesleven en potentieverhogend werken.

In de oudheid bestond heel wat bijgeloof omtrent het verorberen van de knol; vrouwen die het zachtere deel van de wortelknol aten, zouden jongens baren. Enkele eeuwen voordat Nieuw-Zeeland door de Europeanen werd ontdekt geloofden de Maori’s, die het land al in de vroege Middeleeuwen bewoonden, in een heel ander verhaal. De orchideeën zouden door de Goden in hun sterrentuin zijn geplant en direct afstammen van de regenboog.

Mooie verhalen waarbij wij tegenwoordig slechts kunnen glimlachen.

Godin van de liefde

Omtrent de orchidee luisterend naar de naam ‘venusschoentje’ bestaat zelfs een leuke Romeinse legende.

Venus, de Godin van de liefde, wandelde eens met haar geliefde Adonis door het bos, toen er plotseling een onweer opstak. Zoekend naar beschutting verloor Venus haar gouden muiltje. Een gewone sterveling vond het, maar toen hij het wilde oprapen veranderde het schoentje in een goudkleurige bloem; het venusschoentje.

Inheems versus tropisch

Onze inheemse planten groeien allemaal in de grond, in tegenstelling tot de tropische orchideeën die met de wortels aan bomen hechten of zelfs loshangend groeien en bloeien. De Jezuïet Alvin Semedo zag ze in 1613 in China voor het eerst en noemde ze ‘Tiao hua’; luchtplant.

Thailand versus Nederland

Het zaad wordt in Thaise laboratoria tot ontkieming gebracht. Voor een tekort hoeven we ons geen zorgen te maken, want één zaadbol kan wel drie miljoen kleine zaadjes bevatten.

Nadat de zaadjes tot ontkieming zijn gekomen worden de zeer jonge plantjes naar vele landen geëxporteerd. Nederland is voor het eindproduct, de in bloei staande plant, echter wereld marktleider en overtreft zelfs Thailand. In ons land betreft de teelt hoofdzakelijk potplanten, terwijl Thailand voornamelijk de orchidee als snijbloem kweekt en exporteert.

De teelt in Nederland

In Nederland zien we dat de orchidee zich tot een steeds belangrijkere handelsbloem ontwikkelt. Op een totale kasoppervlakte van 210 hectare worden maar liefst 140 miljoen planten gekweekt, goed voor een omzet van rond 560 miljoen euro. Van de totale kweek bedraagt de export ongeveer 90%. De belangrijkste afnemers zijn Scandinavië, de Oostbloklanden, Engeland en Rusland.

Kwekerij ’t Nieuw Bos

Om eens een kijkje in de praktijk te nemen in een echte professionele kwekerij gaan we op bezoek bij de heer Gerrit van Wijk, onder meer eigenaar van orchideeënkwekerij ’t Nieuw Bos te Nieuwaal, deel uitmakend van de gemeente Zaltbommel. In 2006 maakte hij een omslag van roos naar orchidee. Op een oppervlakte van 2 ½ hectare glasbouw werd gestart met het opkweken van 75 verschillende soorten Phalaenopsis, zoals deze orchidee in het Latijn heet. De nadruk ligt op planten met 3 tot 5 takken en in heel wat verschillende kleuren.

Bij ’t Nieuw Bos worden jonge plantjes aangeleverd en in ongeveer 45 weken opgekweekt tot mooie grote meertakkige in bloei staande planten. Achtereenvolgens worden de plantjes opgepot in schors van de pijnboom voor een goede lucht- en waterhuishouding waarna ze 23 tot 25 weken in de verwarmde opkweekruimte verblijven. Vervolgens komen de planten in een koelere ruimte waar ze in de bloeifase worden gebracht om uiteindelijk in de afkweekruimte te belanden voor de uitgroei van de takken.

Hoewel een groot aantal handelingen geautomatiseerd is, blijft het mensenwerk waar nog steeds de onvermijdelijke ‘groene vingers’ aan te pas komen. En groene vingers hebben de Van Wijk’s en hun medewerkers, want een tweede orchideeënkwekerij -’t Hoog Bos- met een oppervlakte van 3 ½ hectare, is in aanbouw. En het zijn niet alleen orchideeën waar men specialist in is, want ‘t Rozenbos’ is een van de modernste kwekerijen waar in een immense kas, eveneens met een oppervlakte van 3 ½ hectare, de mooie witte Avalanche roos ontwaakt. En zijn het niet de roos en de orchidee die bij uitstek symbool staan als uiting van liefde en genegenheid?

Video Kwekerij ’t Nieuw Bos

Bekijk hier de video:

[youtube]http://youtu.be/z983qWsRjPs[/youtube]