De Khorat -Thai, een (bijna) vergeten minderheid

Khorat -Thai

Thailand is vandaag de dag een smeltkroes van allerlei volkeren en culturen. Sinds het einde van de negentiende eeuw is, door het voeren van een strenge, centralistisch aangestuurde assimilatiepolitiek, veel van deze diversiteit verloren gegaan maar hier en daar treft men nog voorbeelden van volkse minderheden aan die in meerdere of mindere mate hun eigenheid wisten te bewaren. Eén van de kleinste en bijgevolg bijna verdwenen minderheden zijn de zogenaamde Khorat -Thai ( ไทยโคราช ) die zichzelf vaak als Tai Beung ( ไทยเบิ้ง ) of Tai Deung ( ไทยเดิ้ง ) omschrijven. 

Het is een kleine etnische groep, die zelfs in Thailand relatief onbekend is en uit hoogstens uit enkele duizenden bestaat die hoofdzakelijk in de provincie Nakhon Ratchasima, in de volksmond Khorat genoemd, woont. De grootste concentratie van hen kan men op een kleine 20 km ten zuiden van de provinciehoofdstad vinden in de dorpen Ban Nung Thap Prang en Ban Nong Samrong. In deze dorpen in het Chok Chai-district wonen naar schatting een 8.000 Khorat-Thai. Enkele duizenden anderen wonen in en rond de provinciehoofdstad Nakhon Ratchasima. Verspreid over Isaan en delen van Laos en Cambodja zou hun aantal echter enkele tienduizenden bedragen. Onder meer in mijn omgeving, bij Satuek in Buriram leven er minstens een handvol gezinnen die als Khorat-Thai kunnen worden gekwalificeerd. Sommige, nauwelijks te verifiëren Khorat-Thai-bronnen spreken zelfs van meer dan 200.000 Tai Deung die in Isaan zouden leven.

Het probleem is dat er nauwelijks recent en vooral nauwkeurig onderbouwd academisch (cijfer)materiaal voorhanden is om deze these te onderbouwen. Bangkok heeft nooit veel moeite gedaan om een volwaardige etnisch gedifferentieerde minderhedenpolitiek op poten te zetten en bijgevolg, pardonez le mot, klooit men maar wat aan. Ook over de ontstaansgeschiedenis van de Khorat-Thai tast men in het duister. Het staat wel vast dat ze, in tegenstelling tot veel van de andere etnische minderheden, vanuit historisch oogpunt erg jong zijn.

Volgens sommige bronnen zou dit volk zijn ontstaan uit de afstammelingen van Khmervrouwen en Siamese militairen die in de eerste helft van de veertiende eeuw naar het Khorat-plateau waren gestuurd om de regio te pacificeren en onder controle van Sukhothai te brengen. Het grootste deel van het eerder schaars bevolkte Khorat-plateau vormde toen de natuurlijke grens tussen het Siamese en Khmerkroondomein. Mogelijk is dit verhaal over de militaire connectie niet uit de lucht gegrepen want de Khorat-Thai geloven zelf dat ze afstammen van Siamese militairen die in 1827 naar Khorat waren gestuurd om er Laotiaanse troepen te verdrijven. Na het succesvol afronden van deze missie zouden een aantal van deze soldaten zich in de omgeving hebben gevestigd en sproten uit deze gemengde huwelijken de Khorat-Thai voort.

Khorat -Thai

Taalkundig is het zo dat er niet veel verschil is tussen het Khorat-Thai en het Thais dat wordt gesproken in centraal Thailand. Officieel wordt de taal dan ook door veel filologen als een lokale variant van het gewestelijke dialect beschouwd. Alhoewel deze benadering niet geheel correct is want de taal onderging duidelijk Khmer en vooral Laotiaanse invloed. Door de grote gelijkenissen met de standaardtaal van Midden-Thailand heeft het overigens erg lang geduurd voor de Khorat-Thai enige erkenning kregen als een etnische minderheid. Westerse antropologen die in Isaan werkten hadden sinds het interbellum in een aantal publicaties met enige regelmaat gewezen op het feit dat de Khorat Thai inderdaad best als een aparte volksgroep moesten worden bekeken maar deze pleidooien vielen meestal in dovenmansoren. De Khorat-Thai werden pas voor het eerst officieel door Bangkok erkend in een op 28 juli 2011 gepubliceerde rapport dat was gericht aan het Comittee on the Elimination of Racial Discrimination van de Verenigde Naties.

Alhoewel de meeste Khora-Thai in kledij niet te onderscheiden zijn van de rest van de Thaise bevolking in de regio zijn er qua traditionele klederdracht bij de oudste generatie nog wel enkele verschillen. Zo dragen de oudere vrouwen vaak nog een chong kaben, een broekrok in traditionele Khmerstijl. Ook zilveren en vergulde riemsluitingen, armbanden, halskettingen en betelnoothouders met eigen, karakteristieke folkloremotieven worden nog geregeld gedragen.

Khorat-Thai zijn Theravada-Boeddhisten maar vrijwel allemaal zijn ze ook animisten. IN de paar dorpen met een grote aanwezigheid van Khorat -Thai worden jaarlijks in april offers gebracht aan de jau baan, de beschermgeest van het dorp. Offers, de steevast gepaard gaan met een flink uit de kluiten gewassen en rijkelijk met meestal zelfgestookte geestrijke drank overgoten dorpsfeest.