‘Brief aan mijn zoon’ door  Nuttaa ‘Bow’ Mahattana

Februari 2017

Ik besloot deze brief aan jou te schrijven, mijn zoon, en voor al die andere kinderen die misschien in de war zijn als ze het verhaal horen over ‘Pai’. Jullie begrijpen misschien niet de verdwijning van een eens zo mooie wereld. Als jullie opgroeien zullen jullie je bewust worden over meer dan je eigen leven en je eigen comfort.

Pai is een universiteitsstudent en een actievoerder.

Pai studeert rechten om kennis te verwerven die hij kan gebruiken voor zijn verdere leven. Actievoerder is misschien een woord dat je niet kent. Het is iemand die veel nadenkt en dan acties onderneemt om zijn ideeën in praktijk te brengen. Hij doet dat ook om andere mensen bewust te maken en om samen te werken aan waardevolle zaken waar zij in geloven. 

Pai’s  activisme gaat dikwijls over mensenrechten en de bescherming van de rechten en de kwaliteit van leven van dorpelingen tegen de wensen in van kapitalisten die natuurlijke hulpbronnen alleen uitbuiten voor winst, zoals in de mijnbouw. Pai kreeg een onderscheiding van de Mensenrecht Commissie voor zijn werk in de Dao Din (‘Ster der Aarde’) beweging die opkomt voor de belangen van de dorpelingen.

Maar Pai kreeg niet alleen maar prijzen. Zijn activisme leverde hem ook aanzienlijke problemen op. Soms zijn mensen ontstemd over zaken waar wij in geloven.

Pai is al eerder gearresteerd omdat hij tegen het ontwerp grondwet demonstreerde, een grondwet die hij zag als niet democratisch en die minder rechten gaf als tevoren. Die zaak loopt nog. Soldaten houden hem steeds in de gaten.

Het is misschien voor een kind als jij moeilijk te begrijpen waarom Pai deze keer werd opgesloten. Wij wonen in Thailand. En Thailand heeft een wet die de meeste landen niet hebben of niet meer gebruiken. Dit is de ‘majesteitsschennis wet of artikel 112 van de Strafwet. Deze wet kent de strengste straffen van alle vergelijkbare wetten in de wereld. De Verenigde Naties en veel andere landen zeggen dat deze wet mensenrechten schendt en veel mensen onnodig kwelt.

Maar de machthebbers in Thailand hebben deze wet nooit willen aanpassen. Zij geloven dat je voor vijftien jaar of meer gevangen gezet moet worden als je kritiek hebt op de koning, of zelfs als je de waarheid spreekt.

Als je dit niet begrijpt, mijn zoon, stel je dan het volgende voor. Je praat met je vrienden over je vader en in plaats van hem te prijzen zeg je iets wat hem in de ogen van je vrienden er minder goed doet uitzien. Als ik dat hoor, pak ik je op en sluit je ergens op voor jaren. Je kunt niet meer naar buiten om te spelen en je kunt niet meer naar school. Ik doe dat omdat je iets slechts zei over je vader.

Dat is hoe artikel 112 werkt. Daarom moet je heel voorzichtig zijn in Thailand. Je kunt alleen maar goeie dingen zeggen over de koning en zijn familie. Onthoud dat.

Wel, in december 2016 plaatste BBC Thai een artikel over het leven van de nieuwe koning. Dat doet de BBC iedere keer als er een nieuwe leider naar voren komt. Ze geeft informatie over allerlei aspecten van het leven van dat individu. Zo ook over de nieuwe koning. Soms is de betreffende persoon niet tevreden over wat er vermeld wordt. Ik weet niet hoe nauwkeurig het artikel was, maar de BBC zei dat het volgens gebruikelijke principes was geschreven om betrouwbare informatie te verschaffen.

Als jij een belangrijk persoon wordt, zou de BBC best eens kunnen besluiten over jou te schrijven.  Misschien gaan ze mij dan ook wel ondervragen en dan zal ik zeker niet vergeten te vertellen hoe vreselijk ongehoorzaam je was als kind!

Hier begonnen de problemen voor Pai mee. Op de eerste dag dat de Thaise vertaling van de biografie van de nieuwe koning op de BBC website en Facebookpagina verscheen waren er meer dan 20.000 personen die ‘like’ aanklikten en meer dan 2.800 personen deelden het artikel.

Pai was de enige persoon die de volgende dag werd opgepakt. Misschien verbaas je je daar over. Je moet weten dat Pai’s naam staat op een lijst van personen wier gedrag door soldaten van heel dichtbij wordt gevolgd. De militaire officier die de aanklacht tegen Pai indiende zei dat zelf ook. Hij gelooft dat Pai een misdaad begin door het verhaal met anderen te delen. Hij overlegde met andere soldaten die het met hem eens waren.

Toen begon het gerechtelijk proces. Gewoonlijk wordt de beschuldigde persoon niet vastgehouden omdat hij als onschuldig wordt beschouwd tot de uitspraak.  Maar de rechtbank oordeelde dat Pai in de gevangenis moest blijven en borgtocht werd geweigerd.

Er zijn meer voorbeelden waar Pai’s rechten werden geschonden,  maar die zijn te ingewikkeld en te heftig en te ernstig om te delen met een kind van jouw leeftijd.

Het vervolg van dit verhaal is voor mij het moeilijkst om over te schrijven. Ik weet niet hoe ik moet eindigen zodat het voor jou als redelijk overkomt. Het is geen sprookje waarin de held en de heldin altijd samen ontsnappen aan het gevaar en gelukkig verder leven. Ik kan dit verhaal niet besluiten met een gezegde als ‘wie goed doet, goed ontmoet’ of dat moed tot goede veranderingen leidt of dat de waarheid altijd zegeviert. Ik weet niet hoe dit afloopt.

Mijn zoon, herinner je je dat ik vertelde dat Pai een actievoerder is die zijn opvattingen wil uiten en strijdt in dienst van die idealen? Daarom willen mijn vrienden en ik aan anderen laten weten wat er met hem is gebeurd. Wij hopen dat velen onze overtuigingen gaan delen en dat er iets verandert zodat de rechten van Pai, en die van anderen die hetzelfde lot treft, worden gerespecteerd.

Als alles ten einde loopt hoop ik jou te kunnen vertellen dat wij ons geloof trouw bleven en dat doorzettingsvermogen om te vechten voor wat juist is altijd de moeite waard blijkt te zijn.

Wat ik je nu kan vertellen, mijn zoon, is dit. Als jij op een dag macht en invloed bezit dan moet je dat voorzichtig en opbouwend gebruiken. We zagen te veel voorbeelden van het tegendeel.

Jij kunt nu gelukkig zijn met je leven in deze mooie wereld. Ik vraag alleen of je niet wilt vergeten wat er om je heen gebeurt.

En ik zal je laten zien dat we meer kunnen doen dan alleen stil zitten en afwachten.

Je moeder.